ՃԻՃՎԱԹԱՓՈՒԹՅՈՒՆ

Posted on 30.12.2016 Updated on 01.01.2017

Հայրենիքի  թշնամուն  սպանելը  մեղք  չէ,

թշնամուն  չսպանելն  է  մեղք:  Րաֆֆի

Այս ենթաբաժինը վերաբերում է առողջապահությանը, քանի որ, որպես բժիշկ տեսնում եմ, որ Ազգային առողջությունը գտնվում է աղետալի վիճակում, ոչ միայն Հայրենիքում այլև Սփյուռքում: Խնդրում եմ առողջությունը առողջապահության հետ չշփոթել, քանի որ այստեղ խոսվում է ԱԶԳԻ ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ մասին: Առհասարակ առողջությունը կարևոր գործոն է առողջ սերունդ և առողջ պետություն կառուցելու համար: Չնայած որ, առողջ լինելու համար գլխավոր նախապայմանը հիվանդի բուժվելու ցանկությունն է և նրա գործադրած ջանքերը: Այլապես հիվանդին ոչ լավ բժիշկները կարող են բուժել, ոչ էլ Աստված: Այն, որ մեջ ժողովուրդը և պետությունը Ճիճվաթափության կարիք ունի, դա ոչ մի բժիշկ չի կարող հերքել: ( Մակաբույծներ: Մակաբույծներն ուրիշների, այսպես կոչված` տերերի հաշվին սնվող և նրանց վնասող օրգանիզմներ են: Դրանք սովորաբար ախտահարում, թուլացնում ու հյուծում են տիրոջ օրգանիզմը, իսկ եթե անգամ տերը չի հիվանդանում, դառնում են մակաբուծակիր ու դրանց տարածման աղբյուր: Շատ մակաբույծներ տիրոջ օրգանիզմում առաջացնում են հակամարմիններ: Պետք է տարբերակել արտաքին և ներքին մակաբույծներին: Արտաքին մակաբույծներն ապրում են տիրոջ արտաքին ծածկույթի վրա, իսկ ներքինները` տիրոջ ներքին օրգաններում և հյուսվածքներում: ) Որպես բժիշկ կարող եմ հաստատել, որ, արդեն երեսուն տարի է ինչ ազգը, ժողովուրդը տառապում է այդ ցավով: Հիշեցնեմ, որ Ճիճուները բաժանվում են 2 խմբի՝ աղիքային և արտաաղիքային: Սակայն Հայ ժողովուրդը տառապում է ավելի վտանգավոր ճիճուներից, որոնք բազմանում են ու աճում ուղեղում ու ստամոքսում: Ես չեմ փորձի ներկայացնել այդ ամենի բուժման եղանակները ու առաջացման պատճառները, քանի որ դրա մասին բազմիցս գրվել է: Սակայն, կարող եմ հիշեցնել, որ Ճիճվաթափության ամենաարդունավետ միջոցներից մեկը`ավանդական միջոցն է: Այն սխտորով և կաթով հոգնան է, գյուղական բարբառով ասված` ԿԼԻԶՄԱՆ: Հոգնան ժողովրդական միջոցներից ամենաարդյունավետն է, ուստի դրա համար առաջարկում եմ Րաֆֆու ՉԱՓԱԾՈ գործերից մի քանիսը, ( ԳՐՎԵԼ են 1856 -1873 թթ ) որպեսզի պատկերացնեք, թե ինչպիս վիճակի մեջ է գտնվում մեր ժողովուրդը սփյուռքում ու հայրենիքում:

Գեհենի Առաքել 30 /12/2016

ՀԱՅԱՍԵՐԻ ՈՂԲ

Քանի տարի է, hայրենիք սիրուն,

Դառն ցավերովդ եղել եմ ջունուն.

Սար ու ձոր ըեկած իբր խենթ մաջնուն.

Վեր առ զքնարդ մուսայդ դյուցազուն

Ողբամք Հայաստան, ափսո՛ս Հայաստան։

Մըթնեցավ հայոց պայծառ լուսատուն,

Խեթիվ հայեցավ Ակըն գերաբուն.

Միշտ այդպես ձմեռ, ե՞րբ հապա գարուն.

Արի նըստեմք լամք, ո՜վ Հայ իմաստուն։ Ողբամք Հայասստան.։

Վախում եմ մի օր անտեր՝ անպաշտպան,

Մեռնի այս հիվանդը, ո՜չ դեղ, ո՜չ դարման,

Ու այնպես կորչի ազգըն աննըման,

Մեզ մնում է սուգ ո՜վ Հայ գիտնական։ Ողբամք Հայաստան։

Եկեք ի հանդես, սգավոր տեսարան

Ո՜վ մեծըդ Ներսես, Սահակ Պարթևյան,

Մեսրովպ և Մովսես արփիք Թորգոմյան

Եկեք երջանիկ Հարքրդ սրրբազան։ Ողբամք Հայաստան։

Չը կան ազգասեր նախնի իշխաններ,

Ցըրված է հոտը, չկան ժողովներ,

Հավատն է միայն, ոչ միություն, ոչ սեր,

Լեր դու ողբակից, ով Խորենյան ծեր։ Ողբամք Հայաստան։

Հայաստանի մեջ զանազան ազգեր,

Յուր խեղճ որդիքը պանդուխտ ու անտեր,

Քաղաքք ու ավանք անբընակ, ավեր,

Ավերակ ու անշեն են հայոց տներ։ Որբամք Հայաստան։

Ինչո՜ւ դու այդպես ո՜վ վերին տնտես,

Հայոց խեղճ ազգը արեցիր անտես.

Ե՜րբ արդյոք մեզ դու լույս պիտի ծագես,

Ե՜րբ բարի իշխան մեզ պիտի կարգես։ Կանգնյա Հայաստան։

Մի՜ թողուր, մի՜ թողուր ավեր Հայաստան,

Հարո՜ դու կրկին զազգըն անկենդան.

Լուր մեզ դու, լուր մեզ փըրկիչ բարեխնամ,

Փայլեցո՜ կըրկին փառքն Արարատյան,

Կանգնյա՜ զՀայաստան, ափսո՜ս Հայաստան։

ՔԵՖ

Երկու արհեստավոր մարդ,

Մինը կոշկակար, մյուսը դերձակ

Ման էին գալիս տոն օրում

Ուրախ սրտով, համարձակ։

— Գնանք, եղբայր, գինետուն,

Լավ քեֆ անենք միասին,

Ի՞նչ կա, թե որ մսխըվի

Մեր քանի մի աբասին։

—Գնանք, ասաց դերձակը,

Էլ չենք տեսնի էդպես տոն,

Կը դուրս բերե իմ ծախսը

Երեկ կարած մեկ պալտոն։

— Գնանք, — կրկնեց կոշկակար,

Ես ծախել եմ մի կոշիկ,

Նորա շնորհիվ կըխմեմ

Այսօր գինի անուշիկ։

— Ես էլ ընկեր ձեզի հետ, —

Ասաց տերտերը բազմագետ,

Ես թաղեցի մի մեռել,

Տասը մանեթ եմ առել։

ԽՐԱՏ

Մեռաեո՛ւմ եմ ես, սիրելի որդյակ,

Ա՛խ, շատ օրերի եմ արդեն հիվանդ,

Եվ քեզ, աչքի լույս, իմ վերջին կտակ՝

Հայրական խրատը թողնում եմ ավանդ։

Թե կամենում ես լինել բախտավոր,

Հետևի՜ր ծեր հորդ դու օրինակին,

Եվ այս րոպեից եղի՜ր ուխտավոր,

Կատարել իմ խրատ յուր ժամանակին։

Ուղիղ, անմոլոր քո հայրենական՝

Ընտրե քեզ համար՝ կյանքի ճանապարհ,

Չըլինես հպարտ, երբեք, սիրական,

Ծըռե՛ գլուխդ, եղի՜ր միշտ խոնարհ։

Հեռո՜ւ պահիր քեզ աղքատ մարդերից,

Քսվի՜ր բոլորտիքը դու միշտ հարստին,

Եվ միշտ խնայե քո բարեկամներից

Դու մեկ սև փողիդ իզուր կորստին։

Խելացի մեղվեն ա՜ռ դու օրինակ,

Դիմել դեպ ծաղկունք և կազմել խորիսխ,

Այդ մեղրն է արծաթ, լսիր, իմ որդյակ,

Մարդկային կյաեքի հաստատուն խարիսխ։

Թե որ շահերիդ կըբերե օգուտ,

Ներելի է միշտ ասել թեթև սուտ,

Կեղծել փոքր ինչ, մրոտել պատիվ,

Դոցանով երբեք չես վնասի հոգուդ։

Թե լինես ներքո դու ծառայության,

Խոնարհի՜ր սրտով քո մեծավորին,

( Բայց զանց մի՜ արա յուղալի ընծան…

Մի խնայե եղբոր, քո մերձավորին։ )

Թե որ դու լինես մի օր սովդաքար,

Թո՜ղ կարճ լինի քո արշին և կանգուն,

Թո՜ղ թեթև լինի քո կշիռքի քար,

Թո՜ղ փոքր լինի սոմարիդ մեծություն։

Իսկ երբ պարապվիլ պետք էր կապալով,

Օրինակ, զորքի տալ գինի, արաղ,

Երբեմե լավ է խառնելը ջրով…

Ի՛նչ կըհասկանա սալդաթը սարսաղ։

Թե վնասվեցար դու առևտրում,

Էլ մի՜ վճարե քո պարտատերին,

( Այդպիսի դեպքում չեն մեղադրում…

( Պահի՜ր ունեցածդ ապրուստ սև օրին։

Ուսման, կրթության, այդպիսի դարտակ

Բաներին չըտաս քո սիրտը, որդյակ,

Հեռու պահի ր քեզ ազգասերեերից,

Չըբացես նոցա առջև քո քսակ։

 

Հարուստ աղջկա հետ դու կապե պսակ,

Փույթ չէ թե լինե տգեղ կամ ախտավոր,

Կըլեցնի ոսկով քո դարտակ քսակ,

Կըլինես երջանիկ, գոհ և բախտավոր։

Դու կատարե այդ խրատները անգին,

Դոցանով շատերն երջանիկ եղան.

Հետևի՜ր ծեր հորդ դու օրինակին,

Կունենաս առատ, լի հացով սեղան։

ԽՐԱՏ ՀԱՅ ԲԱՆԱՍՏԵՂԾԻՆ

Քո ազատախոս տաղերն անաչառ

Կըզրկեն հացից քե՜զ, խե՜ղճ բաեաստեղծ,

Կըլիենս աղքատ, կըմնաս թշվառ,

Քանի քո քնար հնչում է անկեղծ։

Կեղծավորաբար դու երգե գովեստ՝

Թե կամիս դու հաց՝ անգութ հարստին,

Շողոքորթոլթյան լա՜վ ուսիր արհեստ,

Եվ մի ափսոսիր պատվիդ կորստին։

Կղերի առջևը դու խնկե կեդրուկ,

Ապրուստ շահելու թե ունես փափագ,

Որպես գետնաքարշ գերի, կամ ստրուկ,

Կուռքին մամոնի եղի՜ր երկրպագ։

Հայնժամ կըգտնես դու քեզ մեկենաս,

Որ աշխատությանցդ կըհարգե տաղանդ,

Մինչև գերեզման դու խեղճ կըմնաս,

Թե ճշմարտություն երգես ջերմեռանդ։

ՊՈԵՏ

Թո՜ղ կույր ամբոխը ծաղրե քեզ, պոետ,

Թե երազամոլ քո հոգվո ցնորք՝

Դարուս իրական պահանջմանցը հետ՝

Էլ չէ համաձայն, զո՛ւր է քո շնորհք։

Եվ խաժամուժի պետք չէ քեզ գովեստ,

Թո՜ղ ասեն՝ մարդու կյանքը գործնական

Պահանջում է հաց, ապրուստ և արհեստ,

Եվ ոչ սնոտիք բանաստեղծական։

Դու, մուզաների որդի սիրելի,

Անվեհեր սրտով հնչեցո՜ւր քնար,

Երգ քո ոգելից, վերին ազդմամբ լի

Մինչև հավիտյան կըսիրե աշխարհ։

Թո՜ղ արհեստասեր չոր փիլիսոփան

Քարոզե կյանքի մարմնավոր հոդված,

Բայց դու, հոգեկան խորհրդոց թարգման,

Քո սուրբ շրթունքով խոսում է աստված։

Երգե դու պոետ, երգե երգ անուշ,

Հնչեցուր քնարիդ լարերն ուժգին,

Եվ ոգևորված քո տաղեր քեքուշ

Գուցե զարթեցնեն հայի քեած հոգին.

ՎԵՐԶԻՆ ԵՐԳ

Զո՜ւր թղթեր մի՜ մրոտե,

Հայոց անբախտ հեղինակ,

Թե չըկամիս քաղցած մեռնել,

Կյանք վարե այլ եղանակ։

Զո՛ւր ես մաշում աչքիդ լույս,

Զո՛ւր է, դու ինձ հավատա՜,

Այդ սրբազան քո ճգաեց

Ո՞վ մի սև փող գին կըտա։

Թո՜ղ տուր, եղբայր, քեզ ի՞նչ փույթ,

Հոգսը հոգալ ողջ ազգին,

Նորա օգտին զոհ բերել

Կյանքիդ րոպեքն անգին։

Թող նա գնա՜ յուր ճամփով,

Էլ ի՞նչ պետք է քո խրատ,

Թե այդ ուղին տանում է

Դեպի կորստյան խորխորատ։

Թո՜ղ կղերի փառասեր,

Արծաթամոլ, սև խուժան՝

Ազգի ծուծը ծըծելով՝

Կյանք վայելեն անարժան։

Թո՜ղ տուր մարդիք անպիտան,

Անգործ, տգետ, անվաստակ՝

Հանգիստ ապրուստ որսալու՝

Պատսպարվին փիլոնի տակ։

Թո՜ղ սրբապիղծ յուր ձեռքով

Ոսկերիչ իսրայելացին

Մեր վանքերի անոթները

Թո՜ղ զոհե յուր հալոցին։

Թո՜ղ տուր պրոտ, կաթոլիկ

Մեր մեջ հերձված սերմ-անեն,

Ազգի կապերը խզելով,

Եղբայր եղբորից բաժանեն։

Եվ մեր անհոգ հովիվներ

Գայլի գառը գողնալուն

Միշտ սառնասիրտ մտիկ տան։

Թո՜ղ ամբոխը կուրորեն

Խավարի մեջ խարխափե,

Մոլորցնողի կեղծ լույսը

Նորան շլացնե ու խաբե։

Թո՜ղ թավալվի ցեխի մեջ

Նա մինչև վերջե յուր վըզին,

Այդ միայն է ցանկալի

Աղտեղասեր, գարշ խոզին։

Թո՜ղ ազգը միջին դարու

Մահահրավեր քնի մեջ.

Յուր հին երազն երազե,

Դեռ քրքրե կրոեքի վեճ։

Թո՜ղ նա քնեն չըզարթնի,

Մի վրդովիր դու նորան,

Թեև այդ քունը տանում է

Դեպի անշարժ գերեզման։

Թո՜ղ մեր կանայք, օրիորդք,

Սրտով զոհվին մոդային,

Զուրկ ճիշտ կրթությունից

Կյանք վարեն օդային։

Եվ ամուսնին պարտքի մեջ

Թաղեն մինչ վերջ բողազին,

Նորա ձեռքի վաստակը

Թափեն մոդեի մագազին։

Թո՜ղ տուր մեր նոր սերունդը,

Թողյալ մայրենի ստինք,

Օտար կաթնով սնանին,

Ազգը համարեն նախատինք։

Օտար հոգվով կրթվին

Եվ սիրեն օտարուհիք,

Օտար ազգերի համար

Բազմացնեն շատ որդիք։

Թո՜ղ տուր խղճուկ գյուղացին

Այդ ստրուկը, այդ գերին,

Կարոտ օրական հացին

Մշակե հողն յուր աղային։

Նորա որդիքը կիսամերկ,

Բախտախնդիր, սովատանջ,

Պանդուխտ աշխարհ հածելով,

Թող կրեն չարիք աննահանջ։

Թո՜ղ հարուստները մամոնի

Կուռքի ոտքերը լիզեն,

Ազգը թողնեն անխնամ,

Ոսկու ամբարներ դիզեն։

Թո՜ղ դավաճան վասակներ

Վայելեն ճոխ ապրուստ,

Պատվի և փառքի համար

Ազգը մատնեն ի կորուստ։

Թո՜ղ հոգևոր հայրիկը

Եվ ագահ հոգաբարձուն՝

Յուրյանց շահերին մատնեն

Մեր դպրոցներ, վարժատուն։

Թո՜ղ Այսմավուրք և ճաշոց

Տըպե մամուլն մեր հիմար,

Ոչ արհեստի գրքերը

Բազմացնե ազգի համար։

Ո՜չ օրագիրք, լրագիրք

Նորա աչքը բաց անեն,

Եվ գիտության սերմերը

Նորա սրտումը ցանեն։

Թո՜ղ տուր, եղբայր, քո խրատ,

Հայը կամակոր, համառ է,

Քո գրվածքներն ու քարոզ

Անապատի բարբառ է։

Հայը սիրում է գովեստ —

Փաղաքշական, կեղծավոր,

Մոլությունքը մերկացնողին

Է թշնամի վտանգավոր։

ճշմարտությունն՝ որպես լույս

Հիվանդոտ աչքը կըծակե,

Ճշմարտություն քարոզողի

Վարձը փշյա պսակ է…

ԴԺՈԽՔԻ   ԿԱՊԱԼԱՌՈԻՔ

(Դիցաբանակաե առասպել)

Վա՛յ ձե՜զ օրինականացդ, զի թափուցանէք զփականս գիտութեան, դուք ոչ մտանէք՝ և որ մտանենն՝ արգելուք։ ՂՈԻԿԱՍ

Ա

Գեղեցկատեսիլ մեծ դաշտ էր սիրուն,

Կանաչ, ծաղկազարդ վառվում էր հեռուն,

Հովիտի միջով լայն և անսահման,

Մի արծաթափայլ վիշապի նման,

Ոլոր ու մոլոր սողար Արաքսին.

Ալևոր գագաթ ծերուկ Մասիսին

Նայում էր բարձր, բարձր ամպերեն,

Ցայտում էր կրակ հպարտ աչերեն։

Այետեղ վաղեմի կաեգեած էր մեհյան,

Ուր Արամազդա դրած էր արձան.

Դարերի հոսանքն և թշնամին չար

Չկործանեցին այդ սիրուն տաճար,

Դեռ ողջակեզը ծխար անդադար,

Սևուկ քուրմերի բազմաթիվ դասը

Վարեն կուռքերի պաշտոնն, սպասը։

Այնտեղ դրած էր աթոռ սրբազան,

(Մեծ քրմապետի իշխեր գավազան )

Ուր կրոնասեր Հայկա որդիքը

Թափում են յուրյանց արծաթն, արդյուեքը։

Այնտեղ Արարատա փշրված գահին

Մեում են բեկորք, հիշատակներ հին…

Բ

Փոքրիկ խուցի մեջ կային երկու մարդ.

Աղքատ էր խուցը նեղ, խոեավ, անզարդ,

Կարծես թե վաղուց տխրության ոգին

Թափել էր այետեղ մաղձը դառնագին։

Որպես հարազատ մի զույգ սատանա,

Օթոցի վերա նստած են նոքա,

Սև — սև հագուստով, սև բաշլիկ գլխին,

Եվ « տեր ողորմյան » ձգում են ձեռին։

Նոցանից մինն էր մաշված ծերուկ,

Ալևոր գլխով, սպիտակ մորուք,

Գունատված դեմքը խոժոռ էր, տխուր,

Նեղ աչքերումը վառվում էր չար հուր,

Նորա խորշոմած, ճաղատ ճակատին

Դրած էր կնիքը խորամանկ Նեռին։

Իսկ այն մյուսը՝ միջակ տարիքով,

Թխագույե երես, սև էր մորուքով,

Սարսափելի էր դեմքը նենգավոր,

Փայլում են աչքերը՝ կրակոտ, անսովոր,

Եվ դժոխային բոլոր կերպարանք

Բացատրում էր մահ և զարհուրանք։

Գ

« Ուրեմն այդպես… հայրիկ սրբազան,

Անցավ մեր դարը… փշրվեց գավազան….»

Ասաց, որ ուներ խճըճված սև մորուք,

Թուխ աչքերիցը գլորեց արտասուք։

— Անցա՛վ… — կրկնեց մաշված ծերունին,

— Բայց հուսահատվիլ պետք չէ բնավին։

— Գիտե՞ս թե ի՞նչ է գլխավոր պատճառ

Մեր դժբախտության, դեպքերին այդ չար. —

Երբ որ վարժատուն — այդ պիղծ, անպիտան

Շինվածքը՝ — մտավ մեր սուրբ Հայաստան,

Մեհյանը կորցրուց յուր հարգ սրբազան։

Ընկավ կրոնքը։ Իսկ աշխարհական

Ուսում, գիտություն, լուսավորություն՝

Քանդեցին մեր տուն, բոլոր զորություն։

Ամբոխի աչքերն երբ որ բացվեցան,

Հոգևոր հայրերն ատվիլ սկսան։

Հայը գերված էր մեզ, որպես ստրուկ,

Երբ հիմար էր նա, իեչպես մի մանուկ,

Մեր կանոններին էր միշտ հնազանդ,

Մեզ որպես դյուցազն պաշտեր ջերմեռանդ։

Իսկ երբ ուսման հետ նա եղավ ծանոթ,

Մեզի համարեց անպիտան անոթ,

Եվ մեր ծեսերին տվեց նա անուն՝

Հեթանոսական կռապաշտություն։

Դ

— Մի՞թե սառնասիրտ նախատինք այդքան

Մեեք պետք է տանենք մինչև գերեզման

Կոչեց մյուսե, աչքերը վառվեց

Եվ սրտի թունդեն դեմքը փոփոխվեց։

« Ամեն հնարներ պետք է դնել գործ,

Խավարի տիրելուն անել կրկին փորձ,

Կրկին վերածել կույր հիմարություն,

Զեջել ուսումն և լուսավորություն

Եվ կրոնական ուռկանով նախկին

Որսալ հայերի խելքն ու հոգին,

Մինչ մեհենական խորհրդոց վաճառ

Կրկին սկսե յուր հին տուրևառ,

Եվ հայը հոժար յուր լուման վերջին

Կըգցե հայնժամ մեր թասի միջին,

Երբ նա աչքի դեմ կառնե հաստատուն,

Թե առանց մեզի չունի փրկություն…

Մեհյանիցը դուրս՝ չկա մեզ ապրուստ,

Մենք այլ գործերով չենք լինի հարուստ։

Եթե հեռանանք մենք այդ կյանքեն,

Նույն է, որպես ձուկն զրկվում է ջրեն։

Աշխարհի գործերե են մեզ անծանոթ,

Պարապմունքն անգամ՝ ստո՛ր է, ամո՛թ,

Թեև արհեստներ շատ կան օգտավետ,

Մենք բոլորիցն էլ զրկված ենք հավետ,

Զի այդ անիծված խուցերի խորշում,

Տոնացույց, ախտարք եղան մեր ուսում։

Ե

Այդպես նա խոսեց, իսկ այն ժամանակ

Նորա աչքերում վառվում էր կրակ.

Բայց ալևորը հանգիստ, անվրդով,

Լսում էր նորան խիստ սառն սրտով.

Հինավուրց հասակ խորամանկ ծերին

Ծանոթ էր կյանքի բոլոր փորձերին։

— Քեզ հետ համաձայե եմ, ազեիվ եղբայր,

Պատասխանեց նա քաղցր, մեղմաբար.

Լսի՜ր, այժմ քեզ կլինեմ խոստովան

Սրտիս գաղտնիքը, եթե դու հավան

Լինես խորհրդիս և հաշտվես ինձ հետ,

— Կհայտնեմ ես քեզ գործ մի օգտավետ։

— Ասա՜, ինձ հայրի կ։

— Լսի՜ր, իմ ջանիկ։

Խոր տարտարոսի արքան Պլուտոն

Ինձ Աքերոնի հանձնեց պաշտոն.

Եվ ես Ստիքսի նավակը կապալով

Արդեն վարձեցի, դորանից էլ լավ

Գործ մի փառավոր, բարձր անսահման՝

Մահկաեացու մի չունի ինձ նմամ…

— Եվ ինչ օգուտ կա այդ գործի միջեն.

— Լսի՜ր, քեզ պատմեմ մի ըստ միոջեն. —

Քեզ շատ ծանոթ է դիրք Տարտարոսին

Յոթն անգամ պատած գետովն Ստիքսին.

Ուր յուր նավակով անխոնջ Աքիրոն

Կրում է հոգիքը դեպի Պլուտոն։

Մի-մի հատ լումա ամեն մի հոգին

Տալիս է նավորդին յուր անցնելու գին.

Եթե պետք լիներ հաշվել ողջ օգուտ,

Թե ամբողջ տարին ի՞նչ է եկամուտ,

Մենք չունենք մի թիվ պարզելու համար

Այդ մեծաքանակ ահագին գումար.

Բավական է միայն հասկաեալ այսքան,

Որքա՛ն հոգիներ դժոխքը կերթան…

Բայց այստեղում կա մի հարց գլխավոր,

Որ քեզ պարզելու է շատ հարկավոր —

Աքիրյան նավի մուտքը տարեկան

Կըբազմապատկվի չորիցս՝ անգամ,

Միայն պիտո էր գործ դնել հնար

Մեղավորների թիվն ավելնար…

Հայեժամ մի նավակ էլ չէ բավակաե

Կրել հոգիների ամբողջ քարավան։

Զի որքան ավելի լինեն մեղավորք,

Այնքան ավելի դժոխքը կերթան,

Այնքան ավելի մեզ օգուտ կըտան…

Ի՞եչ հնարներով մեղքը տարածել,

Մեղավորների թիվը բազմացնել։

— Տարածել մեղքն է խիստ դյուրին,

Զի մնեք կունենանք խումբը դևերին,

Սատանաների անհամար դասը

Մեր հրամանին կառեն սպասը։

Չարության սերմեր կըցանենք աշխարհ,

Սեր, եղբայրություն կըջնջենք իսպառ,

Կըխափանենք բոլոր՝ դպրոց, վարժատուն.

Կարգելնեք ուսում, լուսավորություն։

Եվ դու կըտեսնես բյուր բյուրուք

Հայնժամ գեհենի կըգան այցելուք։ —

Ավարտեց խոսքը դժոխքի որդին,

Նա հրճվանք ազդեց ընկերի սրտին,

Որ գրկեց նորան, ձեռքը համբուրեց, —

Գեղեցի՛կ խորհուրդ… — մեկեն նա կոչեց.

Ես քեզ օգնելու եմ միշտ պատրաստ,

Ոչ իբրև ընկեր, այլ ծառա նվաստ,

Տարածենք խավար… կեցցե՛ Պլուտոն,

Սիրով հանձն կառնեմ ես նորա պաշտոն…

Մի քաեի րոպե հազիվ էր անցել,

Հանկարծ ներս մտավ սևուկ Սադայել,

Բերեց երկու թուղթ, մինը վարձու պայման,

Մյուսն էր դժոխքի արքայի հրաման։

Եվ երկու պսակ այն ծառի ոստեն,

Որ խեղճ  Ադամին   քըշեց  դրախտեն,

Որո  պատճառավ  մեղքն ու մահը

Տիրեցին   թշվառ մեր այդ աշխարհը…

Նա  պսակները կապեց յուր ձեռքով

Նոցա դավաճան, խավար ճակատին,

Երկուքն  էլ  իսկույն փառավոր  կառքով՝

Նստան՝  սլացան  խորքն   անդնդին…

ՐԱՖՖԻ 1856 Թ 1873 Թ   

ԱՄԱՆՕՐՅԱ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹՅՈՒՆ

Posted on 28.12.2016 Updated on 27.01.2021

Ազգս երբէք չէ կարող կրթության կատարելագործությանը հասնել, քանի նորա մեջ չէ զարգացած ընթերցանության սերը։

ՐԱՖՖԻ

Կա մի հետաքրքիր ասացվածք, ասում են. « Ինչպես սկսեցիր Նոր Տարին, ապա այդպես էլ կավարտեք »: Ճիշտն ասած դա ոչ միայն Հայերի մոտ է այս խոսքը ասված, այլ շատ ազգերի: Սակայն մեր ազգը այդ իմաստուն խոսքը կարծես թե հաշվի չառավ: Անցել է շուրջ երկու դար, երբ Մեծ Իմաստունը՝ Րաֆֆու խոսքը Ամանորի կապակցությամբ դարձել է արդիական: Այդպես էլ չհասկանալով, թե իսկական կյանքի ու վայելքների հաճույքը որտեղ է: Թշվառության, սովի, համաճարակի ու պանդխտության վրա տոնում ենք ամեն անգամ մի Նոր Տարի: Այսպես արդեն երեսուն տարի է՝ Վախ, Ահաբեկություն, Ստրկություն ու Պանդխտություն:

Ու սարսափելին այն է, որ ոչինչ չենք ձեռնարկում, որպեսզի մարդավայել նշենք Նոր Տարիները՝ անգամ Սփյուռքում… Մեծապատիվ մուրացկանները սփյուռքի վայելքների ու փայլերի մեջ փորձում են իրենց ներկայացնել մեծահարուստ ու արժանապատիվ, սակայն մոռանալով, որ իրենք ոչնչով չեն տարբերվում հայրենիքի այն ՓՆԹԻՆԵՐԻՑ, որոնք երկիրը կործանում են ամեն րոպե ու ամեն վայրկյան:

Սկսեցինք տարին Ստրկությամբ ու ահաբեկությամբ, այդպես էլ կլինի ողջ տարին: Իզուր են ամանօրյա փայլերով քողարկում այս թշվառությունը:

Գեհենի Առաքել 28/12/ 2016

ՀԱՅԻ   ԿԱՂԱՆԴԸ

Համաշխարհային  ժամացույց

Զարկեց վայրկյան  յուր վերջին,

Հին տարին տեղի տվեց

Կաղանդին օր առաջին։

Դղյակների գագաթեն

Գոռացին թնդանոթներ,

Եվ բյուրավոր հրացայտ

Որոտացին անոթներ։

Հարա՛յ-հրոց, աղաղակ,

Երգ և աղոթք խառնաձայն,

Խառնիճաղանջ ամբոխից

Դեպի երկինք բարձրացան։

Շուկա, փողոց, հրապարակ,

Լի են մարդկանց բազմություն.

Նոքա ուրախ, խնդամիտ,

Խումբ-խումբ շրջեն տընից տուն։

Շնորհավոր նոր կաղանդ,

Շնորհավոր նոր տարի.

Բարեմաղթում են շատ բախտ,

Եվ ապագա կյանք բարի։

Դու մի՜ ժպտա, դժբախտ հայ,

Մի՜ նախանձիր օտարին,

Քեզ համար չէ՜ բերկրություն,

Քեզ համար չէ՜ նոր տարին։

Նա քեզ համար չէ՜ բերել

Ո՜չ նոր կյանք, ոչ նոր օր,

Քեզ երեկն և այսօր՝

Նույն վիճակն է դարևոր…

Ի՞նչ գործեցիր դու հերվան

Իզուր վատնած քո տարում,

Ո՞ր թերությանց, ո՞ր կարյաց

Տվեցիր դու կատարում։

Պանդխտության վարանքից՝

Քո որդիքը ցիրուցան՝

Դեպ բնիկ յուրյանց երկիր՝

Դարձա՞ն դեպի Հայաստան։

Թե նոքա դեռ թափառ են

Ամեն գոտի աշխարհաց,

Բոբիկ ոտքով, կիսամերկ,

Մուրանալու պատառ հաց։

Հայրենական յուր երկրում

Վաստակավոր մշակը

Բանեցնո՞ւմ է արորը,

Բարվո՞ք է յուր վիճակը։

Թե նորա հողն աղայի

Ժառանգական է կալվածք,

Յուր որդիքը սովատանջ

Չունեն տանում պատառ հաց։

Վտարեցա՞ն մեր միջեն

Վասակների սև ոհմակ,

Թե դեռ տիրեն՝ Բրքիշո,

Պապ, Մերուժան և Սուրմակ։

Կրոնակաե մրրիկով

Եղբայրք զատված մեզանից

Ազգայեության սուրբ ուխտով՝

Մեզ հետ եղա՞ն կապակից։

Թե դեռևս պրոտներ

Եվ եզվիտը դաժան՝

Մեր մեջ ձգեն հերձված,

Ազգն առնեն բաժան-բաժան։

Եվ ազա՞տ է մեր կրոնք

Մահմեդի հալածանքեն.

Թուրքն ու պարսիկ չե՞ն զրկում

Հային յուր սուրբ բաղձանքեն։

Թե մեր դստերք գեղեցիկ,

Նշնված հայի տղային,

Քարշ են տալիս դեպ հարեմ,

Տանեն թուրքի տղային։

Հալածեցի՞եք մեր միջեն

Այն դարևոր սև խավար,

Մտցրի՞եք արհեստ, գիտություն

Եվ լուսավոր գաղափար։

Եվ մեր մանուկ սերունդին

Տվի՞եք մտավոր զարգացում,

Թե դեռ սաղմոս, ժամագիրք

Տիրում են մեր դպրոցում։

Ո՜չ, հային չէ նոր տարի,

Դեռ դժբախտ է մեր վիճակ,

Հայը դեռ հին ախտերի

Վայելում է դառն բաժակ…

Հայնժամ է մեր նոր տարի,

Երբ կընորոգվի մեր դրություն,

Մանկահասակ նոր կյանքով

Կստանաեք նոր գոյություն։

Րաֆֆի 1865 թ.

ՀԱՅ ՊԱՆԴՈԻԽՏԻ ՆՈՐ ՏԱՐԻՆ

Շնորհավոր Նոր տարի,

Շնորհավոր և Նոր օր.

Տացե աստված միշտ բարի

Տեսնել այդպես տարիք նոր։

Ասաց ըեկերս ցնծալով

Ներս մտնելով իմ սենյակ,

Երբ ես տխուր և լալով

Նստած էի միայնակ։

Ինձ համար չէ Նոր տարին

Ասացի, ես բարեկամ.

Միևնույն է թըշվառին

Թե անցյալը, թե ներկան։

Ինձ երեկը և այսօր

Նույն դժգույն է միշտ վիճակ,

Բախտիս անիվը անզոր

Չէ բերում դարձ հաջողակ։

Հեռու պանդուխտ երկրում,

Հեռու քաղցրիկ հայրենյաց

Վիշտ, տառապանք եմ կրում,

Մաշվում է ուժն իմ կենաց։

Իսկ իմ դստերք, ո՞վ գիտե,

Մորը հարցնում են այսօր, —

« Մայրիկ և այդ Նոր տարի

Պիտի վարեմք առանց հոր։

Իսկ պանդուխտը տխրամիտ,

Զուրկ գգվանքեն ըետանյաց,

Նա չէ տեսեում ոչ ժպիտ

Եվ ոչ լաց իր զավակաց։

Կինս գրում է նամակ, —

Մարդ, ինչո՞ւ դու ուշացար,

Չէ մի տարի ժամանակ

Մեզ հազիվ դու խոստացար։

Դեռևս քանի ամառ

Կը վարես օտար աշխարհում.

Քո զավակները թըշվառ

Այժմ էլ ո՞վ է պահում…

Իսկ պանդուխտը ի՞նչ սրտով

Դառնա դեպի իր ընտանին,

Երբ որ դատարկ մի սև փող

Չունի մեջ իր գրպանին։

Րաֆֆի  1865 թ

ՈՃՐԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎԱՂԵՄՈՒԹՅՈՒՆ ԺԱՄԿԵՏ ՉՈՒՆԻ

Posted on 27.12.2016 Updated on 11.01.2021

« Չարիքը թաքցնելը  կամ  ուրանալը  նման  է  թույլ  տալուն,  որ  վերքը  արյունահոսի՝ առանց  վիրակապելու  այն »: Հռոմի Պապ Ֆրանցիսկոս

« Ամեն ոք, ով երբևէ հռչակել է բռնությունը իր մեթոդը, անխախտորեն պիտի ընտրի սուտը որպես իր սկզբունք » Ալեքսանդր Սոլժենիցին

Մեր հայրենակիցներից շատերն ապրում են հայրենիքի սահմաններից դուրս՝ Սփյուռքում: Սակայն, երկար ժամանակ ապրելով այնտեղ, այդպես էլ չեն կարողանում կողմնորոշվել թե ի՞նչ են ցանկանում, կամ ո՞րն է իրենց նպատակը, երբ փորձում են ինչ-որ անտեսանելի « հայապահպանության » ծրագրեր իրականացնել: Համարենք, որ Հայաստանից արտագաղթած հազարավոր հայեր Փախստականներ են, որովհետև հեռացել են պարտադրված՝ Չարիքի իշխանության կողմից: Չմանրամասնեմ, որովհետև իսկապես այդպես է, չհաշված այն մի զգալի հատված աշխատանքային վիզաներով ու պայմանագրերով են բնակություն հաստատել օտար երկրներում: Իհարկե, այդպիսիները քիչ են՝ համեմատած առաջին խմբին: Եթե հաշվի առնենք, որ Լևոն Տեր- Պետրոսյանի իշխանավարման ժամանակ 1.5 միլիոն հայեր լքեցին իրենց հայրենիքը, ապա միանշանակ կարելի է ասել, որ Հայաստանի իշխանությունները իրականացնում են Սպիտակ ցեղասպանություն »: Չարիքի իշխանության բոլոր իշխանավորների ժամանակ Արտագաղթն ավելի լայն տարածում գտավ, գնալով հասավ ահռելի թվերի: Ճիշտն ասած, այդ բառն այդքան էլ տեղին չեմ համարում, քանի որ այս պարագայում ոչ այնքան սոցիալական գործոնն է դեր խաղում, որքան բարոյա-հոգեբանական ծանր մթնոլորտը, գարշանքը, որն ստիպում է մարդկանց գնալ ծայրահեղ քայլի՝ լքել հարազատներին ու իր բննօրանը, հեռանալ գոյատևելու համար: Ուստի, ես « Արտագաղթ » բառից կհրաժարվեմ և կներկայացնեմ « Փախստական » տարբերակը: Բազմամիլիոնանոց հայկական համայնքներում զգալի թիվ են կազմում Փախստականները, որոնց մասին ասացի: Արդեն վաղուց այդ փախստականներից շատերը օրինական քաղաքացիություն ունեն և ապրում են որպես տվյալ երկրի լիարժեք քաղաքացի: Նրանց մեջ բավականին ազդեցիկ, ճանաչված ու մեծահարուստ հայեր կան և չմոռանանք, որ այդ ազդեցիկ մարդկանց մեջ կան գիտնականներ, փաստաբաններ, քաղաքական ու մշակութային գործիչներ, ովքեր ծանր կշիռ ունեն այդ երկրներում, անգամ միջազգային արենաում: Սակայն, ցավալիորեն այդ մարդկանցից շատերը, չգիտես ինչու, մոռանում են իրենց անցյալն ու կենտրոնանում միայն նեղ-անձնական աննպատակ բաների վրա, ինչ-որ միջազգային անհեռանկար հայկական ֆորումներ ու կոնգրեսներ կազմակերպելու վրա՝ մսխելով հազարավոր դոլարներ: Այդ մարդկանցից ոչ ոք փորձ չարեց ազդեցություն ունենալ օրինակ Լևոն Տեր- Պետրոսյանի վրա, կարող էին, բայց չարեցին, կարող էին քրեական պատասխանատվության կանչել որպես մարդասպանի ու հանցագործի, ավելի ճիշտ որպես Ոճրագործի: Կարծում եմ, միջազգային Հաագայի դատարան դիմելու բոլոր հիմքերն ու փաստերը կան, մնում է ցանկություն և իրականացում: Նույն մեղադրանքը կարելի է տարածել Լևոն-Տեր Պետրոսյանի իրավահաջորդ նախագահների՝ Ռոբերտ Քոչարյանի և Սերժ Սարգսյանի վրա: ( « Ռոբերտ Քոչարյանն ու Սերժ Սարգսյանը « սպարապետի հետ համեմատած հիրավի հրեշտակներ են » « Մտորումներ « Պազոլինի »-ից հետո » գրքից Արտյոմ Խաչատրյան ) Բացի նրանից, որ նրանք ջանասիրաբար կոծկել են իրենց նախորդների հանցանքները, նույնիսկ ընթացք են տվել այդ ոճիրների կրկնմանն ու շարունակությանը, այսինքն գործել են կրկնակի՝ ու ավելի մեծ հանցանքներ: ( « Երբ Քրիստոսին հարցնում են, Վարդապետ ինչպե՞ս անենք, որ լավ լինի: Նա ասում է. « Լավին լավն ասեք, Վատին վատը, միայն թե ասեք… » )

Առհասարակ Ոճրագործությունը ամենասարսափելի հանցանքներից մեկն է, որը վաղեմության ժամկետ չունի, քանի դեռ այն չի դատապարտվել: Կարևոր չէ, թե քանի տարի է անցել գործած ոճիրներից, այն հարկավոր է բացահայտել, ջրի երես հանել ու պատժել ոչ միայն մեղավորներին, այլև հանցակիցներին: ( « Չարիքը թաքցնելը կամ ուրանալը նման է թույլ տալուն, որ վերքը արյունահոսի՝ առանց վիրակապելու այն »: Հռոմի Պապ Ֆրանցիսկոս ) Այն, որ Իրաքի նախագահ Սադամ Հուսեյինը մեղադրվեց քրդերի հանդեպ 1982 թվականին իրականացրած սպանդի համար, չնայած անցել էր շուրջ քսանչորս տարի, սակայն դատարանը այդ հանցանքը դատապարտեց ու որոշում կայացրեց մահապատիժ: ( ԱՄՆ-ի նախագահ Ջորջ Բուշը ողջունել է Հուսեյնին մահապատժի դատապարտող դատավճիռը՝ այն անվանելով «շրջադարձային» Իրաքի համար: Եվրամիությունը նույնպես ողջունել է դատավճիռը, սակայն, ինչպես եւ Վատիկանը, հորդորել է կախաղան չբարձրացնել Իրաքի նախկին բռնակալին: http://www.azatutyun.am/a/1584962.html )

Նույնը արեցին Չիլլի բռնակալ Աուգուստո Պինոչետիի տարբերակում: Տասնամյակներ անց իսպանացի փաստաբան Բալտասար Գարսոնը Հաագայի դատարանում մեղադրանք առաջադրեց Աուգուստո Պինոչետիին իր գործած ոճիրների համար: ( http://www.epress.am/ru/2010/09/16/դինքի-մրցանակը-ստացան-իսպանացի-դատավ.html Բալտասար Գարսոնը 1996 թվականին սկսել է Արգենտինայում խունտայի տարիներին կորած Իսպանիայի 320 քաղաքացիների գործով հետաքննությունը: Գարսոնը միջազգայնորեն հայտնի դարձավ 1998 թվականի հոկտեմբերի 10-ին, երբ դատարան ուղարկեց Չիլիի նախկին նախագահ Աուգուստո Պինոչետիին վերաբերող գործը, որում բռնապետը մեղադրվում էր ցեղասպանություն իրագործելու և ահաբեկչության մեջ: ) Հաագայի միջազգային դատարանը մեղադրանք առաջադրեց Հարավսլավիայի նախկին ղեկավար Սլոբոդան Միլոշևիչին իր կատարած հանցանքների համար, չնայած նրա ոճիրներից անցել էր բավականին ժամանակ: ( 2001 թ. հունիսի 28-ին https://hy.wikipedia.org/wiki/Սլոբոդան_Միլոշևիչ )

Այնպես որ, հայերը լիարժեք իրավունքներ ունեն վստահորեն դիմելու միջազգային դատարան, որպես բռնության ու ոճրագործության զոհ, մանավանդ որ բոլոր նախադրյալները կան ոճրագործների հանցանքները բացահայտելու համար: Եթե հանցանքը չի պատժվում, ապա այդ անպատժելիությունը ծնում է Ոճիր: ( Սերժ Սարգսյան. « Մեր քաղաքացու կյանքն օրեցօր բարելավվելու է»  14:00 | Նոյեմբեր 5 2016  http://www.aravot.am/2016/11/05/823814/ ) (Անպատժելիության հետևանքները. Սուրիկ Խաչատրյանի վարորդի որդին կրկին մարդ է ծեծել. «Ժողովուրդ» 07:42 | Սեպտեմբեր 6 2016 http://armlur.am/576843/ )

Միայն այն, որ վերջերս սիրիահայերից շատերը դարձան Չարիքի իշխանության զոհ, դա փաստ է: Սիրիական պատերազմից մազապուրծ փախած մեր հայրենակիցների նկատմամբ իրականացրած խոշտանգումներն ու ոճիրներն աննկարագրելի են: Դրան գումարած նրանց կողոպտելն ու թալանելը: Միջազգային մարդասիրական կառույցների կողմից սիրիահայ փախստականների համար հատկացված միլիոնավոր դոլարները թալանվեց Չարիքի Իշխանության կողմից, չհաշված նրանց սեփական միջոցներն ու նրանց հանդեպ իրականացրած հոգեբանական ճնշումներն ու ծաղրը: Եթե հաշվի առնենք, որ փախստականներին ծաղրելն ու նվաստացնելը, նրանց վրա բռնություն կիրառելը ավելի մեծ հանցանք է համարվում, քան ոճրագործությունը: Հանձինս Սփյուռքի նախարար կոմսոմոլ Հրանուշ Հակոբյանի՝ իրականացվեց այնպիսի բարբարոսություն սիրիահայերի հանդեպ, որ աննկարագրելի է: Չարիքի իշխանությունը բռնաբարել է ոչ միայն նրանց իրավունքները, այլ բառիս բուն իմաստով բռնաբարություն է իրականացրել սիրիահայ կանանց նկատմամբ: Սիրիահայերից շատերը ստիպված եղան նորից փախչել այս անգամ « հայրենիք » կոչվածից: ( https://www.youtube.com/watch?v=r5paP25OoUU Սիրիահայերը հեռանում են Հայաստանից 09.03.2013  9 мар. 2013 г. ) Պատահական չէր, որ հազարավոր սիրիահայեր հեռացան Եվրոպա, Կանադա ու Ամերիկա: Այն, ինչ կատարվում է Սիրիահայերի հետ այժմ, կատարվել է նաև 90- ականներին ու շարունակվում է մինչ օրս: Նույն ոճիրը իրականացվեց Գանձակի, Սումգայիթի, Բաքվի, Շահումյանի, Արծվաշենի, Մարտակերտի փախստականների հանդեպ: Նույն ծաղրը նույն հանցանքը, նույն թալանն ու կողոպուտը: Միջազգային կառույցների հատկացված գումարներից ոչ մի լումա չհատկացվեց նրանց: Այդ ամենին գումարած Սպիտակի երկրաշարժի աղետյալներին, որոնց համար հատկացված գումարները շուրջ երկու տասնամյակից ավելի թալանեցին: Չհաշված բարերարների նվիրատվություններն ու հայկական սփյուռքից ուղարկվող միլիոնները: ( http://politik.am/video-պատգամավորին-ձերբակալել-էին-կաթի-փո/ « Պատգամավորին ձերբակալել էին կաթի փոշի գողանալու համար ՕԵԿ-ական պատգամավոր Հովհաննես Մարգարյանի՝ հայտնի « կաթի փոշու » գողության մասին պատմող տեսանյութը: Հիշեցնենք, որ կաթի փոշին Գյումրի օգնություն էր փոխանցվել 1988թ. Երկրաշարժին հաջորդած օրերին: 2016/10/01 » )

Հազարավոր ընտանիքներ դարձան ՀՀՇ ոհմակի ու նրանց հաջորդող շնագայլերի զոհը, սակայն այդ ամենը անտեսեցինք ու մոռացանք, լռեցինք ու հանդուրժեցինք, կարծես այդպես էլ պետք է լիներ, սակայն աննպատակ ու անիմաստ հիշում և աղմուկ ենք բարձրացնում Թուրքիայի իրականացրած ցեղասպանության շուրջ: Իսկ որքանո՞վ է արդարացված հայաստանան չարագործների իրակացրած ոճիրների նկատմամբ մեր լռությունը: Դա արդեն աններելի է: ( Գագիկ Ծառուկյանը 200 հազար դոլար է նվիրաբերել իրանահայ համայնքինՈւրբաթ, 16 Սեպտեմբեր 2016 11:37 http://www.kentron.tv/index.php/am/special-programs/item/11162-vard150916.html ) Ամենածիծաղելին ոճրագործների ոճրագործ Աղվան Հովսեփյանի արտահայտած միտքն էր, որ Հայոց Ցեղասպանության զոհերը հրեշտակներ են: ( «Նայեք երկինք, տեսեք՝ ինչքան հրեշտակներ կան, նրանք բոլորը այսօր մեզ են հետևում այս օրով»։ http://www.a1plus.am/1451576.html Աղվան Հովսեփյանը խոսում է հրեշտակներից (տեսանյութ) Ապրիլ 24,2016 ) Իսկ ի՞նչ է, իր կողմից հազարավոր խոշտանգված զոհերը հրեշտակներ չե՞ն, իրենք մոռանում են իրենց ոճիրները, սակայն հիշում են մի բան, որի հետ առանձնապես կապ չունեն, նկատի ունեեմ հայ ժողովրդի վիշտը: Ինչպես տեսնում եք, հանցանքներն ակնհայտ են, զոհերն ու հանցագործները բացահայտված, իսկ թե ինչու՞ չկան մեղադրող վկաններ կամ դստապարտողներ, դա պետք է հարցնենք ինքներս մեզ: ( http://armlur.am/576843/ Անպատժելիության հետևանքները. Սուրիկ Խաչատրյանի վարորդի որդին կրկին մարդ է ծեծել. «Ժողովուրդ» 07:42 | Սեպտեմբեր 6 2016 )

Սակայն սուտ ու ձևական պայքարելու համար շատ ակտիվ ենք, կեղծ հայրենասիրության ցուցամոլությունը սփյուռքում ավելի է ծաղկում՝ ապականելով իմաստուն ու մաքուր գաղափարները: Պատահական չէր ցուցամոլությամբ « Սասնա ծռերին » , օգնության հասած սփյուռքը իր տեսահոլովակներով: Տեսաելույթներում տղաներին սատարում են ու ոգևորում, որ իրենց կողքին են ու պատրաստ են օգնել: Ուղղակի ծիծաղելի է, երբ իրենք իրենց չեն կարող օգնել: Սփյուռքում իրար են հոշոտում՝ բաժանվելով թայֆանների, համայնքների ու մաֆիաների: Չարիքի իշխանությունն արդեն բույն է դրել իրենց մեջ, որովհետև չեն հասկանում և չեն էլ ուզում հասկանալ, որ այդպես անվերադարձ վնաս են հասցնում մեր հայրենիքին ու ժողովրդին, քան օգնում: (« Տասնյակ տարիներով ու անհամար դեպքերով փորձված է, է´լ հայհոյանք, է´լ զրպարտություն, է´լ ափաշկարա սուտ, է´լ չարախոսություն, կեղծավորություն: Նեղ թայֆայականությունը ոչ մի գյուղում գուցե էնքան անվայել կերպարանք չի առել, որքան սրա մեջ »: Հովհաննես Թումանյան )

Կուսակցական շարքերում տիրում է այլանդակ գզվռտոց, չհաշված ստեղծված մանր-մունր խմբավորումները: Իսկ « Ինտելիգենցիան » տարին մի քանի անգամ անիմաստ ժողովներ է հնարում փորձում ներկայացնել Հայրենիքի Փրկության բանաձևեր ու միջոցներ: Սակայն, ինչպես ասում էր Իվան Կռիլովը. « Կարապը, խեցգետինը և գայլաձուկը » առակում « սայլը տեղից չի շարժվում »: Մսխելով հազարավոր դոլարներ՝ աննպատակ ու անիմաստ, երբ ընդամենը մի քանի հազարով հնարավոր էր փոխել ամեն ինչ: (http://www.aravot.am/2016/11/05/823814/ Սերժ Սարգսյան. « Մեր քաղաքացու կյանքն օրեցօր բարելավվելու է»  14:00 | Նոյեմբեր 5 2016  ) ( « Մեր կյանքը ավելի նման է թատերական բեմի, ու այդ բեմը … տեսեք որքա՜ն դերասաններ ունի … Ահա սա` ներկայանում է ամեն տեղ որպես չհասկացված ու հալածված գաղափարական գործիչ, մյուսը` նշանավոր հերոս է խաղում, երրորդը` հրապարակախոսություն է սարքել, չորրորդը բարեգործ է ձևանում, հինգերորդը գրող է կեղծում, վեցերորդը` հանդիսանում է արդեն որպես նահատակ, յոթերորդը` գալիս է որպես դատավոր … Ու որպեսզի թամաշավոր ժողովրդի սիրտը շահած լինեն ու բարեկամ պահած, միշտ գոռում են ժողովրդի անունը »: Հովհաննես Թումանյան )

Սակայն իրենք խեցգետնի առակի պես ամեն մեկը քաշում է մի կողմ, արդյունքը մնում է անփոփոխ: ( http://www.aravot.am/2014/11/09/514077/ 16:09 | Նոյեմբեր 9 2014  «Սամվել Ալեքսանյանն ու իր կինը անկողին չեն մտնում, եթե բարեգործություն արած չեն լինում». մանկավարժ  ) Պատահական չէ, որ Եվրոպայի Հայկական Միությունների Ֆորումի /ԵՀՄՖ/ դոկտոր Աշոտ Գրիգորյանը կազմակերպել է հզոր ներդրումային ծրագիր Չարիքի իշխանության հետ:
( http://www.aravot.am/2016/09/29/810263/ ԵՀՄՖի նախագահ դոկտոր Աշոտ Գրիգորյանը կազմակերպել է հզոր ներդրումային ծրագիր  ) « Աշոտ Գրիգորյանի ու ներդրողների պատվիրակությունը ժամանում է Հայաստան, հոկտեմբերի 6-ին ՀՀ վարչապետ Կարեն Կարապետյանի հետ ներդրումային ծրագրերի քննարկման համար »: Առհասարակ, այդ դոկտոր կոչեցյալն ավելի շատ է վտանգավոր հայ ժողովրդի համար, քան ադրբեջանական դիվերսանտները:

Եթե հաշվի առնենք, որ հայերն ընդունակ չեն պատժել սեփական ոճրագործներին, թուլամորթ, վախկոտ ու քծնող են, ուրեմն այդ դեպքում ամոթ չէ դիմել հարևան ադրբեջանցիներին: Մի կարծեք, թե Ադրբեջանը մեր թշնամին է, որպես հոգեբան կարող եմ վստահորեն ասել, որ թշնամու կերպարը մեր մեջ ներարկել են այս ոճրագործները: Առհասարակ Չարիքի իշխանությունում այդպես է՝ Ջորջ Օրուելը այդ մասին հիշատակություն է թողել: Հզոր և ուժեղ պետությունները թշնամիներ չեն ունենում, որովհետև իրենք վստահ են, որ իրենց դիմաց թշնամի չկա, այլ միայն թույլ հակառակորդ: Եթե հարցնեք Իսրայելի իշխանավորներին, ապա կհամոզվեք, չնայած այն, որ շրջափակված են արաբական երկրներով, սակայն այնքան հզոր են, որ իրենց կամքն են պարտադրում նրանց, ու երբեք թշնամի չեն դիտում իրենից թույլ պետություններին: Իսկ մենք այս քսան տարիներին հզորանալու փոխարեն այնքան թուլացանք, որ հասանք « Քոսոտ » երկրների մակարդակին, որ անգամ աննշան պետություններն են մեր վրա ոտքեր սրբում: ( http://www.1in.am/2042584.html ՀՀ սպառազինությունը թարմացնելու համար $30 մլրդ է անհրաժեշտ. ՊՆ խոսնակ 19:39 2016-11-05 ) ( « Եվ աստված ինքը սառն աչքով է նայում այդ ցավալի տեսարանների վրա. Նա տեսնում է, յուր պատկերը շինել են անասուններին հավասար, բայց աչքերը խփում, երեսը շրջում, անց է կենում…»: Րաֆֆի ) Եթե մենք հզոր լինեինք ոչ միայն տնտեսությամբ, այլև բարոյականությամբ ու բանակով, ապա վստահ եմ, որ մենք թշնամիներ չէինք ունենա, անկախ նրանից, թե հարևան պետությունը ինչքան հզոր է: ( http://www.aravot.am/2016/10/07/813436/ 13:32 | Հոկտեմբեր 7 2016  Ինչ է խոսել մահից առաջ զինծառայողը ծնողների հետ. Կա ձայնագրություն )

Հեռու չգնանք. Իրանի Իսլամական հանրապետությունը վառ օրինակ է, նրա համար անգամ ԱՄՆ-ն ու Իսրայելը թշնամի չեն դիտվում: Նույնը նաև դաշնակիցների հարցում է, թույլ պետությունը չի կարող երբեք ուժեղ դաշնակից ունենալ, որովհետև թույլերի հետ չեն դաշնակցում, այլ օգտագործում են: Դաշնակցում են միայն հավասարազոր պետությունները: Այն, որ մեր իշխանավորները անընդհատ կրկնում են՝ « Ռուսաստանը մեր դաշնակիցն է », իսկ Երջանիկ ապուշները կնկնում են այդ ապուշությունը, ուղղակի ծիծաղելի է: Նորից եմ կրկնում, որ հզոր պետությունը չի կարող թշնամի ունենալ, որովհետև թշնամի ունենալը նշանակում է, որ ինքն էլ ոչնչով չի տարբերվում հակառակորդից: Այս միտքն արտահայտել է Գարեգին Նժդեհը և առաջարկել այդ բանաձևով առաջնորդվել, սակայն մեր տգետներն ու փնթիները կառչել են թշնամի բառից, առանց գիտակցելու, որ դրանով դառնում են թշնամի և դիտվում որպես թշնամի: ( « Յարձակւում է, ով իրեն ուժեղ եւ պատրաստ է զգում յարձակւելու՝ լաւագոյն … Յարձակւում է նա ով որ իր դիմացը թուլութիւն է տեսնում: Եղիր ուժեղ, էլի ուժեղ և միշտ ուժեղ »: Գարեգին Նժդեհ ) Ադրբեջանին թշնամի համարելով՝ ի ցույց ենք դնում մեր անզորությունը, սակայն ես, որպես բժիշկ-հոգեբան վերլուծելով այս, եկել եմ այն եզրահանգման, որ նրանց պետք չէ դիտել թշնամի, քանի որ հնարավոր է երբևէ գտնել հաշտության ընդհանուր եզրեր, համագործակցելու, հաշտ ու խաղաղ ապրելու պայմաններ: Չնայած, եթե նկատել եք, Փնթիները՝ Մանվելներն ու մյուսները իրենց հարցազրույցներում միշտ շեշտում են, որ այս պատերազմը անավարտ է մնալու: Սակայն այդ տգետները մոռանում են, կամ առհասարակ չգիտեն, թե ինչ է նշանակում լինել « նախահարձակ », էլ ու՞ր մնաց կարծիք հայտնեն: (« Ասում ենք գեներալ Մանվել՝ հասկանում ենք Վազգեն Սարգսյան, ասում ենք Վազգեն՝ հասկանում ենք գեներալ Մանվել Գրիգորյան»: «Գեներալ » Սեյրան Սարոյան © 2014 ) Մի խոսքով, կարծում եմ Ադրբեջանը պարտավորված ու շնորհակալ կլինի, եթե Մանվելին ու մյուս բոլոր հանցագործներին հանձնենք իրենց: Սակայն այդ հարցում նրանք նույնպես պետք է ակտիվություն ցուցաբերեն: Կրկնում եմ, եթե մենք ընդունակ չենք պատժել մեր ոճրագործներին, ապա ամոթ էլ չէ դիմել ադրբեջանցիներին: Կարծում եմ, որ նրանք ավելի շահագրգիռ պետք է լինեն իրենց հանցագործ քաղաքացիներին ետ վերցնելու համար: Ռոբերտ Քոչարյանն ու Սերժ Սարգսյանը որպես Ադրբեջանի քաղաքացի պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն հենց Ադրբեջանական դատարանում, այնուհետև Հաագայի միջազգային դատարանում, հետագայում արտահանձնել կամ պատասխանատվության ենթարկել ոճրագործներին՝ իրենց օրենքներին համապատասխան: Իսկ թե ինչ հիմքերով սկսել դատավարությունը, այդ հարցում ես մեծ սիրով կարող եմ որպես քրեագետ օգտակար լինել և տրամադրել իմ ձեռքի տակ եղած ողջ փաստագրությունն ու նյութերը: Բավական է միայն ԼՂՀ Գերագույն Խորհրդի առաջին նախագահ Արթուր Մկրտչյանի սպանությունը, որի անմիջական մասնակիցները եղել են Ռոբերտ Քոչարյանն ու Սերժ Սարգսյանը: ( 14/04/1992- ին Դեռ այն ժամանակ, ՀՀՇ-ն ու Արցախում նրա երդվյալ հավատարիմներ Ռոբերտ Քոչարյանն ու Սերժ Սարգսյանը ցանկալի չէին համարում նրա մուտքը քաղաքականություն։ Նրա նման մտավորականը պոտենցիալ վտանգ էր Արցախի հարցը իշխանության հասնելու նպատակով խաղարկող «Ղարաբաղ» կոմիտեի համար։ 33 տարեկան էր, երբ քունքին արձակված կրակոցը վերջ դրեց այդ կարճ, բայց պայծառ կյանքին, ով անջնջելի հետք է թողել Արցախյան շարժման պատմության մեջ։ https://hy.wikipedia.org/wiki/Արթուր_Մկրտչյան_(քաղաքական_գործիչ ) Եթե չեմ սխալվում վկաներ կան, փաստագրությունը տեսագրված է: Այնպես որ ադրբեջանցի իրավապաշտպանները կարող են գործը սկսել: ( « Պատմությունը չպետք է կարդալ հեքիաթի նման, այլ պետք է դասեր քաղել` սխալները չկրկնելու եւ հերոսական էջերն իբրեւ օրինակ ընդունելու համար »: Արթուր Մկրտչյանը) Կարծում եմ, Հայաստանում և սփյուռքում շատ վկաններ կգտնվեն, որոնք պատրաստ են Հաագայի դատարանում վկայություն տալ ոճրագործների դեմ: Բավական կլինի միայն Սիրիայի պատերազմից մազապուրծ փախած ու Հայաստանում խոշտանգված սիրիահայերի հազարավոր ցուցմունքները, որպեսզի ոճրագործները դատապարտվեն օրենքի ողջ խստությամբ: Չհաշված որ այդ երկուսի հանցանքների սկիզբը դրվել է Լևոն Տեր — Պետրոսյանից ու Վազգեն Սարգսյանից, որոնք եղել են այդ հանցախմբի առաջնորները: Կարծում եմ շատ հետաքրքիր դատավարություն կլինի, ինչքանով հայտնի է Լինսի հիմնադրամը կարող է վճարել դատավարության հեռարձակումը կամ պահանջվող ծախսերը: Այդ երեք նախագահների գործած հանցանքներըը իրականացվել են ոչ միայն հայ ժողովրդի հանդեպ, այլ քաղաքակիրթ մարդկության դեմ: Անհրաժեշտ է, մտածել նոր պետություն և նոր հասարակություն կառուցելու մասին: Այլապես անիմաստ է ամեն կարգի փոփոխություն, եթե ոճրագործը նորից շարունակելու է մնալ և վայելել արյունով ձեռք բերած հարստությունը: ( http://hayeli.am/article/953008 Գագիկ Խաչատրյանը վերցրել է միլիարդներն ու անհետեցել Oct 07, 2016 )

Վերջերս Եվրոպայի Հայկական Միությունների Ֆորումի ( ԵՀՄՖ ) նախագահ դոկտոր Աշոտ Գրիգորյանը ինձ գրել էր, թե ինքը շատ բաներ է արել հայրենիքի համար, համեմատած՝ ինձ: Ճիշտն ասած, ինձ շատ տարօրինակ թվաց այն փաստը, գիտնական մարդը արդյոք չի՞ տեսնում թե իր կատարած բարի գործի պտուղներն ովքեր են վայելում… Վայելում են բոլորը, ողջ իշխանական համակարգը սակայն ոչ հայ ժողովուրդը: ( « Արդ` եթե ունենք ազգային իմաստություն, հոգու արիություն և առողջ բնազդներ, անկարելի է աչքներս փակենք մեր էս ծանր հիվանդության առաջ և չզգանք, որ մեր հոգին շատ է չարացած, մեր ներքին մարդը շատ է փչացած, և դրա դեմ կռվելու, առողջանալու առաջին պայմանը էն է, որ մենք… ճանաչենք մեր դժբախտությունը… Ուրիշ ճանապարհ չկա. ներսից է լինելու հաստատ փրկությունը, ո րովհետև ներսից ենք փչացած »: Հովհաննես Թումանյան )

Ռափայել Պատկանյան « Հայերուս թուքը »

Դուն խելոք, հաշուով վաճառական ես,
Միւլք, փող ու ապրանք, կ’ասեն՝ շատ ունես. —
Բայց թէ փողէդ շահ չունի ՀԱՅԱՍՏԱՆ,
Թըքել ենք քու ալ, փողիդ ալ վըրան։

Քաջ ես, լըսել ենք, ինքըդ մեծաւոր,
Անուն յաղթողի ունես փառաւոր.
Բայց թէ թըրէդ շահ չունի ՀԱՅԱՍՏԱՆ,
Թըքել ենք քու ալ, թըրիդ ալ վըրան։

Ի վերուստ քանքար քեզի տուած է,
Հեղինակ անունըդ աշխարհ փըռուած է.
Բայց թէ գըրչէդ շահ չունի ՀԱՅԱՍՏԱՆ,
Թըքել ենք քու ալ, գըրչիդ ալ վըրան։

Հեռատես մըտքով դուն զարդարեցար,
Հըզօր իշխանի սիրելին դարձար.
Բայց թէ մըտքէդ շահ չունի ՀԱՅԱՍՏԱՆ,
Թըքել ենք քու ալ, մըտքիդ ալ վըրան։

Բանուկ ու ճարտար դուն ունիս ձեռքեր,
Շատ կը յօրինես թանգագին բաներ.
Բայց թէ ձեռքէդ շահ չունի ՀԱՅԱՍՏԱՆ,
Թըքել ենք քու ալ, ձեռքիդ ալ վըրան։

Երկինք շնորհեցին քեզ լեզու ճարտար,
Քարոզչի ստացար հըռչակ ու հանճար.
Բայց թէ լեզվէդ շահ չունի ՀԱՅԱՍՏԱՆ,
Թըքել ենք քու ալ, լեզվիդ ալ վըրան:

Մեծ ուսում առիր, եղար գիտնական,
Գովքովըդ լըցուած է մարդոց բերան.
Թէ ուսումէդ շահ չունի ՀԱՅԱՍՏԱՆ,
Թըքել ենք քու ալ, ուսմանդ ալ վըրան:

Կու տամ քեզ պատիւ, կ’ունենաս դու յարգ,
Ու կը դընեմ քեզ ազնիւ մարդոց կարգ,
Երբ օրորանէդ մինչեւ գերեզման
Միակ ձըգտմունքըդ լինի ՀԱՅԱՍՏԱՆ։

1878

Գեհենի Առաքել 11/04/2016

ՀԱՏՎԱԾ  ՉԱՐԻՔԻ  ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ    ԳՐՔԻՑ

ԿԱՐՈՂ  ԵՔ  ՀԱՄԱՑԱՆՑՈՒՄ  ԿԱՐԴԱԼ « ՉԱՐԻՔԻ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆ »   ԳԻՐՔԸ

ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԳԵՆՈՖՈՆԴԻ ՈՉՆՉԱՑՈՒՄԸ

Posted on 25.12.2016 Updated on 27.12.2016

« Իշխանությունը հավաքական է: Անհատն ինշխանություն է ձեռք բերում այն դեպքում, երբ դադարում է անհատ լինել »: Ջորջ Օրուել « 1984 »

« Փոքրամասնություն լինելը, նույնիսկ եթե այն բաղկացած է մեկ հոգուց, չի նշանակում, որ խելագար ես: Կա ճշմարտություն և կա սուտ, ու եթե կառչում ես ճշմարտությունից՝ նույնիսկ հակառակ ամբողջ աշխարհի, խենթ չես »: Ջորջ Օրուել « 1984 »

Առհասարակ, ինչպես նշել էի, Ազգային Գենոֆոնդի ոչնչացումն սկսվում է ծննդատներից և վերջանում ծերանոցներով: Եթե հաշվի առնենք, որ փուլային ժամանակահատվածը՝ դպրոց, բանակ, աշխատանք, ապա այն դառնում է ծրագրավորված քաղաքականության ամբողջական պատկերը: Գենոֆոնդի ծայրահեղ վիճակը պատկերացնելու համար հարկավոր է նայել վերջին քսան տարիների օրենքների փոփոխությունները, որոնք անմիջական կապ ունեն դրա հետ: Պառահական չէ, որ վերջին գլուխգործոցներից է չարիքի իշխանության որոշ տզրուկների՝ հանձինս պատգամավոր Թևան Պողոսյանի առաջարկը՝ բանակ զորակոչել նաև աղջիկներին: ( http://newsarmenia.am/am/news/armenia/-hay-patgamavorn-arajarkum-e-banak-zorakochel-/ Հայ պատգամավորն առաջարկում է բանակ զորակոչել նաև աղջիկներին )

Նրա լուսավոր գաղափարը` ստեղծել սերմնաբջիջների բանկ, որը հնարավորություն կտա գենետիկ բազան պահպանել, այսինքն արհեստական բեղմնավորման տարբերակով վերարտադրել զոհված զինվորին: ( http://politik.am/թեւան-պողոսյանն-առաջարկում-է-զորակոչ/ Թեւան Պողոսյանն առաջարկում է զորակոչվողների սերմնաբջիջների պահել՝ գենետիկ բազան պահպանելու համար 2016/05/02 ) Ճիշտն ասած, այս գաղափարը վատը չէ, եթե մեր պետության բարոյական չափանիշները համապատասխանեին զարգացվածության բարձր մակարդակին, ինչպես քաղաքակիրթ երկրներում, սակայն այն, որ այստեղ գերիշխում է Չարիքի իշխանությունը, որտեղ խարխափում է խավարը և հետամնացությունը, ապա դա նշանակում է ոճրագործություն սեփական ժողովրդի հանդեպ: Բացատրությունն ավելի ուշ: Բռնակալի ոհմակը լավ հասկանում է, որ երկիրը կանգնած է լուրջ վտանգի առջև, սակայն նրանք ոչինչ չեն ձեռնարկում կանխարգելելու աղետը: ( « Բարձր դասի նպատակն է՝ մնալ նույն տեղում: Միջին դասի նպատակն է՝ փոխել տեղը բարձրի հետ »: Ջորջ Օրուել « 1984 ») Եթե շատերը տեղյակ չեն, ապա փորձեմ ներկայացնել այն փաստագրությունը, որը ունենք: Վերջին տարիներին Հայկական բանակ զորակոչ կազմակերպելու համար առաջացած բարդությունները իշխանավորներին պարտադրել են օրենքի մի շարք փոփոխություններ մտցնել, որը հնարավորություն է տալիս բանակին ապահովել նորակոչիկներով: Այսինքն բանակը մարդկային ռեսուրսով բավարարելու համար օրենքներ են փոփոխվել: Տասներկուամյա դպրոցի նոր կանոնակարգը դպրոցի շրջանավարտներին հնարավորություն չի տալիս շարունակել ուսումը բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում, քանի որ դպրոցը ավարտելուց ամիջապես հետո զորակոչվում են ծառայության: Սովորել կարող են միայն ծառայությունը վերջացնելուց հետո: Այն, որ արական սեռի պակաս կա Հայաստանում դա փաստ է, այդ պատճառով իշխանություններն ամեն ինչ անում են, որպեսզի այդ խոչընդոտը հաղթահարեն: Սակայն չի խրախուսվում ծննդաբերությունը, նույնիսկ արհեստական խոչընդոտներ են առաջացնում, ոչնչացնելով գենետիկական բազան: Ինչպես Ջորջ Օրուելին իր գրքում է գրում, որ Խոզերը գալով իշխանության փորձեցին փոխել օրենքներն ու հարմարեցնել իրենց քմահաճույքին: « Բոլոր կենդանիներն իրար հավասար են, բայց որոշներն ավելի հավասար են »: ( Ջորջ Օրուել « Անասնաֆերմա » ) Պատճառը, ինչպես ասացի արական սեռի երիտասարդների պակասն է զորակոչը կազմակերպելու համար, շատ դեպքերում անտեսելով հիվանդություններն ու առողջական խնդիրները զինվորին զորակոչում են զինվորական ծառայության: ( http://xnews.am/?view=news&id=2786 «Առողջական լուրջ խնդիրներ ունեցող քաղաքացիները զորակոչվում են պարտադիր զինվորական ծառայության»․ ՀՔԱ զեկույց 11:06 | 26.11.2014 http://armlur.am/363265/ 13:34 | Մայիս 29 2015 Դժբախտ դեպք բանակում. մահացել է քաղցկեղով հիվանդ նորակոչիկ ) Իհարկե դա չի վերաբերում մեծահարուստների զավակներին, որովհետև դրանք այլ կատեգորիայի են պատկանում: Պատահական չէ, որ Հայկական բանակը կազմված է, ինչպես Կառլ Մարքսը էր ասում, միայն « Բանվորա-գյուղացիական » դասակարգից: Բանակում ծառայում են միայն անապահով ընտանիքների զավակներ, այսինքն չքավորների զավակներ, որոնք ի վիճակի չեն իրենց զավակներին ծառայությունից ազատելու գումարը վճարել: Պատահական չէր. որ Սեյրան Օհանյանը Ապրիլյան պատերազմից հետո հայտարարել էր, որ անապահով ընտանիքների զավակները չեն կարող վճարել ուսման համար, քանի որ գումար չունեն: Իսկ մեծահարուստների երեխաները սահման չեն գնում, որովհետև սովորում են ԲՈՒՀ- երում: ( http://hayeli.am/article/870071 Սեյրան Օհանյանը պարզաբանում է, թե ինչու են սահմանի առաջնագծում անապահով ընտանիքների երեխաները ) Բոլորը լավ գիտեն, որ հայկական բանակում կոռուպցիան ու կաշառքն ինչ մակարդակի վրա է և ինչպիսի գումարներ ու կաշառք է այնտեղ պտտվում: Այն, որ տաս տասնհինգ հազար դոլարը սովորական գումար է ՊՆ աշխատող սպաների համար, դա է վկայում: Բանակից ազատվելու համար հսկա կարողություն է հարկավոր, այդ պատճառով շատ հանապազորյա հացով ապրող ընտանիքներ չեն կարող թույլ տալ այդպիսի շռայլություն: Սակայն մեծահարուստները կարողանում են իրենց թույլ տալ նման շռայլություն և այնպես անել, որ իրենց զավակները ձևական գնում են բանակ՝ իբր ծառայելու: Նկատի ունեմ պատգամավորների ու օլիգարխների զավակներին: ( https://www.youtube.com/watch?v=1cAVIjJ1EwU 4 сент. 2016 г. Իմ հերը շատ փող ուներ, դրա համար էլ ես լավ եմ ապրում Սեյրան Սարոյան ) Այդպիսի էլիտար զինվորները զորամաս հաճախում են իրենց քմահաճույքով, սակայն նրա աշխատանքը, որը պետք է արվի զորամասում անում են մյուս զինվորները, այդ պատճառով անապահով ընտանիքի զավակները ծառայում են նաև օլիգարխիկ զինվորների փոխարեն: Անվանացուցակով գրանցված օլիգարխիկ զինվորները ավելորդ եկամուտ են բերում զորամասի հրամանատարի համար, շահութաբեր էլիտար զինվորը հնարավորություն է տալիս ոչ միայն գումար աշխատել, այլև՝ պաշտոնի բարձրացում ստանալ: Քանի որ օլիգարխիկ հայրիկի կապերով Պն -ում կարող են առաջ գնալ լավ ծանոթով ու փողով սպաները: Պաշտպանության նախարարությունը մեծ գումարների աղբյուր է, քանի որ բոլոր ծառայություններում հաստատված են հստակ գներ, որոնք տարեցտարի աճում են: ( http://armtimes.com/hy/article/71935 Զինված ուժերում ծառայություն իրականացնող հոգեւորականները կվճարվեն 14/10/2015 ) Մի քանի տարի հետո իսկապես դժվար կլինի կազմակերպել հայկական բանակի զորակոչ, քանի որ արական սեռի երիտասարդների պակասը կգերազանցի մինիմալի սանդղակը: Այս տարբերակում իշխանավորները պատրաստ կլինեն օրենքով ամրագրել աղջիկների պարտադիր ծառայությունը բանակում: Ազգային ժողովի պատգամավոր Թևան Պողոսյանը պատահական չէ, որ այժմ ներկայացրել է այդ առաջարկը ազգային ժողով: Այդպիսով իշխանություններն աղջիկների զորակոչի հաշվին հնարավորություն կունենան լրացնել Զինված ուժերում պահանջվող անհրաժեշտ քանակը: Չկարծեք թե ես դեմ եմ աղջիկների պարտադիր ծառայությանը Զինված ուժերում, նույնիսկ կողմնակից եմ, քանի որ դա ոչ միայն օգտակար է իր պետության համար այլև՝ հենց աղջիկների: Սակայն դա հնարավոր կլինի միայն բարոյական պետություն ու քաղաքացիական հասարակության պայմաններում: Ինչպես օրինակ մի շարք երկրներում, որտեղ կանայք մեծ սիրով են ծառայում Զինված ուժերում: Զինված ուժերում կան ծառայություններ, որտեղ կանայք ավելի լավ են ծառայում քան տղամարդիկ, մանավանդ նոր տեխնոլոգիաներով զինված հարուստ բանակները, որոնք համակարգչային ու թվայնացված համակարգով են աշխատում: Ռադիոլոկացիոն, հեռահաղորդակցության, այդ թվում ռադիոհետախուզության ու հակաօդային պաշտպանության մեջ կանայք անգերազանցելի են, հրթիռահրետանային և հետախուզությունը ներառյալ: Որպես ռազմական ու քրեական ոլորտի հոգեբան, կարող եմ հաստատել, որ կանայք անգերազանցելի են իրենց հնարավորություններով, քան տղամարդիկ: ԱՄՆ-ում, Գերմանիայում և Կանադայում կանայք ծառայում են Ռազմածովային նավատորմում, որտեղ նաև հատուկ ռազմական օդաչուների բարձրագույն հաստատություններ կան կանանց համար:

Սակայն մեր Չարիքի երկրում ամեն օր խոշտանգվում և սպանվում են մեր զինվորները: Իսկ՝ սպաների ոտնձգությունները սահմաններ չեն ճանաչում, լկտիորեն չարաշահում են հրամանատարական դիրքն և պաշտոնը: Պաշտպանության նախարարության իմ ընկերներից մեկը պատմում էր, որ Հայկական բանակում տիրում է անսահման թողտվությունը, կատարվում են այնպիսի զարհուրելի դեպքեր, որոնք խիստ գաղտնի են պահվում, մեծ թվերի է հասնում բռնաբարությունները, որոնց մասին առհասարակ չի խոսվում: Նա նույնիսկ բարձրաձայնել էր, սակայն Պաշտպանության նախարարության հրամանատարությունը սվիններով էր դիմավորել այդ լուրը և հաշվեհարդարի սպառնալիքներով լռեցրել նրան: ( http://168.am/2013/08/13/262934.html Ազատամարտիկներ. « Արդյո՞ք Վարդան Հովհաննիսյանը մեր այն նույն մարտական ընկերն է, այն ազնիվ երիտասարդ տղան, որին բոլորս հարգում էինք » | 22:20 | Օգոստոս 13 2013 )

Ինֆորմացիոն մեդիան արգելափակված է: Պաշտպանության նախարարության ու բանակի հասցեին հնչած ցանկացած արտահայտություն դառնում է ոհմակի համար պատճառ, որպեսզի հարձակվեն ու հոշոտեն մարդկանց: Պատահական չէ, որ ՊՆ նախարար Սեյրան Օհանյանի անձնական քարտուղարուհի Արշակ Զաքարյանը հայտարարել է « Ղարաբաղում « սմերծելնիկների մի ջոկատ կա, որտեղ կռվում են միայն պաշտոնյաների տղաները »: ( http://hraparak.am/?p=89008&l=am%2F Սեպտեմբեր 09 / 2015 Ըստ Արշակի՝ Ղարաբաղում «սմերծելնիկների մի ջոկատ կա», որտեղ կռվում են միայն պաշտոնյաների տղաները ) Պատկերացրեք, եթե հայ աղջիկը ծառայի բանակում, այն էլ անապահով ընտանիքից, ի՞նչ կստացվի՝ գեներալներից սկսած վերջացրած « Չաստ Նայողը », ու քոսոտ ենթասպաներն հերթով պետք է բռնաբարեն ու ինքնասպանության հասցնեն նրան, հետո էլ ասեն, որ զինվորական ծանր կյանքին չդիմացավ: Բայց չէ որ նույնը կատարվում է այժմ մեր զինվորների հետ, ում խոշտանգում են, սպանում, հետո որակում, թե ինքնասպան են եղել՝ կոծկելով ու փակելով իրենց հանցանքները: Չհաշված, որ հրամանատարներից շատերը զինվորներին որպես ստրուկ են օգտագործում ՝ ինչպես զորավար Մանվելը: ( https://www.youtube.com/watch?v=6bHO9jcMiSI «Զինվորի հետ վերաբերվում են ինչպես ստրուկի» 19 авг. 2010 г) Ի՞նչ եք կարծում, այդ Սպանդանոցում փափկասուն օրիորդը քանի օր կդիմանա, եթե երկու օր դիմացավ, ապա հերոս կլինի: Այն, որ հայկական բանակում զինվորների ծնողներն են վճարում նրա հիգիենայի ու հանդերձանքի համար, դա փաստ է: Արդյոք հայ կինը կարող է ծառայել այդ սպանդանոցում, որը կոչվում է Հայկական Բանակ: ( «Ապրիլյան պատերազմի օրերին առաջնագծում է եղել, իսկ այսօր, մի հայ սպայի թեթև ձեռքով, հաշմանդամ է դարձել ու անօգնական վիճակում հայտնվել». զինծառայողի հարազատները բողոքում են 13:15, 26.09.2016 https://www.mamul.am/am/news/91878 ) Մի խոսքով, արական սեռի երիտասարդների պակասը այժմ նկատելի է, ի՞նչ եք կարծում, մի քանի տարի հետո ինչ է սպասվում, եթե օրըստօրե ավելանում է արտագաղթը, զոհված ու խոշտանգված զինվորների քանակը հասնում է զարհուրելի թվերի: Քսան տարուց ավելի է ոչնչացնում են հայկական գենոֆոնդը, որն ունակ է շարունակելու, արտադրվելու ու շատանալու: Ես նախորդում շեշտել էի, որ օլիգարխների զավակների փոխարեն նաև ծառայում են անապահով ընտանիքների զավակները ու հենց նրանց « ներկայության » ծանրությունը ընկնում է մնացած ծառայողների ուսերին: Չնայած այդ օլիգարխիկ զինվորներին համարել ազգային գենոֆոնդը հարստացնող, սխալ կլինի, որովհետև դրանք առհասարակ ազգի հետ կապ չունեն, դրանք արյունածուծների դասին են պատկանում: Ցավոք նման արյունածուծներն ավելի արագ են բազմանում և ավելի շատ: Օրինակ օլիգարխիկների բազմացումը՝ ձվադրումն ու աճը կատարվում է Լվերի նման ինչպես Մանվել Գրիգորյանի ու Սամվել Ալեքսանյանի դեպքում, որոնք վեց կամ յոթ զավակ ունեն, իրենց պես անտաշ ու անճոռնի: Մնացածին չհաշվեմ, կարող եք համոզվել նրանց ձվադրումից: ( Աառհասարակ Մանվելի նմանները առնետի պես են բազմանում, մինչդեռ դրանց դեմ մկնդեղով պիտի պայքարել։ ԳՀ © ԱՌ 2014)

Հայկական գենոֆոնդի ոչնչացմանը նպաստում են հիվանդություններն ու արատավոր երևույթները՝ հարբեցողություն, թմրամոլություն հանցագործությունները, աղանդները, միասեռականությունը այդ թվում նաև հոգևորականությունը: ( https://www.youtube.com/watch?v=4gUO9ricSSc «Պիտի ամաչի այն ընտանիքը, որտեղ չմկրտված երեխա կա »․ Միքայել Սրբազանը՝ Սարալանջի բնակիչներին 31 окт. 2016 г. ) Թունավորված սննդամթերք, անհայտ ծագումով պատվաստանյութեր: Այս բոլորը բացասաբար է ազդում բնակչության աճի ու զարգացման վրա: ( http://armlur.am/270334/ Արգելվել է Եղվարդի մանկապարտեզ մատակարարված սննդամթերքի օգտագործումը 12:09 | Նոյեմբեր 29 2014 ) Դրան գումարենք թունավոր միջավայրն ու սոցիալական ծանր պայմանները, անբարոյական աղետալի մթնոլորտը, բարոյահոգեբանական վիճակն ու արտագաղթը: Այս ամենը նշանակում է, որ ազգը չի կարող առողջ սերունդ ունենալ՝ գալիս է ժառանգական արատներով ծնված սերունդ՝ հիվանդ ու նվազ, որոնք իր հերթին առաջացնում են ամլություն և չբերություն: Հիվանդություններով ծնված սերունդը չի կարող առողջ սերունդ տալ: Ինչպես ասում են « Առողջ մարմնում առողջ հոգի »: ( http://womennet.am/ինչպե՞ս-բացառել-մանկապարտեզներում-ե/ Ինչպե՞ս բացառել մանկապարտեզներում երեխաների թունավորման դեպքերը: ) (« Ամեն կենդանի գոյություն, որ ոտնատակ է ընկնում, եթե չի մեռնում, այլանդակվում է, դառնանում և փչանում: Սա է բնության օրենքը »: Հովհաննես Թումանյան)

Սակայն Չարիքի երկրում այդ ամենը տրված է միայն « Ընտրյալներին », որոնք հնարավորություն ունեն լավ սնվել ու հագնվել, այդ թվում բուժվել Եվրոպական երկրներում: Սակայն ինչպես ասացի, այս կատեգորիան չի մտնում Ազգային Գենոֆոնդի մեջ, որովհետև հենց այդ Չարորակ տեսակն է, որ ապականում ու ոչնչացնում է մեր գենոֆոնդը: Ոչնչացման փաստերը եթե հաշվենք ու ներկայացնենք, կտեսնենք սոսկալի թվեր: Ես կխուսափեմ թվեր նշելուց, քանի որ թվային շեշտադրումները Չարիքի իշխանության մեջ օգտագործվում է ժողովրդին խաբելու համար: Սակայն ներկայացնեմ պաշտոնապես հրապարակված որոշ թվեր: Եթե Հայաստանում 2010թ.- ին ինքնասպանություն էր գործում օրեկան մեկ քաղաքացի, ապա 2016թ. այդ թիվը տասն անգամ ավելացել է: ( հունիսի, 2010 Հայաստանում օրական գրանցվում է 1 ինքնասպանություն http://hetq.am/arm/news/45396/hayastanum-orakan-grancvum-e-1-inqnaspanutyun.html http://armlur.am/17365/ Անցյալ տարի Հայաստանում գրանցվել է 195 ինքնասպանություն և 452 ինքնասպանության ձախողված փորձ  15:12 | Փետրվար 1 2012 ) Դրան գումարենք նաև սպանությունները, որոնք կատարվում են վեճերից ու կռիվներից, ավելանում են ավտովթարներից տուժածները: Սոսկալի է բանակում՝ սահմանագծին զոհված զինվորների, սպաների ու ծառայակիցների կողմից խոշտանգված զինվորների թիվը, որոնք կորցնում են բանականությունն ու խելագարվում՝ հայտնվելով հոգեբուժարաններում կամ հաշմանդամության սայլակին:

Առհասարակ, որպես ռազմական հոգեբան կարող եմ ներկայացնել այն փաստը, որ ցանկացած ինքնասպան եղած զինվորի ետևում կա պատճառ ու մեղավոր: Այսինքն դրդապատճառն է ստիպում զինվորին գնալ այդ ծայրահեղ քայլին: Ուստի, ամեն դեպքում հրամանատարն է մեղավոր ու մեղսակից այդ հանցանքին, քանի որ զինվորի կյանքի համար պատասխանտու է իր հրամանատարը՝ վերևից մինչև ներքև: Այս դեպքում եթե զինվորը չի մտածում սեփական կյանքի մասին, ապա հրամանատարը պարտավոր է պատասխանատվություն կրել զինվորի կյանքի ու առողջության համար: Հրամանատարը պարտավոր է իմանալ իր ենթակա զինվորի վիճակի ու հոգեկան շեղումների մասին: Պարտավոր է զեկուցել և հոգ տանել իր զինվորի մասին: Եթե սպան թերանում է թվարկածս պարտականությունները կատարելու մեջ, ապա նրան հարկավոր է ոչ միայն հեռացնել ծառայությունից այլև քրեական պատասխանատվության ենթարկել: Քանի որ, նրա պատճառով է, որ զինվորը ինքնասպանություն է գործել, ու դա ոչ միայն բանակին է վնասում, այլ նպաստում հայկական գենոֆոնդը ոչնչացնելու գործին: Նման անտարբերությունը բառիս բուն իմաստով հավասար է ոճրագործության, որի համար պետք է կրի ամենախիստ պատիժը, որը սահմանված է օրենքով: Մեկ Զինվորի կյանքն ավելին է, քան որևէ արժեք ու շահ: ( https://www.168.am/2016/10/24/706229.html «Արծրուն Հովհաննիսյանը լկտիաբար ստում է. ես փաստեր ունեմ և պատրաստ եմ պատասխանատվություն կրել, եթե զրպարտում եմ». Վահան Բադասյան  Հոկտեմբեր 24 2016 )

Պատահական չէ, որ Իսրայելը իր մեկ զինվորի համար պատրաստ է ոչնչացնել ողջ արաբական երկրները:

Չարիքի իշխանությունում Ազգային Գենոֆոնդի ոչնչացման հիմնական ոլորտը առողջապահությունն է, սոցիալական դասակարգային ու բարոյահոգեբանական վիճակը:

Մանկանց մահացության թիվը աճում է տարեցտարի ( http://www.aravot.am/2015/07/13/592590/ Մահացող երեխաների 70 %-ը նորածիններ են: Հուլիս 13 2015 (Տեսանյութ ) https://www.youtube.com/watch?v=sUZqmIDMUDY ) Պատահական չէ, որ հայաստանյան ծննդատներից մի քանիսը Ազգային Ժողովի պատգամավորներին պատկանող սեփականություն է, որոնք չգիտես ինչու պատասխանատվություն չեն կրում մանկասպանության ու գենոֆոնդը ոչնչացնելու համար: ( Հայաստանում երեխաների մեծ մասը խոցելի է կամ աղքատ http://www.epress.am/2016/09/26/հայաստանում-երեխաների-մեծ-մասը-խոցել.html 09.26.2016 17:13 epress.am ) Մանկական հիվանդություններն ու առողջապահության ոլորտի անպատասխանատու ու անտարբեր վերաբերմունքը նույնպես գենոֆոնդը ոչնչացնելու փաստ է, որն ակնհայտ է և կարիք չկա ծավալվելու: Գենոֆոնդը ոչնչացնելու ամենասարսափելի ձևերից մեկը սոցիալական դասակարգային ու հոգեբանական գործոնն է: Երիտասարդները չեն կարողանում ընտանիք կազմել, որովհետև սոցիալական պայմաններն ու հնարավորությունները թույլ չեն տալիս, իսկ հնարավորություն ունեցողներն անվերադարձ արտագաղթում են օտար երկրներ: Ինքներդ պատկերացրեք, եթե հնարավորություն չունեն ամուսնանալ, որովհետև չկան մինիմալ պայմաններ՝ ոչ բնակարան, ոչ աշխատանք, ոչ առողջություն և ոչ բարոյական միջավայր, նշանակում է, որ երեխա ունենալն ու պահել, մեծացնելը դառնում է երազանք: ( http://womennet.am/մանկական աղքատություն/ Մանկական աղքատություն ) Շատերն են հրաժարվում ավելորդ դժվարություններից և զույգ չեն կազմում: Իհարկե դասակարգային բաժանումը արդեն իսկ դժվարացնում է առողջ ընտանիք ու սերունդ ունենալու գործը: Երիտասարդներից շատերի մոտ ընդհանրապես կորել է ընտանիք կազմելու երազանքն ու հույսը, իհարկե դրան գումարած շատ երիտասարդների առողջական խնդիրներ, որոնք հոգեկան դեպրեսիայից առաջանում է ամլություն կամ չբերություն: Ինչպես ասացի հոգեբանական դեպրեսիան պատճառ է դառնում ինքնասպանության և գենոֆոնդի ոչնչացման: Նշանակում է Չարիքի իշխանությունը կանխամտածված կազմակերպում է ոչ միայն ներկա սերնդի ոչնչացումը, այլև այն սերնդի, որը պետք է գար: Իրականացնում է Ազգային գենոֆոնդի ոչնչացման իր զազրելի ծրագիրը՝ « Հայաստանը առանց Հայերի » բանաձևի շրջանակներում: Այդ ոչնչացման ծրագիրն իրականացնում է գիշերօթիկ դպրոցներից սկսած վերջացրած մանկատներ ու ծերանոցներ: Մի կարծեք, թե ծերանոցները ազգային գենոֆոնդի մաս չեն, քանի որ հենց մեծահասակ սերնդի մեջ է մնացել առողջ բանականությունը, սակայն նրանց ոչնչացնելով՝ ոչնչացնում են հիշողություններն ու իրական պատմությունները, ոչնչացնում իրենց հանցանքների վկաներին: Այնպես որ, ծերանոցները նույնպես համարվում է գենոֆոնդի մաս: Ես նախորդ բաժիններում ներկայացրել էի թե Ավանի գիշերօթիկ դպրոցում ինչպես են խոշտանգում երեխաներին: Ի՞նչ եք կարծում այդ դպրոցի սաները արդյոք կարող են լիարժեք քաղաքացի լինել, երբ ամեն օր ռեժիմով ծեծ ուտեն իրենց դաստիարակիչների ձեռքով: Խեղաթյուրելով երեխաների միտքն ու մանկությունը նրան դարձնելով գիշատիչ՝ ինչպես իրենք: ( http://168.am/2016/10/26/707273.html 168.AM | 17:19 | Հոկտեմբեր 26 2016 Այգեստանում աշակերտները դասադուլ են հայտարարել. պահանջում են կարգի հրավիրել դպրոցի տնօրենին. News.am ) ( « Մատաղ սերնդի դաստիարակությունը շատ ավելի կարևոր խնդիր է, քան այն, ինչ կարելի է անել արդեն հասունացածների համար» : Ջորջ Օրուելի) Հոգեբանական ծանր վիճակից ծնվում են շատ արատներ, ծանր մանկությունը մարդուն դարձնում է մելամաղձոտ կամ ագրեսիվ, շատերը չեն կարողանում հասարակության մեջ ապրել, մանկության մղձավանջները շարունակում են հետևել ողջ կյանքի ընթացքում: Մարդ այդ պարագայում դառնում է անկախ իրենից անձնասպան:

Ինքնասպանությունը շատ վտանգավոր երևույթ է, այն համարվում է դարի հիվանդություն: Գլխավոր չարիքի պատճառով է. որ քսանհինգ տարի խեղաթյուրեցին սերունդներին մոլագարի հատկություններով: Պատահական չէ, որ Վազգեն Սարգսյանը Շիզոֆրենիկ էր, և որ իր կառուցած երկիրը դարձավ մոլագարներով խեղաթյուրված: ( « Գործընկերների վկայությամբ՝ Սարգսյանը հոգեպես անհավասարակշիռ անձնավորություն էր, իրականացնում էր խելահեղ արարքներ »: « Մտորումներ « Պազոլինի »-ից հետո » գրքից Արտյոմ Խաչատրյան )

Հոգեկան ծանր ապրումներից ելնելով է մարդ գնում ծայրահեղության՝ վերջ տալով սեփական կյանքին, փորձում է ազատվել անվերջանալի թվացող տանջանքներից: Սակայն, ինչպես ասացի, միևնույն է, ցանկացած ինքնասպանության ետևում կա պատճառ և մեղավոր, այս դեպքում մեղավորը ողջ համակարգն է՝ իր արատավոր երևույթներով: Եթե հաշվի առնենք, որ Եվրոպայում դեպրեսիան համարվում է հոգեկան ծանր հիվանդություն, որոնց մեծ և հատուկ ուշադրություն են դարձնում այն կանխարգելելուն, տարբեր հոգեթերապիանների վրա ծախսելով միլիոնավոր Եվրոններ՝ փորձում են այն նվազեցնել: Անձնասպանության երևույթի համար պատասխանատվություն է կրում ոչ միայն բժիշկը, այլ՝ ամբողջ պետությունը: Այն, որ մեզ մոտ Չարիքի Իշխանությունում հոգեկան ծանր վիճակում հայտնված մարդուն ոչ թե տանում են բուժհաստատություն, այլ տանում են ոստիկանություն ու խոշտանգում նրան, միաժամանակ օգտվելով անհավասարակշիռ վիճակից՝ վրան փող աշխատում: ( http://m.mamul.am/am/news/92313 10:00, 04.10.2016 Պայմանագրային զինծառայողը փորձել է նետվել Կիևյան կամրջից ) Աշխահի շատ պետություններ շատ լավ գիտակցում են, որ սեփական ժողովրդի համար բարեկեցիկ ու առողջ միջավայր ստեղծելով, նպաստում են ազգային գենոֆոնդի պահպանմանն ու արտադրությանը: Գենոֆոնդի պահպանությունը ցանկացած պետության և քաղաքացու պարտքն է: Այդ պատճառով քաղաքակիրթ երկրներում խրախուսվում է ծննդաբերությունն ու ամուսնությունը: Պետությունները հսկայական միջոցներ են հատկացնում ուսանողներին, երիտասարդ ամուսնությունները խրախուսելով՝ հատկացնում բնակարաններ ու գումարներ, առողջապահական ոլորտում ստանում են անվճար բուժում և այլն, բազմազավակ ընտանիքներին ապահովվում ինչով անհրաժեշտ է առողջ սերունդ դաստիարակելու համար: Պատահական չէ, որ ուսումը անվճար է՝ անկախ սոցիալական ու ազգային պատկանելությունից, առողջապահությունն ու կրթությունը կազմակերպված է պետական կառույցների կողմից: ( «Ազգս երբեք չէ կարող կրթության կատարելագործությանը հասնել, քանի նորա մեջ չէ զարգացած ընթերցանության սերը: Իսկ ընթերցասիրությունը ժողովրդի մեջ տարածելու գլխավոր միջոցներից մինը՝ բանաստեղծական և վիպական գրվածքներն են: Ի՞նչ գիրք կարող է լինել ժողովրդի սրտին և հոգույն այքան մոտ, որքան մի վեպ, որը կախարդական հայելով նման պատկերացնում է յուր մեջն նորա կյանքը, երևան է հանում հասարակական տիպեր՝ յուրյանց գեղեցիկ և այլանդակ նկարագիրներով:»  Րաֆֆի ) Առողջ միջավայրում ու առողջ պայմաններում փորձում են կրթել ու դաստիարակել արողջ սերունդ: Չհաշված, որ օտարազգիների հաշվին են լուծում գենոֆոնդի պահպանման հարցերը: Սակայն դա էլ իր դրական կողմերը ունի: ( «Տգիտությունը ներքին թշնամու կերպարով իր սև գործն է անում և շարունակելու է անել, քանզի թշնամու այդ տեսակը կենսունակ է այնտեղ, որտեղ պարարտ հող կա իր համար»: Հովհաննես Թումանյան)

Իսկ ի՞նչ է կատարվում Չարիքի իշխանությունում, ինքներդ դատեք. եթե միայն « 2009թ . Հայաստանում 44.530 երեխաներից 1567-ը ծնվել են արատներով: Նորածինների մոտ ամենից շատ գրանցվում են սրտի արատով հիվանդության դեպքեր »: ( http://www.aravot.am/2015/07/13/592590/ ) Իսկ « 2010թ. -ին Հայաստանում յուրաքանչյուր հինգերորդ երեխան քրոնիկական թերսնման խնդիր ունի, ինչն անմիջապես ազդում է նրանց ֆիզիկական և մտավոր զարգացման վրա: Որպես հետևանք` մինչև 5 տարեկան երեխաների 37 տոկոսը սակավարյունության խնդիր ունի, ինչը արդեն բավական բարձր ցուցանիշ է համարվում »: ( «Յուրաքանչյուր հինգերորդ երեխան Հայաստանում թերաճ է» http://www.tert.am/am/news/2016/03/27/child/1975635 Հայաստանում 5 տարեկանից փոքր երեխաների 19%-ը թերաճ է, գրեթե 15%-ը՝ գերքաշ 20:13 • 27.03.16 http://www.azatutyun.am/a/27633833.html https://www.youtube.com/watch?v=Lm_ZM1HaypA ) Հիմա էլ տարածում է գտնում մանկական հաստատությունների թունավորումների դեպքերը: Մանկապարտեզներում երեխաների թունավորման դեպքերը բազմաթիվ են ու բազմատեսակ և դրա համար ոչ ոք պատասխանատվություն չի կրում: Չնայած ներկայացրած թվերն ունեն մի քանի տարիների վաղեմություն, սակայն, եթե փորձենք համեմատել նոր տվյալներին, ապա կտեսնեք, թե ինչպիսի աճ է գրանցվել: Այս վիճակագրական տվյալների ետևում միայն թալան է ու կողոպուտ, քանի որ հենց այս վիճակագրության տվյալների վրա է, որ Չարիքի իշխանությունը միջազգային ու եվրոպական առողջապահական ու մանկական ֆոնդերից վարկեր ու նվիրատվություններ ստանում: Դրանք բավական մեծ գումարներ են, որոնք յուրացնում են իշխանությունները: Օրինակ 2016 թվականին Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների դեսպանատան իրականացրած ծրագրի շնորհիվ Դավթաշենում մանկապարտեզներից մեկում 5 սենյակ վերանորոգելու համար 285 հազար դոլար է ծախսվել, երբ այդ գումարով հնարավոր կլիներ կառուցել մի քանի դպրոց սահմանամերձ գյուղերում՝ իրենց մշակույթային տներով հանդերձ: ( Դավթաշենում մանկապարտեզի 5 սենյակ վերանորոգելու համար 285 հազար դոլար է ծախսվել 12.09.2016 http://yerkirmedia.am/social/davtashen-mankapartez-veranorogum/ ) Ինչպես տեսնում ենք, Ազգային գենոֆոնդը աղետալի վիճակում է ու ոչնչացման եզրին, իսկ սփյուռքում հայապահպանության ծրագրերը չեն կարող իրականանալ գենոֆոնդի պահպանման հակահայ ծրագրերի շնորհիվ: Իսկ պատգամավոր Թևան Պողոսյանի սերմնաբջիջների գենետիկ բազայի առաջարկությունն ուղղակի ծաղր է հայ մոր, զավակի ու նրա ցավի հանդեպ, որի համար պետք է գնդակահարել նման տականքին, ով փորձում է արդարացնել հանցավոր իշխանությունների հանցանքները՝ ազգային գենոֆոնդի ոչնչացման ծրագրերի իրականացման հարցում: Այդ առաջարկի փոխարեն թող առաջարկեր պետության սոցիալ բարոյական վիճակը բարելավելու ծրագրեր, որոնք հնարավորություն կտային արդիականացնել բանակի զինտեխնիկան, նպաստել նորաստեղծ ընտանիքների ու բազմազավակ երեխանների ավելացմանը: Առաջարկեն նպատակային ծրագրեր, որոնք խթան կհանդիսանան բարոյական պետության ստեղծմանը, որտեղ ծնելիությունը ավելի բարձր կլինի, և որը հնարավորություն կտա պահպանել գենոֆոնդը ոչ արհեստական բազմացման հաշվին, այլ բարոյական ու մարդկային, բնական ճանապարհով: Հենց Թևան Պողոսյանի պես փնթի անգրագետների շնորհիվ է, որ ոչնչանում է Հայի Ազգային Գենոֆոնդը: Պատահական չէ, ոհմակը ոչ միայն ոչնչացնում է եկող սերնդին, այլև օգտագործում և ստրկացնում երեխաներին, ինչպես Մանվելն ու իր նման փնթիները: ( 30 Սեպտեմբեր, 2016 Մուշեղ Պետոյանի քույրը աշակերտներին ստիպել է քարոզչական բեմի պատրաստման աշխատանքնե՞ր տանել ) http://fnews.am/p=2521490&l=am/mushex+petoyani+quyry+ashakertnerin+stipel+e+qarozchakan+bemi+patrastman+ashxatanqner+tanel )

« Իրականությունն արտաքին երևույթ չէ: Իրականությունը գոյություն ունի մարդու գիտակցության մեջ և ուրիշ ոչ մի տեղ »: Ջորջ Օրուել 

« Գուցե մարդը ոչ այնքան սիրվելու, որքան հասկացված լինելու կարիք ունի »: Ջորջ Օրուել

« Հասարակության կարծիքը ակնհայտ սխալ կարծիք է, քանի որ մարդկանց մեծ մասը ապուշ են »: Էդգար Ալան Պո

ՀԱՏՎԱԾ    ՉԱՐԻՔԻ  ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ    ԳՐՔԻՑ 

ԿԱՐՈՂ ԵՔ ՀԱՄԱՑԱՆՑՈՒՄ ԿԱՐԴԱԼ  ՉԱՐԻՔԻ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆ  ԳԻՐՔԸ

ԿԼԱՆԱՅԻՆ ՕԼԻԳԱՐԽԻԱ

Posted on 25.12.2016 Updated on 25.12.2016

« Ազգադավները երբեք էլ հայրենասեր չեն դառնա… »

Սերվանտես

« Չարիքի իշխանության » առանցքում ընկած է հենց Կլանային Օլիգարխիան: Ինչպես ասել էի, այդ Կլանային Օլիգարխիան կառուցված է Փնթի կեղտարյուններից, որոնք ձեռք են բերել իրենց մենաշնորհային իրավունքները: Հենց Կլանային Օլիգարխիայի վրա է հիմնված Էլիտան: Հասկանալու համար, թե ինչպես գոյացավ այդ Կլանային Օլիգարխիան, հարկավոր է նայել ոչ վաղ անցյալ ու կտեսնենք, որ 90- ականներին « Չարիքի իշխանությունում » գործում էր երկու կլան, որոնցից էր Արարատյան կլանը՝ Վազգեն Սարգսյանի գլխավությամբ, իսկ մյուսը՝ Վանո Սիրադեղյանի կլանն էր: Այդ երկու կլաններն իրար հետ մրցակցության մեջ էին, անգամ զինված բախումներ ու արյունախեղություն, արդյունքում՝ Վանոն ու Վազգենը հաշտվում էին, իսկ բախումների արդյունքում զոհվածները անտեսվում: Լևոն Տեր-Պետրոսյանին չէր հաջողվում « զսպել » երկու ոճրագործներին, և նրան հաջողվում է Ղարաբաղից Ռոբերտ Քոչարյանին հրավիրել Հայաստան, որպեսզի Ղարաբաղյան նոր կլանի շնորհիվ « սանձի » նրանց: Հիշեցնեմ, որ Քոչարյանը և Սերժ Սարգսյանը Հայաստանի քաղաքացիություն չունեին և չէին կարող բարձր պաշտոն զբաղեցնել Հայաստանում: Քոչարյանի ու Սերժ Սարգսյանի մուտքը Հայաստան պայմանավորված էր ավելի շատ Վազգեն Սարգսյանով, քանի որ Արթուր Մկրտչյանի սպանության գործով նրանք գործընկերներ էին: ( Արթուր Մկրտչյանի սպանությունը իրականացրել է Աֆղանական պատերազմի մասնակից Նվեր Չախոյանը, որը հանդիսնում էր ՀՀՇ -ի վարձու մարդասպաններից մեկը: )

Շատերը չգիտեն, որ Վազգեն Սարգսյանը որպես քաղաքական գործիչ կամ ՊՆ նախարար, այդ ժամանակ ժողովրդի հակակրանքի առարկան էր, նրանից զզվում էին անգամ իր քարտուղարուհիները, անգամ թիկնապահն ու վարորդը՝ Մովսես Գեղանգուլյանը, որին հետո սպանեցին Վազգեն Սարգսյանի եղբայրները: Ոչ միայն սպանեցին Մովսեսին, այլև նրա ընտանիքի բոլոր անդամներին: Վազգեն Սարգսյանից զզվում էր նույնիսկ Կարեն Դեմիրճյանը, ով հետագայում նրա կողքին կանգնեց:

Ղարաբաղյան կլանը կարողացավ տապալել երկու կլաններին՝ Վանոյի քրեական գործը հանելով ջրի երես, իսկ Վազգենի տարբերակում՝ ձեռնպահ մնացին, նկատի ունեմ Հոկտեմբերի 27-ը: Սակայն Վազգենի կլանի ճնշումով՝ Ռոբերտ Քոչարյանին պարտադրեցին, որպեսզի Արամ Սարգսյանին, որը Վազգեն Սարգայանի եղբայրն էր, նշանակվի վարչապետի պաշտոնում: Վազգեն Սարգսյանի կլանը բավականին հզոր էր, որովհետև զինված Երկրապահներն ու ուժային կառույցները գտնվում էին նրա Կլանի ձեռքին: Արամ Սարգսյանը չկարողացավ իր տգիտությամբ մրցակցել Ռոբերտ Քոչարյանի հետ, այդ պատճառով էլ կարողացան արագ կադրային փոփոխությունների շնորիվ՝ վեց ամիս հետո, Վազգենի Կլանի անդամներին դուրս մղել ուժային կառույցներից՝ իրենց ձեռքը վերցնելով իշխանությունը: Երբ ուժային կառույցներում իրենց հավատարիմ կադրերն էին, նրանք ուղղակի Արամ Սարգսյանին դուրս շպրտեցին ու նրանց ձեռքից խլեցին այն բոլորը, ինչ թալանել էին: Ղարաբաղյան կլանը կարողացավ ոչնչացնել Վանոյի ու Վազգենի կլանները: Չնայած հետագայում համաձայնության եկան Վազգենի առանցքի շուրջ: Այսպես, Վազգեն Սարգսյանի հարազատներին առաջարկվել էր՝ կամ հրաժարվում են մեղադրել իրենց Հոկտեմբերի 27-ի մեջ, կամ էլ բաց դատավարություն իրականացնելով՝ հանրությանը ներկայացնում էին ողջ ճշմարտությունը Վազգենի մասին: Այդ դեպքում, Նաիրի Հունանյանը դառնում էր Վրիժառու՝ ինչպես և կար, իսկ Վազգենին կոչում էին դավաճան ու հանցագործ: Այս տարբերակում Սարգսյանների գերդաստանը ավելի շատ բան կկորցներ, քան թե կշահեր: Այդ պատճառով էլ նրանք լռեցին ու համաձայնության գալով Ղարաբաղյան կլանի հետ՝ փորձեցին հեռու մնալ նրանցից: Վազգեն Սարգսյանին հերոսացրեցին՝ ինչպես և եղել էր նրանց համաձայնության մեջ: (« Վազգեն Սարգսյանն ազգի դավաճան է և կգա ժամանակը, որ նրան հետմահու կգնդակահարեն »: Արծրունի Ավետիսյան Քահանա Ազատամարտիկ © 2015 )

Կլանային Օլիգարխիայի երկրորդ փուլը՝ դա Քոչարյանական կլանի հզորացումն էր՝ քրաօլիգարխիկ հանցագործների հաշվին, անկախ կուսակցական կամ քաղաքական հայացքների: Ինչպես տեսնում ենք, Կլանային Օլիգարխիան գործում է կուսակցական, հասարակական ու բարեգործական ոլորտներում, պատահական չէ, որ հենց այդ անունների ներքո են իրականացնում իրենց թալանն ու կողոպուտը: Բարեկամա-խնամիական կապը հնարավորություն է տալիս ընդլայնվել ու հզորանալ խնամիների հաշվին: Հենց այդ կլանի մաս են կազմում աթեիստներն ու սրբապիղծ հոգևորականները, գեներալները, քրեական հեղինակություններն ու չհաշված քաղաքական աղբանոցում աչքի ընկնող կուսակցական վերնախավը: Ճիշտ է, Հանրապետական լինելը մեծ պատիվ է, սակայն Դաշնակ, ՕԵԿ ու Բարգավաճ լինելը հնարավորություն է տալիս Կլանային Օլիգարխիային սնվել իշխանության կերակրատաշտից: Այսինքն՝ « Չարքի իշխանությունը » նրանց չի արգելում անպատիժ գործել՝ թալանել ու խոշտանգել, եթե վճարում են ինչպես հարկն է: Կլանային Օլիգարխիան շաղկապված կառույց է, որտեղ սարդոստայնի պես՝ թելերով կապված են մեկը մյուսին, ինչպես ասում էր Վազգեն Սարգսյանի եղբայր Արամ Սարգսյանը « ԸՆՏԱՆԵԿԱՆ ՔԱՎՈՐ-ԽՆԱՄԻԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐԱԿԱՆ ԿԱՊԵՐԸ, ՊԵՏՔ Է ՎԵՐ ԴԱՍԵԼ ԵՐԿՐԻ ՇԱՀԻՑ` ՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՇԱՀԻՑ »: ԱՐՄԵՆ ԶԱՎԵՆԻ ՍԱՐԳՍՅԱՆ 2015 ©:

Այդպիսի համակարգ ձեռք բերեցինք իր եղբոր՝ Վազգեն Սարգսյանի շնորհիվ, դրա համար իր կնոջ հայրը և եղբայրը դարձան օլիգարխներ, չհաշված, որ իր տգետ կինը դարձավ քոլեջի տնօրեն: (կնոջ եղբայրը՝ ԱԺ ՀՀԿ-ական պատգամավոր Լեռնիկ Ալեքսանյան ) Իսկ ինքը բանտում փտելու փոխարեն՝ իր կատարված ոճիրների համար, վայելում է իր տասնամյակների թալանածը, չհաշված, Պաշտպանության նախարարի օգնականի պաշտոնը ձեռք գցելը:

Ինչպես տեսնում ենք, Պաշտպանության նախարարությունում բազմել են միայն մարդասպաններն ու ոճրագործները, ԿԳԲ-ի ու Սովետական միլիցիայի » կաշառակեր ու հարստահարող տականքները: Ռազմական օլիգարխիան նույնպես Վազգեն Սարգսյանի մենաշնորհն էր, այդ պատճառով՝ իր պես ոջլոտ փնթիներին դարձրեց գեներալներ: ( « Վազգենին պաշտպանողները կամ իսկական ԿԳԲ-ականներ են կամ էլ անգետ դդումներ »։ Արծրունի Ավետիսյան Քահանա Ազատամարտիկ © 2015 )

Փնթի գեներալներին ու քրեաօլիգարխիկ սպայակույտին, որոնք գտնվում են Հայկական բանակի առանցքում: Ես բազմիցս ներկայացրել եմ, թե ինչու Հայկական բանակը դարձավ հայ զինվորի սպանդանոց, քանի որ այն կառուցեցին քրեական ու գողական օրենքները որդեգրած մարդիկ: ( https://geheniaraqelblog.wordpress.com/հայկական-բանակ-թե՞-սպանդանոց-ֆիլ/ )Չեմ ցանկանա կրկնել անցած գրածները, միայն կհիշեցնեմ, որ Երևանում 1994 թվականին բացված Բազմաբնույթ ռազմական ուսումնարանի պետ՝ գեներալ Մարտիրոսյանը, որը կաշառքով էր նստել ուսումնարանի պետի պաշտոնին, ոչ միայն չէր հասկանում Ռազմական գործից, այլև հանցագործ էր ու կաշառակեր: Գեներալ Սերգեյ Մարտիրոսյանը ժամանակին եղել էր Աբովյանի մանկական գաղութի, հետո էլ կանանց գաղութի պետը. փաստն այն է, որ նրան հեռացրել էին իր աշխատանքից՝ դատապարտյալ կանանցից մեկին բռնաբարելու համար: Կարծում եմ, դեռ ԿԳԲ-ի արխիվներում պահվում են այդ գործին վերաբերվող մանրամասնությունները: Խորհրդային կայսրության տապալումից հետո « պաշտոնաթող » գնդապետը՝ խոշոր կաշառքի գնով, նշանակվում է նորաբաց ուսումնարանի պետի պաշտոնին: ՀՀՇ-ի իշխանության վերին օղակներում հայտնված ՀՀՇ-ական Անդրանիկ Քոչարյանը՝ բարեխոսելով ու կաշառքը կիսելով Վազգեն Սարգսյանի հետ, Սերգեյ Մարտիրոսյանին նշանակել է տալիս Ռազմական ուսումնարանի պետ. « Կլուչնիկ » Մարտիրոսյանը՝ հանցագործ միջավայրում երկար տարիների իր աշխատանքային փորձը պետք է փոխանցեր՝ հայ սպաներ կրթելու գործին: Հենց նրա միջոցով էր, որ գողական ու քրեական աշխարհի չգրված օրենքները դարձան սկզբունք: Այստեղ էր, որ ձևավորվեց « ՉԱՍՏ ՆԱՅՈՂՆԵՐԻ » ինստիտուտն ու « Լավ տղերքի » կատեգորիան: Ռազմական ուսումնարանը դարձել էր կաշառակերության ու հանցագործների դարբնոց, ուսումնարանի առաջին սպաների հետ Հայկական բանակ ներմուծվեց կաշառքը, քրեական աշխարհի օրենքներն ու կարգը: Հայկական բանակը դարձավ « Չարիքի Իշխանության » գլխավոր կառափնարանը, որտեղ ամեն օր ու ամեն ժամ պետք է խոշտանգվեին ու խեղաթուրվեին հայ զինվորները: Այդ սպաների թողտվությամբ էր, որ բանակում սպանություններն ու խոշտանգումները կոծկվում էին, որակվելով որպես թուլակամ ինքնասպանություններ:

Բոլոր հանցագործությունների առանցքում ուսումնարանից դուրս եկած սաներն էին: ( գեներալ-մայոր Սերգեյ Սահակի Մարտիրոսյան ) Պատահական չէր, որ 2014 թվականին ուսումնարանում սպանված կուրսանտ Հայկազ Բարսեղյանին իր ծառայակից ընկերները պետք է դաժանաբար սպանեին ու հետո կախեին սպորտային հրապարակում, ու նույնիսկ երկտող թողնեին, որ ինքնասպան է եղել: (« Դաժանորեն սպանված կուրսանտ Հայկազ Բարսեղյանի գրպանում հայտնաբերված գրությունը ինքը չի գրել. Էլդա Գրի » www.1in.am/1867847.html2016-03-17 ) Պատկերացնո՞ւմ եք, ազգովի բողոքում էինք, որ ադրբեջանցի Սաֆարովը կացնահարել է քնած հայ սպային, սակայն լռում ենք, որ Հայկազ Բարսեղյանին՝ քնած վիճակում, դաժանաբար սպանել են հենց իր ծառայակից ընկերները, ապագա սպաների լռության ներքո, չհաշված, որ ցանկանում են՝ ամեն գնով ոճրագործությունը կատարած մարդասպաններին, որոնցից մեկը՝ այդ ուսումնարանի պետի զավակն է, արդարացնել: (« Հայը հայի վրա չպետք է կրակի ». Հերմինե Նաղդալյան http://www.aravot.am/2016/07/28/721302/) Իսկ ուսումարանի պետը, որը պատասխանատվություն պետք է կրեր նույնչափ, որքան հանցանքը գործողները, արդարացվեցին ու միայն գործից ազատվեցին, իսկ փոխարենը՝ նշանակեցին մեկ այլ հանցագործ գնդապետի, որը ոչնչով չի զիջում նախորդին: Ահա այն դարբնոցը, որտեղ դաստիարակում են ապագա մարդասպանների ու թալանչիների: Ահա « Չարիքի իշխանության » դարբնոցը, որտեղ նոր ոճրագործներ են պատրաստում: Իզուր չէ, որ այդ դարբնոցում սովորում են քրեական հեղինակությունների զավակները:

Վազգեն Սարգսյանի մտերիմներց շատերը հենց այդ քրեական աշխարհի հետ առնչվող մարդիկ էին՝ Մանվել Գրիգորյանը, Թոխմախի Մհերն ու Մուկ Աբրահամյանը, Կծան Միշան և այլն. ինչպես գիտենք, հենց այս մարդիկ էին, որ Վազգենի ծոցից դուրս եկան ու բազմեցին « Չարիքի իշխանության » բուրգում: ( «Որ Վազգենն ըլներ, դուք տենց էվելնորդ խոսքեր չէիք կարա… Հակապետական, սրան նենց ասեիք, նրան նենց ասեք։ Էս երկրում ոչ մեկը չէր կարա Վազգենի ներկայությամբ ձեր պես հարցեր տար »։ Մանվել Գրիգորյան 16 Փետրվարի 2010 ) Վազգենն ինքը կաշառքի ու փողի մեծ սիրահար էր, դրա մասին չի գրվել ու ասվել, որովհետև նրա թեման արգելված թեմա է: ( Հուլիսի 14, 2016 Տատին մեռնի գեներալ ջանդակին http://www.shame.am/news/view/62777.html ) Եվ Ռազմական ուսումնարանը հիմնելով՝ նա հիմք դրեց կաշառակերության, գողական ու քրեական աշխարհի օրենքները ներմուծող մի դարբնոցի: (http://www.chi.am/index.cfm?objectid=FE6B3820-FCB3-11E0-B38CF6327207157C 22.10.2011 17:43 Մեր բանակն ամենակազմակերպվածն է. Բոլոր առումներով ) Պատահական չէ, որ քրեական հեղինակություն Թևոսիկը դարձել է Սեյրան Սարոյանի բարեկամը, որից նա չի կարող հրաժարվել, չհաշված Պզոն ու վրացի քրեական հեղինակություն Շաքրո Մալադոյը, որը Ալեքսանյանի ու Թոխմախի Մհերի հարազատ եղբայրներից է: Այն, որ քրեականները քաղաքական ընտրություններում դարձել են կարևոր մաս, դա հայտնի է բոլորին: ( http://armlur.am/472766/ 07:12 Հունվար 19 2016 Ով « փակեց » Շաքրո Մոլոդոյի այցի հաշիվը, և հայազգի, որ քրեական հեղինակություններին է բախտ վիճակվել հանդիպել « օրենքով գողին ». « Ժողովուրդ » 23 Սեպտեմբեր, 2016 Հանցաշխարհի կարկառուն ներկայացուցիչներ Արա եւ Ալիկ Բանդուրյանները՝ գլխավոր դերակատարներ… քաղաքապետի թեկնածուին « ֆուկ » ե՞ն արել… http://fnews.am/p=2521404&l=am/hancashxarhi+karkarun+nerkayacucichner+ara+eւ+alik+banduryanery՝+glxavor+derakatarnerqaxaqapeti+teknacuin+fuk+en+arel ) Չհաշված նրանց կերուխումը միասին՝ քրեականները դառնում են քավոր—սանիկ՝ քաղաքական այրեր կոչված ոհմակի հետ, պատահական չէ՝ Հովիկ Աբրահամյանի որդին դարձել է Քրեական աշխարհի զարդը: ( http://armlur.am/319052/ Հովիկ Աբրահամյանի որդին՝ « օրենքով գող » Անդրանիկ Սողոյանի ( Զապ ) հետ հանդիպման մասին 17:29 | Մարտ 10 2015 մարտի 6-ի երեկոյան « Նացիոնալ » հյուրանոցում հանդիպում է տեղի ունեցել Հովիկ Աբրահամյանի որդու՝ Արգամ Աբրահամյանի և գյումրեցի « օրենքով գող » Զապի՝ Անդրանիկ Սողոյանի մասնակցությամբ: Տարածված լուրերի համաձայն՝ հանդիպմանը մասնակցել է մի քանի քրեական հեղինակություն ևս: Քննարկել են « 100-ամյակն առանց ռեժիմի » շարժման՝ դեպի Գյումրի ավտոերթը խափանելու հարցերն ու վերջին օրերին քրեական աշխարհում տեղի ունեցած դեպքերը: ) Ուսումնարանում կաշառքով ընդունված կուրսանտը՝ հանցագործ միջավայրի այդ աղբը բերեց բանակ ու այն դարձավ ավանդույթ: Իզուր չէ, որ Հայկական բանակում կաշառքով ցանկանում են արագ վեր բարձրանալ մինչև զորամասի հրամանատարի պաշտոնին, որն ինչպես գիտենք՝ շատ յուղալի կտոր է, այնտեղ կարող են գումար աշխատել արագ ու հեշտ: Չհաշված՝ միայն Ռուսաստանի ակադեմիաներում ուսանելու համար սպաններից պահանջում էր 30-40 հազար դոլար. այն ժամանակ, երբ պաշտպանության փոխնախարարը գեներալ Արթուր Աղաբեկյանն էր, հնարավոր է հիմա գներն ավելի են բարձրացել: Արթուր Աղաբեկյանը, որն այսպես ասած Վազգեն Սարգսյանի սանիկներից մեկն է ու նրա անմիջական հովանավորությամբ է հասել բարձունքների, հայ ժողովրդի ամենամեծ թշնամին է՝ Մանվել Գրիգորյանից հետո, դա փաստ է, դրա մասին ասվել է, կարիք չկա նորից հիշել, միայն նշեմ, որ Ռազմական Օլիգարխիայի կնքահայրը եղավ Վազգեն Սարգսյանը: ( « Ընձի հայհոյողը հայհոյում է Արցախին, հայհոյում է զոհված տղերքին »։ Մանվել Գրիգորյան 16 Փետրվարի 2010)

Այստեղ տեղին է հիշել, որ Արցախյան պատերազմի տարիներին էր, որ Ռուսաստանից Հայաստան եկան խոտան ու ոչ պիտանի սպայակույտ. այդ մասին շատերը լռում են: Խորհրդային բանակում ծառայած շատ բարձրաստիճան սպաներ վերադարձան ծառայելու Հայկական բանակում, դրանցից շատերը թիկունքային ծառայության պորտաբույծ, հարբեցող ու թալանչի սպաներ էին: Հայաստանում իրավիճակը խառն էր. պատերազմական վիճակն ու նոր կազմավորվող բանակը բարենպստ պայմաններ էր ստեղծել՝ այդ սպայակույտին անպատիժ գործելու: Օրինակ՝ գեներալ-մայոր Աշոտ Պետրոսյանը, որը մինչև այսօր իր ողջ ընտանիքով թալանում է Արտակարգ իրավիճակների ծառայոււթյունը, ( Արտակարգ իրավիճակների նախարարության ենթակայության տակ գործող « Տեխնիկական անվտանգության ազգային կենտրոն» ) ( http://hetq.am/arm/news/37520/tekhnikakan-anvtangutyan-azgayin-kentrony-general-mayor-ashot-petrosyani-biznes-proyektn-e.html « Տեխնիկական անվտանգության ազգային կենտրոնը » գեներալ-մայոր Աշոտ Պետրոսյանի բիզնես պրոյեկտն է 19:07, 10 հունիսի, 2009 ) 1992 թվականին Սովետաշենի գնդից Լաչինի միջանցք ուղարկած նորակոչիկ զինվորները կոտորվեցին այնտեղ, քանի որ հենց այդ զինվորների արյան հաշվին ցանկանում էր պաշտոնի բարձրացում: Աշոտ Պետրոսյանը՝ առանց երդում տված նորակոչիկներին, որոնք անգամ զենք բռնել չգիտեին, ուղարկեց ճակատ. զինվորների սպանդը հենց այստեղից սկսվեց, չնայած մի քանի տասնամյակ հետո գեներալ Աշոտ Պետրոսյանն իր մտերիմներից մեկին խոստովանել էր, որ այդ հրամանը տվել էր Վազգեն Սարգսյանը՝ առանց գրավոր փաստաթղթի, բանավոր տված հրամանը՝ Վազգեն Սարգսյանի հանցանքը մինչև հիմա բացահայտված չի, որովհետև գործը փակեցին ու անցան, մոռանալով անփորձ զինվորների կոտորածը Լաչինի միջանցքում:

Գեներալ-մայոր Աշոտ Պետրոսյանը եզակի երևույթ չէր, քանի որ կային գեներալներ Յուրի Խաչատուրով, Հայկազ Բաղմանյան, Սեյրան Օհանյան ու շատ ու շատ ուրիշներ, որոնք ինչպես ասել էի ԿԳԲ-ի գործակալական ոհմակից էին ու նշանակված էին ոչնչացնելու հայ ժողովրդի ազատատենչ գաղափարները:

Արցախյան պատերազմի ժամանակ այդ հարբեցող սպայակույտի պատճառով էր ոչ միայն մարդկային կորուստները, այլև տարածքային: Մինչ Հայկական բանակի ձևավորվելը հայկական ջոկատները ոչ մի տարածքային կորուստ չեն տվել, չհաշված « Կալցո » օպերացիան: Հայկական ուժերի կորուստը եղել է միայն Ազգադավ դավաճանների շնորհիվ: Չնայած « Չարիքի իշխանության » ամենացավալի էջը դա է, դրա համար մոռացել են ու նետել աղբարկղը: Այն, որ Հայկական բանակի սպայակույտի 60 տոկոսը կազմված էր Սովետական միլիցիայի խոտանից, իսկ 36 տոկոսը ԿԳԲ-ի կոմիսարներից, իսկ մնացած մասը՝ Փնթի ու ոջլոտ ասֆալտամարտիկներից, իսկ մեկ տոկոսը՝ ազնիվ ու բարեկիրթ մարդկանցից, որոնց համակարգը դուրս էր վանում իր շրջապատից: Ինչպես տեսնում ենք, այդ բանակն իր ներքին խոհանոցով՝ արդեն իսկ չարիք էր՝ իր ողջ ծառայություններով՝ սկսած սոցիալական՝ վերջացրած հանդերձանքի ու սնունդի մատակարումով: Այն, որ Ադրբեջանական գաղտնի ծառայություններին Հայկական բանակի գաղտնիքը ծախողներից շատերը հենց այդ սպաներից են, որոնք միայն որովայնի համար են ապրում: (http://www.yerkir.am/news/view/97858.html Ձերբակալվել է ՀՀ ՊՆ մայոր, ով պետական գաղտնիք պարունակող տեղեկություններ է տրամադրել Ադրբեջանին. ԱԱԾ ) Իզուր չէ, որ այդպիսի բանակում հայ զինվորն ու ազատամարտիկն արժեք չէր ունենալու, այդ է պատճառը, որ քսանհինգ տարի ծծեցին ոչ միայն զինվորների արյունը, այլև նրանց ծնողների: Ի՞նչ եք կարծում, մարդասպան, հանցագործ Արմեն Զավենի Սարգսյանին հենց այնպե՞ս են նշանակել պաշտպանության նախարարի խորհրդական, որովհետև գիտեին նրա հանցագործ գեների առկայությունը: Իզուր չէ, արդյոք ոճրագործը խորհուրդ է տալիս իր եղբոր գաղափարները, որ ամենալավ հերոսը մեռած հերոսներնեն: ( « Հայկական հողը ևս մեկ Վազգեն Սարգսյանի չի դիմանա և կգահավիժի դժոխք »: « Մտորումներ « Պազոլինի »-ից հետո » գրքից Արտյոմ Խաչատրյան)

Առհասարակ, « Չարիքի իշխանությունում » արժեքներ գոյություն չունեն, միակ արժեքը` իրենց անվտանգությունն է ու թալանած միջոցների հուսալիության ապահովումն է: Այդ պատճառով, ոչ մեկը չմեղադրեց Գերագույն գլխավոր հրամանատար կոչված սրիկային հանցագործության մեջ, չմեղադրեց 80-ականների զենքով կռվելու համար, չմեղադրեց ապրիլյան հարյուրավոր զոհերի համար: Ոչ մի սպա չմեղադրվեց 800 հեկտար տարածքի կորուստի համար, հեկտարներ, որտեղ ամեն մեկ թիզը ներկվել է ազատամարտիկի թափած արյունով, հեկտարներ, որի համար մեր զինվորները անձնազոհ կռվեցին մինջև վերջ՝ մինչև վերջին փամփուշտը՝ վերջին շունչը: ( http://www.aniarc.am/2015/07/23/serzh-sargsyan-aghdam-may-2001/ Սերժ Սարգսյան. « Այո՛, ես համարում եմ, որ Աղդամը մեր հայրենիքը չէ » July 23, 2015 http://mitk.am/2016/07/եթե-աղդամը-տանք-ու-անկախություն-լինի-ի/ Եթե Աղդամը տանք, ու անկախություն լինի, ի՞նչ է եղել որ, տանք -14/07/2016 ) Չնայած, չակերտավոր փիլիսոփա ու հետախույզ Վովա Վարտանովը կարողանում է յուրովի արդարացնել իր Գերագույն հրամանատարի խոսքերը՝ 80-ականներ զենքի մասով: Վովա Վարտանովը՝ շարմազանյան ու աշոտյանական դպրոցի պնակալեզներից է: ( Զորահանդեսով հանգստացրեցինք նաև մեր հասարակությանը. Վովա Վարդանով https://www.youtube.com/watch?v=BviX92VxGCA ) Չարիքին ծառայող մեկ գործիք, որը բանակն է, չնայած կարելի է առանձնացնել պարտաճանաչ ու ազնիվ սպաներին, որոնք շատ քիչ թիվ են կազմում: Ինչ վերաբերում է նրան, որ այստեղ բռնակալը նույն ստի ու կեղծիքի բանաձևն է կիրառում. « Մեր բանակը տարածաշրջանի ամենահզոր բանակն է», ու « մեր զինվորի մարտական ոգին բարձր է »: Ապրիլյան պատերազմը ցույց տվեց « Չարիքի իշխանության » իրական, դեմքը, այն որ մեր զինվորը քսանհինգ տարի շարունակ զինված է եղել միայն 80-ականների զենքերով, որ քսանհինգ տարի բանակում անապահով ընտանիքի զավակներն են ծառայել, որ 25 տարի մեր գեներալներն ունակ չեն եղել կառավարել բանակը, որովհետև չեն իմացել՝ թե նախահարձակ ինչ է կոչվում. Մեր բանակի հետախուզությունը միայն լափել է, Պաշտպանության նախարարության ծառայություններն ու ծառայության պետերը ոչինչ չարժեն, որ հարյուրից ավելի զոհերն ու 800 հեկտարի կորուստն իրենց համար դաս չի եղել: Հայկական բանակի գեներալները զբաղված են թոզ փչելով, իսկ Գերագույն գլխավորը՝ դավաճանությունով: « Չարիքի իշխանությունը » 25 տարի շարունակ կեղծեց, որ Հայկական բանակն են զինում՝ ժամանակակից ու արդիական միջոցներով, իրականում այն մի մեծ « բլեֆ » էր ու սուտ: Քսանհինգ տարի ստեցին, որ կարողանում ենք զենք արտադրել, իրականում պարզվեց, որ « քոսոտ » երկիր ենք, ունակ չենք անգամ ռուսներից գնված 200 միլիոն դոլարի սպառազինությունը ստանալ: Պատկերացնո՞ւմ եք, վճարել են ու չեն կարող իրենց վճարածի դիմաց ստանալ հասանելիք զենքը: Այս տարբերակում՝ իսկապես հայտնվել ենք ամենավերջին համակի դերում, որ օտարներն արդեն իրենց ոտքերն են սրբում մեր երկրի վրա: Հայի արժանապատվություն ասածը մնաց անցյալում ու մոռացվեց: Իզուր չէր, որ Ապրիլյան պատերազմին մեր ռազմական տեխնիկան մնացել էր անգարներում կանգնած, որովհետև հեղուկ վառելիք չի եղել, ժանգոտած ու ոչ պիտանի զրահապատ տեխնիկան արդեն դարձել է մետաղի ջարդոն: Հայկական բանակում՝ ենթասպայից սկսած վերջացրած գեներալի գունազարդ տիկինը, թալանում են անապահով ընտանիքներից կազմված բանակին, իզուր չէ, որ զինվորի հասանելիք ծխածոտն ու պահածոն վաճառում են Չեխիայի խանութներում, հագուստն ու օճառը « Վերնիսաժում », դե Ալեքսանյան Լֆիկի սուպերմարկետները չհաշված: Զինվորին բուժելու փոխարեն սոդայաջուր են տալիս, կամ էլ սպանում ու հոգեբուժարան ուղարկում, չհաշված՝ հաշմանդամ զինվորներին թողնելով անօգնական՝ բախտի քմահաճույքին: ( Քառօրյա պատերազմում վիրավորված զինծառայողը մնացել է անօգնական https://www.youtube.com/watch?v=B0F4FEf5kuA ) Հիմա ընթերցողները կասեն, թե ինչու՞ եմ անընդհատ կրկնում արդեն ասված բառերը… Հիշեցնեմ, որ կրկնությունը գիտության մայրն է: Ցավոք սրտի, այս բառերը շատ կարևոր են ու իմաստալից, դա միայն ես չեմ ասել ու կրկնել, այլ մեր բոլոր մեծերը, սկսած Խորենացուց վերջացրած Նժդեհով: Իզուր չեն միշտ ասել, որ թշնամին ներսում է՝ մեր մեջ: Այն, որ չկարողացանք ընդունել ճշմարտությունը՝ ստիպում է կրկին ու կրկին կրկնվել: Այնպես որ, հասկացողը կարծում եմ հասկացավ:

« Չարիքի իշխանությունը » քսանհինգ տարի շարունակ սպանեց ու ինքնասպանության հասցրեց հայ զինվորներին. անապահով ընտանիքների զավակների սպանդը բանակում դարձել է ավանդույթ, սպանում են, կոծկում ու մաքրում հետքերը: Իզուր չէ, որ Պաշտպանության համակարգի հանցագործները՝ բոլորը եղել են Վազգեն Սարգսյանի հովանավորյալներն ու մտերիմները, սկսած Մանվելից ու Գերագույն հրամանատարից, վերջացրած Խաչատուրովն ու Հայկազ Բաղմանյանը: Բռնակալի ու « Չարիքի իշխանության » ուժը հենց այստեղ է գտնվում: ( http://armlur.am/303240/ Ի՞նչ էր իրականում տեղի ունեցել ազատամարտիկի սպանության օրը, և ինչո՞ւ լռեց Մանվել Գրիգորյանը 9 Փետրվար 2015 )  Իզուր չէր, որ անգլիացի գրող Ջորջ Օրուելին իր « 1984 » գրքում գրում է, որ Բռնակալ համակարգում գործում է հետևյալ կառավարման համակարգը. « Ճշմարտության նախարարությունը զբաղվում է կեղծելով և վերափոխելով պատմությունը: Խաղաղության ախարարությունը զբաղվում է պատերազմով: Առատության նախարարությունը զբաղվում է սննդի կրճատումներով ու սովի մատնելով: Սիրո նախարարությունը զբաղվում է խոշտանգումներով ու կտտանքով »: ( Ջորջ Օրուելի )

Ինչպես տեսնում ենք, Հայաստանի Հանրապետությունը, որը քսանհինգ տարեկան է, նշում է իր անվտանգության 95-ամյակը, ինչպես Ռուսական ԿԳԲ-ն, արդյոք ծիծաղելի չէ: Մի գուցե երիտթուրքերի տոներն էլ նշեինք, որովհետև նրանք գործում էին նույն ոճով, ինչպես Օսմանյան կայսրությունում: Ինչպես ասացի, Չարիքի իշխանությունը հիմնված է վախի. Քծնանքի, խաբեության ու շողոքորթության վրա, բոլոր բացասական երևույթներով հարուստ համակարգ է, փտած, նեխած՝ ինչպես կան իրենք: Իզուր չէ, որ պետական դավաճանության մեջ ձերբակալված անձինք՝ հենց այդ համակարգի ծառայողներ են եղել: (http://www.aysor.am/am/news/2014/02/05/aac-khachik-martirosyan/737841 /02/05/2014 ԱԱԾ. Գնդապետը փորձել է Ադրբեջանին ռազմական բնույթի տեղեկություններ տալ, 2014 հունվարի 31-ին ձերբակալվել է ՀՀ Ոստիկանության նախկին աշխատակից, ոստիկանության գնդապետ, Երևան քաղաքի բնակիչ, 1953թ. ծնված Խաչիկ Եղիշի Մարտիրոսյանը: Այս մասին հայտնում են ԱԱԾ մամուլի կենտրոնից: ) Որովհետև այդ համակարգում ծաղկում են դավաճանությունն ու իրար ծախելու սովորությունը: Պետական աստիճանով բարձրանալու համար ենթական փորում է վերադասի տակը, իրար են ծախում. քծնում ու կաշառում: Հետո էլ գործ սարքում ու տապալում շեֆին, ուժեղ մեջք ունեցողին խոնարհվում են, իսկ թույլին՝ ոտքով խփում ու ներքև գլորում: Այսպես, ողջ ուժային կառույցներում խարդավանքներ ու որոգայթներ են՝ Ազգային անվտանգությունը փորում է ոստիկանության տակը, նրանք էլ իրենց հերթին՝ մյուսի: Անընդհատ գզվռտոց է ու լարված վիճակ, իսկ Բռնակալի աչքերին թոզ փչելով ու քծնելով, ցանկանում են տիրոջ աչքին լավը երևալ, իբր՝ իրենք ավելի լավ են ծառայում տիրոջը, քան մյուս ծառայությունները: Այդ մրցակցությունը նաև բանակում է, հարկայինում, մաքսային վարչությունում ու անգամ դատախազությունում, Հարկադիր կատարման ծառայությունում՝ ԴԱՀԿ: Ի՞նչ եք կարծում, ինչու՞ ԴՀԱԿ-ի պետ՝ Միրհան Պողոսյանի միլիոնները հայտնվեցին Պանամայում կամ Օֆշորային գոտիներում: Բարձացված աղմուկը, իրոք, անսպասելի էր ոհմակի համար, սակայն ինչպես տեսանք՝ գործը փակվեց: « Չարիքի իշխանության » կեղտարյունները լավ են գիտակցում, որ շուտ թե ուշ, գալու է պատասխան տալու ժամանակը: Ու հարկավոր է իրենց տասնամյակների թալանածն ու կողոպուտը տեղափոխել անվտանգ մի տեղ, որպեսզի հարկ եղած դեպքում իրենցից չվերցնեն այդ ամենը: Դրա համար, նախորոք, տեղափոխում են արտերկրների բանկեր, կամ էլ ձեռք են բերում անշարժ գույք: « Չարիքի իշխանության » քրեաօլիգարխիկ երևելիներն իրենց զավակների անվտանգությունն արդեն ապահովվել են, նրանց դարձնելով օտարերկրյա քաղաքացիներ: (http://operativ.am/?p=197327&l=am Պաշտոնյաների որդիները հերթով լքում են Հայաստանը. հերթը՝ Ներսիկ Նազարյանի և Աղվան Հովսեփյանի որդիներինն է 21 Հոկտեմբեր, 2016 9:04 ) Ռոբերտ Քոչարյանը բնակվում է ԱՄՆ-ում, չհաշված նրա զավակները, և միայն նա չէ, քանի որ բոլոր այդ օլիգարխները դա անում են՝ անգամ ետ չմնալու համար մյուսներից: ( http://nyut.am/?p=124486&l=am 16:52 — 1/Օգոստոս/2016 Ռոբերտ Քոչարյանը «սուսուփուս» բնակություն է հաստատել ԱՄՆ-ում ) Վերջերս հայտնի դարձավ Պաշտպանության նախարար Սեյրան Օհանյանի Ֆրանսիայի Նիցցա քաղաքի հիվանդանոցի մասին, և Չեխիայի…, « Միներալնի վոդի » « կուրորտային վայրում » հյուրանոցային համալիր ու խաղատներ ունենալու մասին: Ինչպես հայտնի է, Սեյրան Սարոյանն ու Մանվել Գրիգորյանը միասին Ուկրաինայում ունեն ցեմենտի գործարան, Ծառուկյան Գագիկը Բելառուսում մի քանի խոշոր սուպերմարկետներ, իսկ « Գրզո » Խաչատուր Սուքիասյանն ու Լևոն Տեր- Պետրոսյանի որդին՝ խաղատներ Լաս-Վեգասում: Ի՞նչ եք կարծում, արդյոք որտեղից նրանց այդքան գումար, երբ Եվրոպայում անշարժ գույք ձեռք բերել չեն կարողանում անգամ խոշոր ձեռնարկություններ ունեցող եվրոպացիները: Իսկ « Չարիքի իշխանության » կողոպուտն այնքան շատ է, որ նույնիսկ նրանց շռայլ կյանք է թույլատրում:

Շատերը չգիտեն, որ « Չարիքի իշխանությունները » այդ թալանված գումարները դուրս են հանում սփյուռքում գտնվող հայերի միջոցով: (http://www.verelq.am/hy/node/5126 Տարեկան Հայաստանից անօրինական ձևով դուրս է բերվում մեկ միլիարդ դոլար 11.12.2015 – 16:45 ) Ի՞նչ եք կարծում, սփյուռքում գտնվող համայնքների ղեկավարները դրա մասին չգիտեն, գիտեն, նույնիսկ շատ դեպքերում էլ իրենք են օգտվում նրանց ողորմությունից, ավելի ճիշտ « թուլափայից »:

Քանի որ խոսեցինք սփյուռքի մասին, ուրեմն շարունակենք… « Չարիքի իշխանությունը » գործում է նաև սփյուռքահայ օջախներում, որոնք Բռնակալի հավատարիմ գործընկերներն են: Այս տարբերակում կարելի է նշել Ռուսաստանի հայկական համայնքի ղեկավար Փնթի Արա Աբրահամյանին, գործարար Ռուբեն Վարդանյանին ու ԱՄՆ-ի քրեական հեղինակություն « օրենքով գող՝ Պզոյին » ( Արմեն Ղազարյան ), որը Սաշիկ Սարգսյանի անձնական օգտագործման գործիքն է: Եթե հաշվի առնենք, որ եվրոպական ու մի շարք երկրներում առանձին-առանձին վերցրած ունեն իրենց խմբավորումները. Չեխիայում, Իսպանիայում, Ֆրանսիայում ու Գերմանիայում նրանք ավելի ակտիվ են, քան Արաբական երկրներում: « Գրզո » Խաչատուր Սուքիասյանի թալանածը Գերմանիայի և Սաուդյան Արաբիայի բանկերում են, չհաշված Շվեյցարական բանկերը: Իզուր չէ, որ Գարեգին Բ-ն ու Գիտությունների ակադեմիայի « քոսոտ » Ռադիկ Մարտիրոսյանը Շվեյցարական բանկերում հաշիվներ ունեն, բավականին կլորիկ գումարներով: ( http://armtimes.com/hy/article/79551 Ովքեր են շվեյցարական HSBC-ում գումար պահած հայերը. ԳԱԱ նախագահը 2-րդն է 15/02/2016 ) 117 էջ

Առհասարակ, այդ ավանդույթը նորից Վազգեն Սարգսյանը դրեց, երբ Քըրք- Քրքորյանի Հայաստանին նվիրաբերած հարյուր միլիոն դոլարից յոթանասուն միլիոնը գողացավ ու իր անձնական հաշվի վրա գցեց՝ Շվեյցարական բանկում: (« Մինչև Վազգեն Սարգսյան լինելը՝ նա Հուլիոս Կեսար է եղել »: ( երկրապահ պաշտոնաթերթ 5 մարտի 2006 թ. ) « Չարիքի իշխանության » թևերն Արաբական երկրներում գործում են ավանդական կուսակցական քողի տակ, մանավանդ Դաշնակցության: Նրանք ամենուր են, որտեղ գտնվում են Հայկական դեսպանատները, կամ հայրենակցական միությունները: Իզուր չէր, որ վերջերս Ուկրաինայում Հայաստանի դեսպանատան կողմից դեսպան Անդրանիկ Մանուկյանը խառնված էր քրեական պատմությունների մեջ, այդ թվում՝ Իսպանիայում ձերբակալված հայազգի գործարար Արման Մայիլյանը, որը հայ օլիգարխների համար անշարժ գույքի ձեռք բերման գործով է զբաղված, այդ թվում՝ նախկին վարչապետ Տիգրան Սարգսյանի կինը, որն Իսպանիայում յուրացնում է ոչ միայն իր ամուսնու Հայաստանից թալանածը, այլև որպես միջնորդ՝ օլիգարխիայի փողերը լվանալու: (http://asekose.am/hy_AM/news/11/231017-barselonayoum-cerbakalvac-gorcarare-isxanoutyounneri-het-kaperi-e-poxeri-lvacman-masin.html «Բարսելոնայում ձերբակալված գործարարը՝ իշխանությունների հետ կապերի և փողերի լվացման մասին 2016-09-17 15:56:36 », http://blognews.am/arm/news/320491/haykakan-zhamanak-ukrainayum-hh-despan-andranik-manukyany-korupcion-skandali-kizaketum.html21.11.2015 10:30 «Հայկական ժամանակ». Ուկրաինայում ՀՀ դեսպան Անդրանիկ Մանուկյանը՝ կոռուպցիոն սկանդալի կիզակետում) Սփյուռքի Հայկական համայնքներում « դեսանտ իջած օլիգարխների թուլեքը », իսկապես ցոպ ու շվայտ կյանքով են ապրում, անգամ Փնթի Մանվելի եղբոր` « Ճանճի » Աշոտ Գրիգորյանի որդին, որը Գերմանիայում է ծպտված ապրում, չնայած, ինչպես հայտնի է, նա թմրամոլ է: Լևոն Երանոսյանի քրոջ որդին, որը Ֆրանսիայում փախստականի անվան տակ էր ներկայացել, այդ թվում նաև Վիտալի Բալասանյանի քրոջ որդին՝ Արա Դանիելյանը, որը Գերմանիայում փախստական էր ներկայացել, այնտեղ զբաղվում էր գողությունով ու հայերի ահաբեկումով: (https://geheniaraqel.wordpress.com/2016/08/10/կգբ-ի-վիտալիկն-ու- գառնիկը/) ԱՄՆ- ում նաև կարելի է թվել երգիչ Մարատ Հայրապետյանին ու նրա եղբայրներին, որոնք նույնպես ահաբեկում են Ռեժիմի դեմ արտահայտվողներին, ինչպես հայտնի է, այդ փնթիների հովանավորը հենց այն Ռուսաստանի Փնթի Արա Աբրահամյանն է: Սփյուռքում « Չարիքի իշխանության » կամակատարները ոչ միայն փողերի լվացումով են զբաղված, այլև ահաբեկչական գործողություններով: Մենակ չասեք թե՝ դա հնարված միֆ է: Երևի կհիշեք, վերջերս համացանցում հայտնված հարբած « առյուծասիրտների » տեսանյութերը… Նկատի ունեմ « Սասնա ծռերի » գործողությունների ժամանակ համացանցում հայտնված ռուսաստանաբնակ Մհեր Մկրտչյանի ու Կարպիս Շամոյի ելույթները, որոնք ներողություն էին խնդրում Գերագույն Չարիքից՝ իրենց նախորդ ելույթների ու ոգևորության համար:

Ի՞նչ եք կարծում, նրանց չէին սպառնացել, որ անգամ սփյուռքից են վախեցած հերքում իրենց ասածը՝ ահաբեկված դեմքերով: Ու այդ ահաբեկությունն անում են հայ քրեականների միջոցով: Չեխիայում, իմ ծանոթ լրագրողուհին խոստովանել էր, որ իրեն հեռախոսազանգերով անընդհատ սպառնում են ոչնչացնել՝ հենց Սեյրան Օհանյանի մտերիմները, որպեսզի չբարձրաձայնեն Սեյրան Օհանյանի ձեռք բերած հյուրանոցային համալիրների ու խաղատների մասին: Նույնը կատարվում է բոլոր երկրներում, մարդիկ ահաբեկված են ու վախեցած: « Չարիքի իշխանությունը » ավելի է դառնում հզոր՝ հենց այդ վախեցած հայերի վախի հաշվին: Ինչպես ասում են իմ Եվրոպայի բարեկամները, ոչ մի ահաբեկված հայ չի դիմել տեղական իրավապահներին, որովհետև վախենում են:

Պատահական չէր, որ Չարիքի իշխանության մարդասպանները կազմակերպեցին Լֆիկ Ալեքսանյանի նախկին թիկնազորի անդամների՝ Արմեն Իսրայելյանի ու Էդուարդ Նշանյանի սպանությունը Մոսկվայում: Չնայած ժամանակին էլ նրանք էին Լֆիկ Ալեքսանյանի հրամանով խոշտանգում ու սպանում մարդկանց, այնպես որ նրանց կորուստը այնքան էլ մեծ բան չէ, սակայն սա պետք է ազդակ հանդիսանա նրանց նման հաստագլուխներին, որպեսզի իրենք հասկանան, որ մի գեղեցիկ օր էլ իրենց են սատկացնելու՝ չարիքին ծառայելու համար: ( http://www.168.am/2016/10/24/705883.html 12:56 | Հոկտեմբեր 24 2016 Մոսկվայում սպանված անձանցից մեկը Ձուկ մականվամբ Արմեն Իսրայելյանն է. newsbook.am )

Սակայն, վստահ կարող եմ ասել, որ նրանց ձեռքերը կարճ են ու անզոր, միակ բանը վախն է, որ թույլ չի տալիս գործել այդ հանցագործներին: Նույնը ԱՄՆ-ում և Ռուսաստանում, ի տարբերություն այստեղ քիչ այլ է, որովհետև քրեականներն ավելի ազատ են, քան եվրոպայում:

( http://www.epress.am/2015/10/02/ «կգլխատեմ»-և- «բռնաբարվելու-են»-խոսքե. html 10.02.2015 12:16 epress.am)

Չարիքի ռեժիմի սփյուռքի ամենամեծ գործընկերը` Հայ Առաքելական եկեղեցու հոգևորականներն են` իրենց սփյուռքի թեմերով: Սփյուռքի Առաքելական թեմերը ոչ միայն ահաբեկում են Չարիքի ռեժիմի դեմ արտահայտվողներին, այլև փորձում են օգտագործել տվյալ պետության իրավապահներին: Ինչպես եղավ ԱՄՆ-ում, երբ հայ հոգևորականները «Սասնա ծռերի» առիթով հավաքվել էին Գլենդելի հայկական եկեղեցու բակում: Հայ հոգևորականները դիմել էին ԱՄՆ-ի ոստիկաններին, որպեսզի ցուցարարներին հեռացնեն եկեղեցու մոտից: Հոգևորականի ասելով՝ հավաքված ժողովուրդը « ժողովուրդ չէ »: (https://www.youtube.com/watch?v=wnLlvo66Lq4 ) Նույնն ասում էր Կճոյանը և Շիրակի թեմի Միքայել եպիսկոպոս Աջապահյանը: Իսկ Գերմանիայում, հայ հոգևորականները՝ Ապրիլյան պատերազմից ամիջապես հետո՝ գրկաբաց դիմավորել են Լևոն և Սաշիկ Սարգսյաններին, հայկական համայնքի կողմից հավաքած վաթսուն հազար եվրոն տվել են նրանց՝ ու ճամփու դրել ինչպես պետքն է: « Չարիքի իշխանությանն » ծառայող Գարեգին սրբապղծի սևասքեմ ոհմակն ամեն ինչ անում է, որպեսզի սփյուռքահայերին հեռու պահեն Հայաստանից: ( http://www.aniarc.am/2016/10/15/chrurch-and-mafia-vardan-jaloyan/ Եկեղեցին և մաֆիան. Վարդան Ջալոյան October 15, 2016) Չնայած փող մուրալուց ու թալանելուց առաջինն են, որ Հայաստանի անվան տակ թալանում են սփյուռքին: Այն, որ իրենց ծառայությունները համայնքին ու հավատացյալներին վճարովի է, ինչպես հասարակած տներում՝ դա անհերքելի փաստ է: Վերջերս հրապարակվեցին փաստեր, որ պասկադրություններն ու մկրտությունները Եվրոպայի թեմերում ավելին արժեն, քան հարսանյաց հանդեսի ծախսերը: Առհասարակ, « Չարիքի իշխանությունը » փորձում է իր իշխանությունը տարածել այնտեղ, որտեղ հայեր են բնակվում: ( http://www.aravot.am/2016/09/30/810587/ «Որտեղ եք տեսել՝ մեղքերի թողությունը մի քանի անգամ լինի» 14:30 | Սեպտեմբեր 30 2016 ) (« Ինքնիշխաններից շատերը, բռնակալությամբ յուրացնելով իշխանությունը, սկսում են միշտ խոսել ժողովրդի անունից». Սիմոն Բոլիվար ) Իզուր չէր, որ « Հուլիսի 29-ի դեպքերից հետո, ի պաշտպանություն « Սասնա ծռեր»-ի՝ խաղաղ ցույցեր են կազմակերպել նաև հոլանդահայերը: Հոլանդիայում, ցույցի մասնակիցներին, ելույթ ունեցողներին առանձին-առանձին կանչել եւ հրահանգել են՝ դադարեցնել ցույցերը, դեսպանը փորձել է նրանց անհիմն մեղադրանքներ առաջադրել և սպառնացել, որ կդիմի ոստիկանություն, ինչպես ՀՀ յուրաքանչյուր իշխանավոր: Ամստերդամում կազմակերպած ցույցին մասնակցել է նաեւ տեր Արամ քահանա Մելքոնյանը, ում ցույցից հետո Մայր աթոռից զրկել են Եվրոպայում հովվություն անելու իրավունքից »: Իզուր չէր, որ Նիդերլանդների Թագավորությունում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Ձյունիկ Աղաջանյանը « Սասնա ծռերի » տղաներին ահաբեկիչներ էր անվանել . « դրանց պետք է սատկացնեին »՝ ասել էր նա՝ նկատի ունենալով « Սասնա ծռերի » տղաներին: ( http://www.asparez.am/news-hy/holandahayeri-cuyc-qahana_hy/ )

« Չարիքի իշխանության » ծառաներն են, որոնք ամեն ինչ անում են, որպեսզի սփյուռքահայերն ու Հայաստանից արտագաղթածները չբարձրաձայնեն Հայաստանում « Չարիքի իշխանության » մասին, ինչպես տեսնում ենք, նրանք իրենց գործը լավ են կատարում: Նույնիսկ Սիրիահայերը, որոնք Սիրիական պատերազմից մազապուրծ փախել էին Հայաստան, « Չարիքի իշխանության » կողմից խոշտանգվեցին՝ բառիս բուն իմաստով. նրանց կողոպտեցին ու թալանեցին, ծեծեցին ու բռնությունների ենթարկեցին, չհաշված՝ միջազգային կառույցների կողմից՝ պատերազմի փախստականների անվան տակ ստացված միլիոնավոր դոլարներն ու օգնությունները յուրացվեցին: ( http://m.mamul.am/am/news/92688 ՀՀ կառավարությունը բնակարաններ տրամադրելու անվան տակ թալանում է սիրիահայերին 16:05, 10.10.2016 ) Նույնը կատարվել էր 90-ականներին, Բաքվի, Կիրովաբադի, ( Գանձակի) Սումգայիթի, Շահումյանի ու Մարտակերտի շրջանների, Արծվաշենի փախստականներին թալանեցին ու կողոպտեցին: Դրան կարելի է գումարել 1988 թվականի երկրաշարժի գոտու մեր հայրենակիցներին, որոնք դարձան « Չարիքի իշխանության » զոհը: (http://politik.am/video-պատգամավորին-ձերբակալել-էին-կաթի-փո/ Պատգամավորին ձերբակալել էին կաթի փոշի գողանալու համար: ՕԵԿ-ական պատգամավոր Հովհաննես Մարգարյանի՝ հայտնի « կաթի փոշու » գողության մասին; Հիշեցնենք, որ կաթի փոշին Գյումրի օգնություն էր փոխանցվել 1988թ. երկրաշարժին հաջորդած օրերին 2016/10/01)

Քսանհինգ տարի այդ փախստականներին ծաղրեցին ու նվաստացրեցին, սակայն նրանց բարձրացրած աղետի ձայնը լռեցվեց: Սփյուռքը լռեց, լռեցին օտարները… Լռեցին մտավորականներն ու հոգևորականները: Պատահական չէր, որ ամեն անգամ Հայ Առաքելական եկեղեցու սրբապիղծներն աղ ու հացով են դիմավորում Գերագույն գլխավոր չարիքին, կազմակերպում են հանդիպումներ հայկական համայնքների հետ, սակայն սաստում են, որպեսզի նախագահին ավելորդ հարցեր չտան: ( http://mamul.am/am/news/93695 16.50 26 հոկտեմբերի 2016 Նիդերլանդներում, Ձյունիկ Աղաջանյանի կարգադրությամբ, եկեղեցու սպասավորներին արգելվել է ներկա գտնվել Սերժ Սարգսյանի ընդունելությանը ) Առանձնահատուկ օրինակներից մեկը՝ Գերագույն Չարիքի գլխավոր ոճրագործներ՝ Մանվել Գրիգորյանի ու Սուրեն Խաչատրյանի՝ « Լիսկա », այցն էր Երուսաղեմ: Ուղղակի ծիծաղելի է, երբ անտառաճանաչ ապուշը հայկական համայնքի առջև դասախոսություն է կարդացել, ճիշտ ասած՝ այդպես ներկայացրել է Փնթի մամուլը ու ԵԿՄ-ի լրատվական ծառայությունը: Բոլորն գիտեն անգամ, որ Մանվել Գրիգորյանն ու Լիսկա Խաչատրյանն անտառաճանաչ, անգրագետ են, սակայն ներկայացնել նրանց որպես ազգի հերոսներ, ուղղակի ծիծաղելի է: Իսկ Երուսաղեմի հայ հոգևորականները գիտեն, որ նրանք ոճրագործներ են ու այդպես ոճրագործներին պատվելը, կնշանակի եկեղեցին ապականվել է, ու նորմալ բարոյական մարդը պետք է հրաժարվի չարիքին ծառայողների մատուցած ծառայություններից: Այն, որ հոգևորականները եկեղեցուց դուրս են շպրտել մի չքավորի, որը դրսից գնված իր մեկ մոմը ցանկացել էր վառել եկեղեցում, դա փաստ է: Պատկերացնում ե՞ք, ինչպիսի սրբապիղծ պետք է լինեն, որ արգելեն չքավոր մարդուն մոմ վառել, ինչ է թե՝ նա հանդգնել է դրսից բերած մոմը վառել, այլ ոչ թե իրենց եկեղեցում վաճառվող հիսուն դրամանոց մոմը: Եկեղեցին դարձրել են իրենց հոր « դուքանը », այդ կամարների ներսում քանի քանի հավատացյալների են նվաստացրել ու արհամարհել, կարծում եմ շատերը պետք է պատկերացնեն: Այդ պատճառով, սևասքեմ հանցագործներն իրենց ու քրեաօլիգարխիկ հանցագործների հետ ձեռք-ձեռքի տված են գործում: Շիրակի թեմի Միքայել եպիսկոպոս Աջապահյանը իզուր չէր, որ արդարցնում էր իրենց հանցանքները « Հիմա մի երկու հարուստ հոգևորականը մե՞ղք է ունենալ »:

ՄԵՌԵԼՈՑՆԵՐ… Կուսակցական հոգևորականներն իրենց գրպանները լցնելու համար, տարբեր խորամանկությունների են դիմում, մոլորեցնելով ժողովրդին: Րաֆֆին, Մուրացանը, Հակոբ Պարոնյանն ու անգամ Հովաննես Թումանյանն, ու Չարենցը մատնացույց են արել այդ սրբապիղծներին: (« Որովհետև կ’ստիպեք, ես ալ կառնեմ՝ սիրտդ չկոտրելու համար։ Օրհնյալ ըլլաք. Տեր աստված ձեր տունը միշտ շեն պահե, ձեր քսակը միշտ լեցունե. ինչ որ ունիս սրտիդ մեջ, տեր աստված կատարե. գործերուդ հաջողություն տա և ամեն փորձանքներե ազատ պահե »: Հակոբ Պարոնյան ) Նույնիսկ Նարեկացին ու Խորենացին են գրել դրանց մասին, իսկ որ մեր Կղերականները սատանայից ոչնչով չեն տարբերվում, դա փաստ է: Չանդրադառնամ պատմական փաստերին, միայն նշեմ այն, որ Քերթողահայր Մովսես Խորենացու մարմինն իր գրքերի հետ այրեցին, չհաշված, որ նրանք դրանով էլ չբավարարվեցին, ու այրված մոխիրը թափեցին գետը, որպեսզի այդպես լուծեն իրենց վրեժը Մեծ հայի հանդեպ: Թոնդրակյանների ու Պավլիկյանների դեմ հայ առաքելական հոգևորականների կտտանքների ու խոշտանգումների մասին ավելորդ է հիշել՝ երբ արդարությունը բարձրաձայնողի մարդու ճակատին « աղվեսադրոշմ » էին խարանում: Դարեր են անցել, սակայն նույն Կղերներն են, նույն հանցանքն ու ոճը, փոխվել են միայն չարիքին ծառայողները: Չարիքին երկրպագելով ու ծառայելով՝ նրանք դարձել են ավել վտանգավոր հասարակության համար: Իզուր չէ, որ « Չարիքի իշխանության » կողմից պետականորեն « Մեռելոցները » համարվում են պետական տոն: Հակոբ Պարոնյանն իր « Մեծապատիվ մուրացկաններ » ստեղծագործության մեջ հենց այդպիսի քահանաների մասին է գրել, գրել է հայրենասիրություն քարոզող տգետների ու « հաստավիզ փնթիների » մասին: Սական ոչ միայն Հակոբ Պարոնյանն է հիշել այդ սևավորված տգետներին, այլև մեր բոլոր գրողները: Հայ հոգևորականների անբարոյականության մասին վերջերս բարձրացրած աղմուկը՝ մանկապղծության ու բռնաբարությունների մասին, մտահոգիչ էր, սակայն կաթողիկոսը լռեց ու շարունակում է լռել՝ իր եղբորը՝ Եզրաս արքեպիսկոպոսին պաշտպանելով: ( http://www.azatutyun.am/a/27641360.html « Ժառանգավորաց վարժարանի սանի բռնաբարության մեջ մեղադրվող վարդապետը հեռացվել է պաշտոնից մարտի 29, 2016 ) 129լլլլլլլլլլլլլլլլլլլլլ

Հետաքրքիր մեկ փաստագրություն, որը չգիտես ինչու՝ վրիպել է շատերի աչքից: Նար-Դոսը՝ իր « Սպանված Աղավնին » ստեղծագործության մեջ, ներկայացրել է հենց այդ մանկապիղծ հոգևորականներին: Ներկայացնում եմ այդ տողերը նույնությամբ. (« Ուզեց կուսակրոն դառնալ: Այդ բանի համար գնաց Էջմիածին, բայց երեք ամիս հետո վերադարձավ՝ կատարելապես հիասթափված կուսակրոնների անբարոյական կյանքից: (Էջմիածնում նա իջել էր իր հոր հին ծանոթ մի եպիսկոպոսի մոտ, որի սենյակից մի գիշեր դուրս էր փախել ներքնաշորով »: Նար—Դոս Սպանված աղավնին (վիպակ) ) Ի՞նչ եք կարծում, արդյոք սա փաստագրություն չէ, որի մասին Նար-Դոսը ներկայացրել է « Չարիքի իշխանության » ծառայողների մասին: ( Ծեր քահանան ոչ մի աղոթք չէր հիշում, ( Սիրտը նրա շշնջում էր` անիծիր ), Չարենց ) (« Իրականում եկեղեցիներ շատ կան, պարզապես օգտագործվում են այլ նպատակներով »: Ջորջ Օրուելի )

Ի տարբերություն հավատացյալների ու շատ հայրենակիցների՝ Հռոմի Պապը՝ Ֆրանցիսկոսը, շատ լավ տեղյակ էր, որ Հայաստանյան եկեղեցին դարձել է չարիքի ծառա, իսկ Հայաստանը՝ չարիքի օրրան, որտեղ ոճրագործներն ամեն օր տոնում են իրենց հաղթարշավը, ու իզուր չէր Պապը խնդրել, որպեսզի Հայաստան այցելության ժամանակ իրեն դիմավորողների ցուցակից հեռացվեն հանցագործները, որոնց ցանկը ներկայացրել էր Վատիկանը:

Ինչպես տեսանք, Հռոմի պապի այցելությունը ոչ միայն պատմական էր, այլև հստակ ցույց տվեց « Չարիքի իշխանության » պատկերը, ցույց տվեց որ հայ հոգևորականների շռայլ կյանքը, առհասարակ, կապ չունի ոչ բարոյականության հետ, առավել ևս՝ Աստծո ու ժողովրդի:

Սփյուռքում ծառայող հանցագործները՝ անկախ նրանց դիրքից, քաղաքական հայացքներից ու դավանանքից, ծառայում են « Չարիքի իշխանությանը »: Այն, որ Բռնակալի մատուցած սուտը ներկայացնում են որպես իրականություն: (« Չարիքը թաքցնելը կամ ուրանալը նման է թույլ տալուն, որ վերքն արյունահոսի՝ առանց վիրակապելու այն »: Հռոմի Պապ Ֆրանցիսկոս ) Կրկնում եմ, որ սփյուռքի հայրենակցական ու բարեգործական, կրոնական ու համայնքային միությունները՝ բոլորը մեկ գործի վրա են, նրանք ամեն ինչ անում են, որպեսզի Հայաստանի ներքին քաղաքական կյանքի այդ սարսափելի վիճակը երկաթե վարագույրով փակվի: Այդ պատճառով, Հայաստանի մասին արգելված է խոսել, սակայն Թուրքիայի ու Ադրբեջանի դեսպանատների դռները կոտրելը՝ դա դարձել է ավանդույթ, մեղադրելով հանցանքը մարդկության դեմ, մոռանում են, որ Հայաստանում իրականացվում է սպանդ ոչ միայն ժողովրդի, այլև պատմության ու սերունդների հանդեպ: Հայկական գենոֆոնդի պղծումն արդեն իրականացվում է քասանհինգ տարի, սակայն չգտնվեց գեթ մեկ հայ, որը կբարձրաձայներ այս մասին, չգտնվեց մեկ լրատվական գործակալություն կամ ամսագիր, որը կբարձրացներ Գենետիկական Սպանդի մասին՝ ոչ Հայաստանում, ոչ սփյուռքում:

Մամուլն ու լրատվությունը դարձել են « Չարիքի իշխանության» ամենաուժեղ զինատեսակը: Հենց նրանց միջոցով է, որ գորշ ու մռայլ իրականությունը ներկայացվում է պայծառ ու երփներանգ գույներով՝ ինչպես Օհանյանի տիկնոջ գունազարդ ծաղիկները: Չհաշված՝ «Դոդի Գագոյի » ( Ծառուկյան) « Մուլտի Գրանդ » հյուրանոցային համալիրի շռայլությունն ու փայլերը, սովահար բազմահազար մանուկներին, որոնք թերաճ են, չեն կարողանում դպրոց գնալ, որովհետև հասարակ թուղթ ու գրիչ չեն կարող գնել, հագուստի մասին էլ ավելորդ է խոսել: («Յուրաքանչյուր հինգերորդ երեխան Հայաստանում թերաճ է »https://www.youtube.com/watch?v=Lm_ZM1HaypA) Անկախ նրանից, թե լրատվությունը համակարգչով է, թե հեռուստատեսությամբ, այն կատարում է « Չարիքի իշխանության » պատվերը: Լրատվական ծառայությունները սուտը մատուցում են ժողովրդին՝ ինչպես Ջորջ Օրուելի « 1984 » գրքում, « Սուտը դառնում է ճշմարտություն, հետո դառնում է սուտ »: Օրինակ, « Ճշմարտության նախարարությունը (миниправ ), որը զբաղվում է՝ կեղծը վերափոխելով պատմության մեջ »: (Ջորջ Օրուելի ) ԱՄՆ ու կազմակերպված « թելեթոնները » փողեր էին հավաքում՝ ամրապնդելու « Չարիքի իշխանության » դիրքերը, տասնամյակներով հավաքված փողերը կորան, ինչպես և կորան հայ մեծահարուստ բարերարների նվիրատվությունները: Շատերն անգամ չեն պատկերացնում, որ այդ գումարները, որոնք Հայաստանից դուրս են եկել, ավելին էին՝ քան կարելի էր պատկերացնել:

Այդ գումարները հնարավորություն կտային, որ Հայաստանը, հաշված տարիների ընթացքում, դառնար աշխարհի ամենաառաջատար երկրներից մեկը: Սակայն ինչպես տեսնում ենք, Արցախյան պատերազմից անցել է քսանհինգ տարի, սակայն Հայկական բանակը նույն 80-ականների քոսոտ զենքով է զինված, իսկ պետությունը ստրկության ու հիվանդության մեջ հեծեծում է Իշխող դասի ձեռքին: Լրատվության ներկայացրած « Վարդագույն Հայաստանը » արդեն վաղուց գոյություն չունի, անգամ՝ մարդկանց հիշողություններում: Լրատվական դաշտում հայտնվել են փնթի կեղտարյունները, որոնք ապականում են ամեն ինչ, բարոյական չափանիշները դարձնելով անբարոյականություն, իսկ անբարոյականությունը՝ առաքինի: Իզուր չէ, որ « Չարիքի իշխանությունը » Շամշյանի մակարդակի փնթի անգրագետներին դարձնում է լրատվական ինֆորմացիոն ծառայություն, հետուստատեսային « Երկրի թիվ մեկ շոուն » դարձնելով « Կիսաբաց լուսամուտները »: Փնթի կեղտարյունների « կիսաբաց պատուհանները » « Չարիքի իշխանության » իսկական դեմքն է, համատարած տգիտությունն ու կեղտարյուն խավ: Ուղղակի ողորմելի վիճակ է, դասակարգային փնթիներին հավաքել են մեկտեղ ու ծաղրում են իրենց իսկ վիճակը:

Տգետ հոգեբաններ ու հասարակական գործիչներ, անորակ սերյալների անտաղանդ ու անգրագետ դերասաններ ու ռեժիսորներ, որոնք ոչնչով չեն տարբերվում այդ հաղորդաշարին հրավիրված անատամ տգետներից, նրանք նույն աղբանոցից դուս եկած՝ նույն կեղտարյուն խավն են, որոնց կարելի է կոչել Մեծապատիվ մուրացկաններ: Իրենց փիլիսոփայական ողորմությամբ կարեկից ու խորհրդատու ձևացնելով, սակայն երևի չգիտեն, որ ժողովրդի այս վիճակի համար մեղավոր են նաև իրենք, որովհետև ինչպես կասեր մեծերից մեկը, դասակարգային չարիքն է, որ ժողովրդին դարձրել է անատամ, վայրենի ու տգետ, որ « ՀԱՏԱԿՈՒՄ » Մաքսիմ Գորկու համանուն պիեսի հայտնված այս դասակարգը տգիտությունից է, որ իրար հոշոտում են, տգիտությունից է, որ տառապում են: Այդ տխմար հոգեբաններն իրենց ձևացնելով որպես փորձագետ՝ խորհուրդ են տալիս, սակայն մոռանում են, որ « Հատակում » հայտնվածին պետք չի հոգեբանը, այլ այն պետք է Չարիքին կողմակից դարձած մեծապատիվ մուրացկաններին:

Ինչու՞ են անպաճույճ ու ամպագոռգոռ բառերով ներկայացնում իրենց, իբր՝ իրենք այդ հասարակության մաս չեն, որովհետև իրենք նույն աղբամանի մեջ են, որովհետև ամբողջ պետությունն է քոսոտ աղբանոց: Առհասարակ, հեռուստատեսային այդ աղբը դարձնելով « Երկրի թիվ մեկ շոուն», ինքնըստինքյան համոզում է, որ իսկապես քոսոտների ապականած երկիրը հենց Չարին ծառայելն է, այլ ոչ թե քաղաքակիրթ հասարակություն ձևավորելը, կամ գրագետ սերունդ կրթելը: Անորակ հեռուստասերիալները նորից Չարիքին ծառայություն մատուցելու վրա են: Գոռ Վարդանյան երևույթն իր հեռուստասերյալներով՝ ապականում է սերունդների միտքն ու հոգին: Նրա ֆիլմերում՝ բռնաբարված թույլերի ու ուժեղների պայքարում, հաղթում են միայն տգետն ու փնթին, հաղթում է մորթողը՝ ոչ թե մորթվողը: Դրա համար հայկական իրականության մեջ 10-ամյա երեխան դանակահարել էր իր հասակակից դասընկերոջը, որովհետև նրա ասելով. « դասընկերոջ մաման Բոզ է »: Պատկերացնո՞ւմ եք, արդեն տասը տարեկան երեխան « Բոզի » ու Գողի տարբերությունը գիտի: Ի՞նչ եք կարծում՝ այդ « կիսաբաց պատուհանները » տխմար հոգեբանները չե՞ն տեսնում… Լավ էլ տեսնում են, երբ Մանվելի, Շմայսի ու Լիսկայի պես տգետներին համարում են հերոս ու խոնարհվում են նրանց առաջ: Եթե Գոռ Վարդանյանի, Նադեժդա Սարգսյանի, Մանվելների պես փնթիները սերունդ դաստիարակող լինեն, ապա երեխաները կա՛մ ոճրագործ կդառնան, կա՛մ էլ մարդասպան: (http://hartak.am/arm/n-54491 Սկանդալային «Հրեշների գայլը» ՛ֆիլմից անմիջապես հետո միակ հարցազրույցում Գոռ Վարդանյանը բացում է փակագծերը 2016-02-16 22:19:00 ) Շամշյանի պես տգետին ընդունում են որպես լրագրող ու կարեկից են լինում, որովհետև որբանոցի տղա է, սակայն որբանոցում կեղտարյուններ նույնպես լինում են, դրանք խավարամոլների պես են՝ ամենուրեք: Գագիկ Շամշյանը՝ ներկայացնում է Մանվելին, իր անգրագետ ուղեղի ողջ բառապաշարով՝ փորձելով կերտել « ամենայն հայոց զորավարի » կերպարը: Վարդան Դևրիկյանն էլ իր գրագետ տգիտությամբ է ներկայացնում գեներալ դարձած « Կռազի շոֆեռին »: Իսկ Արշակ Զաքարյանը՝ իր հերթին, դարձել է Սեյրան Օհանյանի ու Պաշտպանության նախարարության չհայտարարված խոսնակը, մի խոսքով՝ Օհանյանի Շամշյանն է: Հետաքրքիր մեկ օրինակ, որպես հոգեբան, քրեագետ կցանկանայի ուշադրություն հրավիրել մեկ փաստի վրա, որը կարծում եմ օգտակար կլինի իմանալ, այսուհետև ինքներդ փորձեք նկատել ու մեկնաբանել յուրովի:

Փնթիները, առհասարակ, սիրում են ( գրական ) բարդ բառերից կազմված նախադասություններ ասել, չնայած այն դժվար է նրանց ուղեղի ու լեզվի համար, այնուամենայնիվ, խելոք երևալու համար՝ դժվարությամբ ու նույնիսկ սխալ արտասանելով դրանք, այդ լեզվական սխալից ստացվում է մի նոր բառ՝ անիմաստ ու ծիծաղելի: Նույն բանը կատարվում է ժամանակակից պոեզիայում ու երգերի բառերի մեջ: Հրանտ Մաթևոսյանի ու Վազգեն Սարգսյանի արտահայտած անիմաստ, բարդ բառերը դարձան ավանդույթ ու շարունակվում են մինչև հիմա: Փնթիները բարդ բառեր դժվարությամբ են սովորում՝ ուր մնաց արտասանելը, պատահական չէ, որ Էդուարդ Շարմազանովը, Արմեն Աշոտյանը, Գևորգ Կոստանյանն ու Գալուստ Սահակյանը, ու մնացած փնթիներն իմաստուն երևալու համար փորձում փիլիսոփայել, անգամ Մանվել Գրիգորյանը, Սեյրան Սարոյանը, « Շմայսը »՝ Առաքել Մովսիսյանն ու Թոխմախի Մհերը, իսկ այդ ավանդությանն են հետևում Սերժ Սարգսյանը ու Ռոբերտ Քոչարյանը նույնպես: Արդյունքում՝ սպանում ու մորթում են ոչ միայն լեզուն, այլև խոսքը: ( https://www.youtube.com/watch?v=Y5Pvhxi98jI Առաքել Մովսիսյան. Մեր բառապաշարի 99 %-ը ռուսական է 11 дек. 2013 г )

Եթե « Չարիքի իշխանությունը » Վազգեն Սարգսյանին ներկայացնում է որպես Սպարապետ ու ուսուցիչ, սակայն ինչո՞ւ պատանիներին չեն ասում, որ նա եղել է ընդամենը « Ֆիզկուլտի » դասատու, ինչպես գիտենք, Ֆիզկուլտուրնիկները գիր ու գրականությունից շատ հեռու են: Իշխանություններն անգամ թաքցնում են, որ նա բանակում չի ծառայել՝ « շիզոֆրենիկ » լինելու համար: Սակայն, ինչպես ասացի՝ Փնթիները խելացի երևալու համար փորձում են փիլիսոփայել, Վազգենի տեսագրություններից դա պարզ երևում է, այդ թեմայով ես գրել եմ բազմիցս: Սակայն, չակերտավոր գիտունիկները շրջապատից հեռացնում են խելացի ու գրագետ մարդկանց, որովհետև իրենք ապուշների մեջ պետք է փայլեն իրենց տեսակով:

« Չարիքի իշխանությունում » լեզուն ու խոսքը մորթելու գործը ստանձնել են նաև Շամշյանն ու մնացած փնթի կայքերը, որոնք ամեն ինչ ներկայացնում են: Եթե « լանջաբացվածք » բառը համարում են անբարոյական, ապա կստացվի, որ մեր գրականության մեծերը՝ բոլորն անբարոյական են՝ Նար-Դոսից սկսած վերջացրած Թումանյանով:

« Չարիքի իշխանության » լրատվական կայքերն ու հեռուստակայանները լեզուն ու խոսքը մորթելուց բացի, սերունդներին տգիտությամբ վարակելն է: ( Անգրագետ բառեր եւ արտահայտություններ, որոնք մտել են լեզվի մեջ՝ հիմնականում ավանակ լրագրողների կողմից 1. «Կյանքից հեռացել է այսինչը» — Գուցե ռուսերենից անմտորեն թարգմանված հիմարություն, որը չի համապատասխանում եղելությանը, քանի որ հեռացած մարդը կարող է եւ վերադառնալ, բայց տվյալ դեպքում՝ քիչ հավանական է։ Եթե մարդը « կյանքից հեռացել է »՝ էդ դեպքում նորածնի մասին կարելի է գործածել « կյանքին մոտեցել է » արտահայտությունը։ 2. « Ծեծի ենթարկել » — չկա նման արտահայտություն, կա ծեծել։ Կա « պատժամիջոցների ենթարկել », ասենք։ Բայց եթե կա « ծեծի ենթարկել», ուրեմն եկեք սպանելուն ասենք « մահվան ենթարկել », բռնաբարելուն՝ « բռնաբարման ենթարկել », սիրելուն՝ « սիրո ենթարկել », « կենակցման ենթարկել » եւ այլն։ 3. « Միանշանակ « եւ « Բնականաբար » — շատ տգեղ, ոչ հայերեն բառեր, թարգմանված նորագույն ռուսերենից։ 4. Արտաբերել նախադասություն եւ հետո ինքն իրեն համոզելու համար ասել «Հա՞»։ Ի՞նչ հա, այ ոչխար, քեզ ով է ասել «չէ», որ դու էլ ասում ես «հա»։ Սա արդեն գերագույն հիմարության նշան է եւ այն վերցված է ադրբեջանցիների ռուսերեն խոսելու եղանակից՝ «Дааа?» Եւ լրագրողական ամենամեծ էշության դրսեւորումը՝ շեշտը դնել նախադասության բոլոր բառերի վրա, առավելապես այնտեղ, որտեղ ընդհանրապես պետք չի։ Ասենք՝ Հայաստանի′ հանրապետության եսիմինչը», այծերը շեշտ են դնում «Հայաստանի» վրա։ Ինչո՞ւ։ Եթե, ասենք կողքին լիներ Վրաստանի՝ կարելի էր, տարբերությունը նշելու համար։ Ծայրաստիճան անգրագիտության, գրքեր չկարդալու եւ չմո ընտանիքներից եկած սովորոթյունների արդյունք։ 28.10.2016 Վահրամ Սահակյան )

Կեղտոտ մամուլը օգտագործում են նաև Եվրոպական երկրների աչքերին « թոզ » փչելով, քանի որ նրանք ֆինանսավորում են բարեփոխումների մի շարք ծրագրեր, որոնք « Չարիքի իշխանությունը » պարտավորվել է կատարել, դրամական հոսքերը, եվրոպացի քաղաքական գործիչներին կաշառելն ու փողեր լվանալը չհաշված: Այնպես որ, Չարիքին ծառայող մամուլն իրեն արդարացնում է, իզուր չէ, որ լրատվական կայքերի պատասխանատուն՝ փեսա Միշիկն է, Գերագույն գլխավոր չարիքի աղջկա ամուսինը: Դե նա Վատիկանում ապահով նստած, իր սև գործն է անում:

Կարևոր է նշել ոչ միայն մամուլն ու լրատվությունը, այլև Վիքիպեդիան, որը հանդիսանում է « ինտերնետային » տեղեկատվության միջազգային հանրագիտարանը: Այն, որ Փնթիները նվաճել են այս տիրույթը նույնպես, դա փաստ է: Եթե նայելու լինենք Վիքիպեդիայի շտեմարանում, ապա դժվար կլինի գտնել հայ գրականության կամ արվեստի որևէ գործիչի մասին տեղեկություն, որը բավարարի հայագիտությամբ զբաղվող օտարերկրացուն: Սակայն, պակաս փաստեր չկան Փնթիների մասին, որոնք ներկայացված են հանրագիտարանում որպես տաղանդավոր գիտնականներ ու լուսավոր հայ մտքի գոհարներ: Օրինակ՝ Սեյրան Օհանյանի տիկնոջ՝ Ռուզաննա Խաչատրյանի էջում գրված է նրա ազնվական ծագման մասին, չհաշված նրա գիտական ու ստեղծագործական վերելքների մասին: Նույնը Հրանուշ Հակոբյանի, Գագիկ Հարությունյանի, Հեղինե Նաղդալյանի ու մնացած աղբակույտի մասին: Անգամ Սերժ Ազատիչի կենսագրականից հանված է նրա « Չեկիստ » լինելու փաստագրությունը: Վիքիպեդիայում կեղծված են բոլորի կենսագրականները:

Իսկ, որ ամեն Փնթի՝ ներկայացված է համաշխարհային « ինտերնետային » հանրագիտարանում, դարձել է կարծես առանձնահատկություն: Պատկերացնում եք, ի՞նչ կարծիք պետք է կազմեն օտարերկրացիները՝ կարդալով այդ Փնթիների մասին, հաստատ լավը չեն կարող մտածել, կմտածեն, որ տասը միլիոն հայերի մեջ չգտնվեց մեկը՝ անգամ սփյուռքում, որ հանձն առներ պատասխանատվություն վերցնելու՝ ճշմարիտը ներկայացնելու սերունդներին և օտարերկրացիներին: Ամոթ չէ, որ մեր ազգի մեջ տականքները շատ են, ամոթ է, որ դրանց մասին չենք բարձրաձայնում ու գրում: Վիքիպեդիայում՝ անգամ տգետ Տարոն Մարգարյանը ներկայացված է ասպետական ու հերոսական կերպարով, սակայն վերջերս՝ « Ազգադավը » գրքից հետո, Վիքիպեդիայի Վազգեն Սարգսյանի կենսագրականում ներկայացվեց նրա ոճիրների մի մասը, այս առիթով կցանկանայի իմ շնորհակալական խոսքն ասել: Իսկ, որ սփյուռքում ջուր ծեծողների պակաս չկա, դա փաստ է, ու շատ հայեր հայրենիքից հեռացել են այդ ոհմակների պատճառով, սակայն ոչ մեկը ցանկություն ու համարձակություն չգտավ՝ գոնե Վիքիպեդիայում ներկայացնի ոճրագործների մասին: Արցախյան պատերազմի հերոսներից ոչ մեկ չկա Վիքիպեդիայում, Հայ ժողովրդի լուսավոր դեմքերից չկան այնտեղ, պատմաբաններն ու լրագրողները փոխարեն զբաղվեն այդ հարցով, զբաղված են « քյարթու » ռաբիզների հագ ու կապը ներկայացնելով: Ինչպես տեսնում ենք, « Չարիքի իշխանությունը » լվերի պես կպել է հայ ժողովրդին ու ծծում է նրա վերջին մտավոր միտքը: Ամբողջ ազգին դարձրեցին Շամշյանի պես անիմաստ, որ անգամ լեզուն ու բառերն աղավաղեցին, սփյուռքում հանդիպած հայերին դժվարությամբ ենք հասկանում, որովհետև հայերեն խոսքը բացակայում է, փոխարենը՝ « լեքսիկոն » ու ժարգոն: Քաղաքակրթությունը ոչնչացրեցին հենց մամուլի ու հեռուստատեսության միջոցով, սուտը մատուցվեց ճիշտ, ու ճիշտն էլ՝ սուտ: Իզուր չէր, որ Բաքու փախած Վահան Մարտիրոսյանը` Բաքվում իր մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտնել էր, որ. « Միակ լրատվական ծառայություններն ադրբեջանական մամուլն է, որը կարող է ճշմարիտ ներկայացնել աշխարհին, որ Հայաստանում Չարի իշխանությունն է, որ Հայաստանում ժողովուրդը տառապում է իշխանության օթյակներում բազմած ահաբեկիչներից »: Բռնակալ ռեժիմն է, որը տարբեր միջոցներով ոչնչացնում է մարդկանց ենթագիտակցությունը՝ նրանց դարձնելով գիշատիչ:

Այն, որ դա Ադրբեջանի շահերին է համապատասանում, դա փաստ է, չնայած ադրբեջանցիները նույնպես դարձել են իրենց Բռնակալի զոհը, ու բացառված չէ՝ երկու Բռնակալներ հաճախակի հանդիպում են ու իրար հետ զվարճանում: Համերաշխության եզրեր արդեն վաղուց գտել են, քանի որ իշխանությունը պահելու համար նրանք պատրաստ են սեփական ժողովրդին խեղդել արյան մեջ: Օրուելին իզուր չէր ասում, որ «Բռնակալները պատերազմում են սեփական ժողովրդի դեմ, որպեսզի պահեն իրենց իշխանությունը»: Այնպես որ, հավերժական իշխելու մոլուցքն ավելին արժե՝ քան ժողովրդի ճակատագիրը, սակայն ադրբեջանցիները բռնակալից չեն կարող ազատվել, ուր մնաց մենք: Ադրբեջանում իզուր չէր, որ սահմանադրական նոր փոփոխությունների մեջ կարևոր կետը հանդիսանում է երկրի նախագահի հարցը: ( http://www.epress.am/2016/09/24/ադրբեջանի-նոր-սահմանադրությունը-կամ.html 09.24.2016 14:37 epress.am Ադրբեջանի նոր սահմանադրությունը կամրապնդի Ալիևի ընտանիքի իշխանությունը 09.24.2016 14:37 epress.am )

Նոր Սահմանադրությամբ երկրի Գլխավոր հրամանատարը՝ նախագահը, կմնա այնքան ժամանակ, քանի պատերազմի վտանգը կա: Այսինքն՝ Հայաստանի Լեռնային Ղարաբաղի ու Ադրբեջանի պատերազմը շարունակվելու է այնքան ժամանակ, քանի դեռ Ալիևն իշխանության ղեկին է: Սա հնարավորություն է տալիս երկու Բռնակալներին պայմանավորվել, որպեսզի պատերազմը երբեք չավարտվի, հարկ եղած դեպքում կարող են վերսկսել այն: Իլհամ Ալիևին ձեռնտու է իր իշխանությունը պահել, ինչպես և Սերժին, ու նրանց պայմանավորվածությունն ակնհայտ է: Իսկ այդ փոխհրաձգությունները սահմանին ու զոհերը գալիս են համոզելու, որ պատերազմը վերսկսելու վտանգը միշտ կա. այս դեպքում՝ երկու կողմերը տալիս են ինչ որ քանակի զոհեր ու վիրավորներ, որպեսզի լարված վիճակը պահեն, այդպիսով՝ հնարավորություն տալով երկարաձգել իրենց իշխանությունը: Ինչ վերաբերում է իշխանափոխության վտանգին, դա նույնպես պայմանավորված է: Երկու պետություններում էլ շահարկվում է պատերազմի վտանգը, հանկարծ ինչ որ հարց է առաջանում իշխանափոխության կամ հեղափոխության, ապա իշխանություններն առաջ են քաշում պատերազմը վերսկսելու վտանգը: Այսպես, պատերազմը օգտագործելով որպես զսպաշապիկ՝ Բռնակալները կարող են օրենքի ողջ խստությամբ պատժել իշխանափոխության մասին բարձրաձայնողին, իզուր չէ, որ հենց այդ մամուլն ու լրատվությունները ներգրավված են այդ գործում, չմոռանանք նաև « հետույքամտնուկ » մտավորականներ կոչվածներին:

Մի խոսքով, Ադրբեջանում նույն իրավիճակն է, ինչ մեզ մոտ, նույն պայմանավորվածությունը ձեռնատու է երկու բռնակալներին: Այն, որ Քոչարյանի ու Սերժ Սարգսյանի եղբայրները հաճախակի են Սաուդյան Արաբիայում հանդիպում Ալիևի ոչ « օֆիցիալ » բանկետներին, դա փաստ է, իրենց ջերմ հարաբերություններն այդ պայմանավորվածության երաշխիքն է: Սակայն վերադառնանք մեր վիճակին: « Թոզ » փչելու երևույթը կարևոր է, քանի որ հենց այդ կայքերը սփյուռքում ու արտերկրներում ներկայացնում են, որ Հայաստանում ամեն ինչ լավ է ու գեղեցիկ, որ առողջապահությունն ու կրթությունն անվճար է ու բարձր մակարդակով, այսպես ասած՝ « Եվրոստանդարտներով »: Որ մեզ մոտ արդարադատությունն ու խոսքի ազատությունը նորից բարձր մակարդակի վրա են, մեր հասարակական կառույցներն ու քաղաքական կուսակցությունները գործում են ըստ միջազգային չափանիշների, որ մեր նախագահն ամենամեծ հումանիստն է ու գիտնականը, իսկ նրա փնթի գաճաճ կինը՝ ամենամանկասերն է, ու առաքինի կինը ողջ մոլորակում, նույնիսկ գալակտիկայի մասշտաբներով: ( http://www.azatutyun.am/a/27453254.html Արփինե Հովհաննիսյան․ Արդարադատություն Հայաստանում կա դեկտեմբերի 28, 2015 : Հայաստանում քաղաքական բանտարկյալներ չկան. Արփինե Հովհաննիսյան 13:31 • 29.01.16 http://www.tert.am/am/news/2016/01/29/arpinehovhannisian/1915120 )

Մի խոսքով, լրատվական աղբը « Չարիքի իշխանության » ամենահզոր զենքն է, որն օգտագործվում է միջազգային հանրությանը մոլորեցնելու համար: Դրա համար դրսում կարծում են, որ Սերժ Ազատիչը շատ ազնիվ ու առաքինի, բարի ու հոգատար մարդ է: Այստեղ պետք է նորից նշեմ, անցյալի նրա կենսագրությունը, որտեղ ամեն ինչ փոխված է նույն ոճով ու երանգներով, որտեղ նրա կենսագրության Նարիմանովյան էջն առհասարակ չկա, նրա հանցանքների ու ոճիրների մասին ջնջել են, ջնջված են նաև զոհերի անունները:

« Չարիքի իշխանության » բարի դեմքն ու առաքինի կերպարը երևում են մեր հասարակական միությունների ու բազմակուսակցական խայտաբղետության ֆոնին: Չնայած, բազմագույն ու բազմազան կուսակցություններն ուղղորդվում են գորշ կուսակցության կողմից: Այն, որ դրանք « մարիոնետ » կուսակցություններ են, դա փաստ է, այսինքն՝ արբանյակներ, որոնք պտտվում են Հանրապետական կուսակցության առանցքում ու կատարում են նրա պատվերները: Արևմուտքին անհասկանալի է « մարիոնետ » կուսակցությունների գոյությունը, նրանք չեն կարող պատկերացնել, թե ինչպես կարող են մի շարք քաղաքական կուսակցություններ ենթարկվել մեկ այլ կուսակցության: Քանի որ քաղաքակիրթ հասարակության մեջ դա բացառվում է, սակայն նրանք չեն պատկերացնում, որ ֆեոդալիզմի պայմաններում այդ չափանիշները գործում են անխափան: Իսկ շատերի համար անհասկանալի են, թե ինչու էին հարկավոր Սահմանադրական փոփոխությունները « Չարիքի իշխանությունում »: Ինչպես կարելի ասել՝ աշխարհը փոխվում է, չափանիշները նույնպես:

Այս տարբերակում ես գրել եմ Նեպոտիզմի մասին, որը կարծում եմ ավելի հասկանալի կլինի՝ կարդալով այդ ակնարկը: Սահմանադրական փոփոխությունները « Չարիքի Իշխանությունում » իրականացվեց միայն նրա համար, որպեսզի երկարաձգվի իրենց իշխանությունը, առանց ավելորդ բարդությունների: ( http://mamul.am/am/news/93776 Սերժ Սարգսյանը ,, Սասնա ծռերի,, իր վարչապետի պաշտոնում առաջադրվելու հնարավորության մասին; Հոկտեմբերի 27 ին 2016 Аl Jazeera ) Եթե օրինակ՝ Ալիևը կարող է համարվել Բռնակալ միահեծան կառավարող, այս դեպքում՝ Սերժիկ Ազատիչն ապահովագրված է, որովհետև նրան չեն կարող մեղադրել, որ նախագահը միահեծան կառավարում է ու, որ նա բռնակալ է: Այստեղ նա կարող է ամեն ինչ բարդել իր կուսակցության վրա, պարզաբանելով, որ իր ղեկավարած մեծամասնական կուսակցությունն իրեն տվել է իշխանավարելու ևս մի հնարավորություն: Իսկ կոալիցիոն կառավարություն ասածով՝ նրանք « թոզ » են փչում արևմուտքի աչքերին, թե երկիրը ժողովրդավարական է, ու կոալիցիոն կառավարությունը ժողովրդի ծոցից է դուրս եկել, ոչ թե Ազատիչի « հետույքից »:

Իսկ Ազգային ժողովի մեծամասնական իշխանավարելու տարբերակը՝ հնարավորություն կտա վերարտադրել իրենց տեսակը, Նեպոտիզմի տարբերակով՝ փոխանցելով պետական իշխանությունն իրենց ժառանգներին: Արբանյակային կուսակցությունները, որոնք նույն գործելաոճով են գործում, անկախ իրենց գույնից ու կուսակցական ծրագրից՝ հիմնված են քավոր, խնամիական ու բարեկամական կապերի վրա. Խաչասերվելով բոլոր կուսակցությունները իրար՝ դառնում են մեկ ընդհանրական կուսակցություն: Ինչպես ասում էր Արմեն Զավենի Սարգսյանը. « Ընտանեկան, քավոր-խնամիական ընկերական կապերը, պետք է վեր դասել երկրի շահերից, պետության շահերից »: ( Արմեն Զավենի Սարգսյան 2015 © https://www.youtube.com/watch?v=Mt767GLAHak ԴԱՎԱՃԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ, ՊՈԶՈՎ ՊՈՉՈՎ ՉԻ ԼԻՆՈՒՄ )

« Չարիքի իշխանությունում » խրախուսվում է կուսակցություններ հիմնելը, այսինքն՝ ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՇԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆ ու դրանց ծառայելը, այդպիսի բազմակուսակցական երկրում գերիշխող դերը տված է Բռնակալին, քանի որ հենց նրա պատվիրած երաժշտության տակ են պար գալիս կուսակցությունները: Իզուր չէր, որ Կուսակցության ղեկավարները նորից հիմնում են նոր կուսակցություններ՝ խայտաբղետ ու անիմաստ անուններով: Օրինակ՝ Վարդան Օսկանյանի հիմնած « Համախմբում » Կուսակցությունը, ՕԵԿ-ի Արթուրիկ Բաղդասարյանի նախաձեռնած « Հայկական վերածնունդ » կուսակցությունը, Վահե Հովհաննիսյանի, Վիկտոր Դալլաքյանի « Շրջադարձ », Տիգրան Ուրիխանյանի « Ալյանս », Նիկոլ Փաշինյանի « Քաղաքացիական պայմանագիր » կուսակցությունները, Լյուդմիլա Սարգսյանի ու ԱԺ պատգամավոր Վահան Բաբայանի նոր « Ռեֆորմիստների » կուսակցությունները, որոնք « Շամիրամ » կուսակցության չափանիշներով են ներկայանում: Ինչպես ասում են՝ ամեն մի փնթի՝ մեկ կուսակցություն: Չհաշված « Ռուսաստանի հայերի միության » նախագահ՝ Արա Աբրահամյանը, որն իր նոր կուսակցությունն է հիմնում, չնայած, որ նա Հայաստանի քաղաքացի չէ: Չհաշված, խայտաբղետ նոր կուսակցությունները ոչնչով չեն տարբերվում իրարից, սակայն մոլորեցնում են երիտասարդներին, որոնք չեն կողմնորոշվում՝ թե ինչի համար են այդ կուսակցությունները: Իշխանությունները բացի խրախուսելուց Կուսակցականաշինությունը, նաև հովանավորում են ու վճարում՝ նրանց ղեկավարների ճամփորդությունները Եվրոպական ինչ-որ համագումարների ու դասախոսությունների, ներկայացնելով, որ քաղաքական դաշտը Հայաստանում առողջ վիճակում է, հարկ եղած դեպքում էլ՝ այդ կուսակցությունը դառնում է ընդդիմություն կամ էլ իշխանամետ, այնպես որ դա ժամանակից է կախված: ( « Իշխանությունը Կուսակցությանը պետք է ոչ թե իր, այլ մեծամասնության բարեկեցության համար: Իշխանություն պետք է, որովհետև մարդկանց մեծամասնությունը թուլամորթ, երկչոտ արարածներ են, որոնք չեն կարող դիմանալ ազատությանը, չեն կարող նայել ճշմարտության աչքերին. նրանց պետք է կառավարեն և կանոնավոր ստեն նրանք, ովքեր իրենցից ուժեղ են»: Ջորջ Օրուել )

Նորից եմ կրկնում, որ այս ամենի առկայությամբ Արևմուտքը չի կարող Ազատիչին մեղադրել Միահեծան կառավարման մեջ, որովհետև կուսակցությունը, որն ընտրվել է ժողովրդի կողմից ու մեծամասնական իրավունքով՝ հնարավորություններ ունի իշխանությունը տալ իրենց Կուսակցության Լիդերին, այս տարբերակում՝ դա կարող է լինել ոչ միայն Սերժը, այլ նաև նրա փեսա Միշիկը, Միքայել Մինասյանը ( Միշիկ )

Բոլորը գիտեն, որ Բռնակալն օգտագործում է իր բոլոր լծակները, Արևմուտքի աչքին երևալ ինչպես դեմոկրատ նախագահ, սակայն զարմանալին այն է, որ սփյուռքում ոչ մի հասարակական գործիչ ու կառույց չփորձեցին Ազատիչին ներկայացնել որպես Բռնակալ: Իսկ, թե դա ինչպես է արվում, կարծում եմ, պետք է այդքանի համար գլուխ, որպեսզի հասկանա՝ թե ինչպես են անում:

ԱՅՆ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴԸ, ՈՐԻ ՎԵՐՆԱԽԱՒԸ ԿԱՇԱՌԱԿԵՐ Է, ԴԱՒԱՃԱՆ, ԻՆՔՆԱԿՈՉ, ԳՈՂ ԵՒ ՀԱՅՐԵՆԱԴԱՒ` Ո՛Չ ԹԷ ԶՈՀ Է, ԱՅԼ ՅԱՆՑԱԿԻՑ…  Ջորջ Օրուել (1903-1950)

ՀԱՏՎԱԾ    ՉԱՐԻՔԻ    ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ   ԳՐՔԻՑ

ԿԱՐՈՂ  ԵՔ  ՀԱՄԱՑԱՆՑՈՒՄ   ԿԱՐԴԱԼ   ԳԻՐՔԸ    ՉԱՐԻՔԻ  ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆ